TY - JOUR T1 - Safevi Kroniklerinde Çaldıran Savaşı TT - Battle of Chāldirān in the Safavid Chronic’s AU - Genç, Vural PY - 2019 DA - April Y2 - 2019 DO - 10.21021/osmed.506582 JF - Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi JO - OSMED PB - Selim Hilmi ÖZKAN WT - DergiPark SN - 2458-9519 SP - 41 EP - 50 VL - 5 IS - 8 LA - tr AB - Üzerinden beş yüz geçmesine rağmen ÇaldıranSavaşı (1514) sonuçları itibarıyla hala tartışılmaktadır. Osmanlı kaynakları busavaştan kesin bir galibiyet olarak bahsederken Safevi kaynakları bunu birmağlubiyet olarak görmezler. Taktik icabı geri çekiliş olarak telakki edenSafevi kaynakları, buna uygun çeşitli gerekçeler öne sürerler. Bu makaledemodern tarihyazımında oldukça ihmal edilen Safevi kaynaklarından hareketleSafevilerin bu savaşı nasıl algıladıklarına değinilecektir. Her iki tarafınkaynaklarının okunması meselenin daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. KW - Şah İsmail KW - Yavuz Sultan Selim KW - Çaldıran KW - Osmanlı KW - İran N2 - Although five centuries passed since the Ottoman’sChāldirān victory (1514), the consequences of this battle are still a disputedissue. While Ottoman chronicles present the result of this battle as a decisivevictory, Safavid sources refrain from announcing it as a defeat. Safavidsources interpret it as a tactical withdrawal on their part, and attempt tojustify their claims though various explanations. Based on Safavid chronicles,which have been neglected by modern historiography, this article aims to discussthe perception and interpretation of the Battle of Chāldirān by thecontemporary Safavid chronics. The appraisal of both Ottoman and Safavidsources will enable a better understanding of the issue. CR - Abdi Bag Shirazi, Takmilat al-Akhbar: Tarikh-e Safavi ez Aghaz ta 978(1570), ed. Abdolhossein Navaî, Tehran 1369. CR - Âlem-arâ-ye Şah İsmail, ed. Asghar Montazer Saheb, Tehran 1349. CR - Amir Mahmud Khonmir, Tarikh-e Shah İsmail va Shah Tahmasb (1550), ed. Mohammad Ali Jarrahî, Tehran 1370. CR - Amir Sadr al-Din Ebrahim Âmini Hiravi, Futuhat-e Shahi: Tarikh-e Safevi az Aghaz ta Sale 920, Mohammad Reza Nasseri, Tehran 1383. CR - Budaq Monshi Qazvini, Javaher al-Akhbar, ed. Mohsen Bahramnezhad, Tehran 2000. CR - Cihângüşâ-ye Hâkân: Tarih-e Şah İsmail, haz. Dr. Allah Ditta Muztar, İslamabâd 1350. CR - Elçilik Katibinin Kaleminden Safeviler: Oruç Bey (Don Juan), çev. Leyla Aksüt Kuzucular, Yurt Kitap-yayın, Ankara 2014. CR - Emecen, Feridun M., Yavuz Sultan Selim, İstanbul 2010. CR - Falsafî, Nasrollah, “Ceng-e Çalderan,” Majalla-ye Daneshgede-ye Edebiyat, 2 (1332 Tehran), s. 50-127. CR - Genç, Vural, “From Tabrīz to Istanbul: Goods and Treasures of Shāh Ismā‘īl I Looted After the Battle of Chāldirān”, Studia Iranica, 44 (2015), s. 227–276. CR - Ghiyas al-din Khondmir, Tarikh-e Habib al-Siyar (1524), ed. Mohammad Dabir Seyaqi, Tehran 1362. CR - Hasan Beg Rumlu, Ahsan al-Tawarikh (1577), ed. C.N. Seddon, Oriental Institute, Baroda 1931–34. Hurşâh, Tarih-i İlçi-yi Nizâmşâh, Millet Ktb. nr. 756. CR - İranlı Tarihçilerin Kaleminden Çaldıran (1514), haz. Vural Genç (sunuş Feridun M. Emecen), İstanbul 2011. CR - Kasımî Gonâbâdî, Şah İsmailname, haz. Jafar Shoja Keyhani, Tehran 1387. CR - Muhammed Yusuf Valeh Isfahani, Huld-e Barin; İran dar Rozgar-e Safeviyan, ed. Mir Haşim Mohaddes, Tehran 1372. CR - Qadi Ahmad Ghaffari Qazvini, Tarikh-e Jehan-ara(1564-65), ed. Mojtaba Minovi, Tehran 1343. Quinn, Sholeh, “Historiography of Safavid Period,” Iranica, XII (New York 2004), s. 363- 367. Savagheb, Jahanbakhsh, Tarikh-nigari-ye Asr-e Safaviye va Shenakht-e Manabi o Maakhez, Shiraz 2001. Sefernameha-ye Venizyan der Iran, haz. Minochehr Amiri, Entesharat-e Khwarezmi, Tehran 1349. Tezkire-i Şah Tahmasb, Matla’u’ş-şems içinde bkz, Muhammed Hasan Khan Muqaddem, Matla’u’ş-şems, Tehran 1302. CR - Walsh, J.R., The Historiography of Ottoman-Safavid Relations in the Sixteenth and Seventeenth Centuries, Historians of the Middle East, eds, Bernard Lewis-P.M. Holt, Oxford University Press, London 1962, s. 197-211. CR - Yahya b. Abdüllatif Kazvinî, Lübbü’t-tevarih (tıpkıbasım), Tehran 1363. UR - https://doi.org/10.21021/osmed.506582 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/660249 ER -