TY - JOUR TT - Bilimsel bilgiye erişim sorunu üzerine AU - Çal, Sedat PY - 2016 DA - December DO - 10.1501/Hukfak_0000001837 JF - Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi JO - AÜHFD PB - Ankara Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1301-1308 SP - 1313 EP - 1352 VL - 65 IS - 4 KW - Scientific knowledge KW - commodity KW - access to court awards KW - plagiarism KW - academic journals KW - peer-reviewed articles KW - public service KW - capitalism N2 - Bilimsel bilgiye erişim, ülkemizde bu bilginin üretilmesi kadar ve belki ondan daha fazla sorunlu bir alandır. Türkiye’de zaten yeterince gelişmemiş durumdaki bilim kültürü ve etkileşimi, bilimsel bilgiye erişimin baskılanmasıyla daha bir engelli duruma getirilmektedir. Giderek bilimsel bilginin ticarileştirilmesi yahut metalaştırılması yolunda gözlenen gelişmeler bu sorunu daha da artırıcı olumsuz bir kültürü doğurmaktadır. Bireylerin sağlık verilerini özel şirketlere satabilen kamu idareleri örneği ise, bilginin metalaştırılmasına kamu siyasetinde açılan alanın nerelere varabileceği yolunda bir fikir vermektedir. Çalışma, bilimsel bilginin üretimindeki temel güdünün kazanç arzusu olmadığını savlıyor ve buna yönelik metalaştırmanın hele de özellikle bilimsel bilginin üretenleri bakımından anlamsızlığını yahut yararsızlığını vurguluyor. Yargı kararlarının bir meta haline dönüştürülmesi ise bir ayrı hukuksal trajedi örneğini oluşturuyor. Çalışma ayrıca, hakemli makaleler veya bilimsel çalışmalardaki hukuksuz alıntılar ile bilimsel bilginin olması gereken işlevi gibi, bilimsel bilgiyle ilintili diğer kimi sorunlu alanlara yönelik irdelemeleri de kapsıyor. Çağın getirdiği kolaylıklar (bilgisayar ve ağ erişimi) sayesinde bilimsel bilginin gerek üretimi ve gerek paylaşılmasının eskiye oranla ne denli geniş olanaklara büründüğü, vurgulanan bir başka konu. Bu çağcıl olanaklar adeta yok sayılırcasına bilimsel bilgiye erişimin kısıtlı tutulması ve metalaştırılması, mutlaka eleştirilmesi gereken bir husustur ve çalışma, bu yönde eleştiriler getirerek çözüm önerilerine de dikkat çekmeye çalışıyor CR - Kitap ve Makaleler: CR - Aşkun, İnal Cem; Türkiye’de Ekonomik Kamu Düzeni Kavramına Bağlı Örgütsel Yönetimin Atatürkçü Düşünce ve Kişilik Temelinde Konumuna İlişkin Bir İnceleme, Atatürk Yolu Dergisi, Cilt 2, Sy. 7, 1991 (http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/784/10085.pdf). CR - Ayaydın, Cem; İdare Hukukuna Giriş, Yenilik Basımevi, İstanbul, 2008. CR - Azrak, Ülkü; Tartışmalar, (Ülkü Azrak’ın “Tartışmalar” kısmında yer verdiği ifade), içinde Çoğulcu Demokrasi Çoğunlukçu Demokrasi İkilemi ve İnsan Hakları Toplantısı, (Haz. Ece Göztepe), (Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından 5-6 Haziran 2010 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen toplantıda sunulan bildiri ve tartışmalar kitabı), TBB, Ankara, 2011. CR - Boysan, Aydın; Uzun Yaşamanın Sırrı, TİBKY, İstanbul, 2007. CR - Cassirer, Ernst; Rousseau, Kant, Goethe, (Çev. Mustafa Tüzel), TİBKY, İstanbul, 2014. CR - Çal, Sedat; İdare Hukukunda Metalaş(tır)ma Serüveni: 1980’lerden Bugüne Kamu Hizmetinde Başkalaşım ve İdare Hukukunun Bu Dönemeçteki Kimlik Sorunsalına Bakışlar, içinde Türkiye’nin Hukuk Sisteminde Yapısal Dönüşüm, (Derleyenler: Ali Murat Özdemir / Muammer Ketizmen), İmge Kitabevi, Ankara, 2014. CR - Çal, Sedat; Türk İdare Hukukunda Ruhsat, Ankara, Seçkin Yayınları, İkinci Baskı, 2011. CR - Derbil, Süheyp; Danıştay’ın Rolü (http://www.uyusmazlik.gov.tr/makaleler/ 016.pdf). CR - Durmuş, Mustafa; Kapitalizmin Krizi – 2008 Krizinin Eleştirel Bir Çözümlemesi, Tan Yayınları, Ankara, 2010. CR - Durmuş, Mustafa; Kapitalizmin Krizi – 2008 Krizinin Eleştirel Bir Çözümlemesi, 2. Baskı, Tan Yayınları, Ankara, 2010. CR - Eagleton, Terry; Kuramdan Sonra, (Çev. Uygar Abacı), 2. Basım, Literatür Yayınları, İstanbul, 2006. CR - Eagleton, Terry; Marx Neden Haklıydı?, (Çev. Oya Köymen), Yordam Yayınları, İstanbul, 2011. CR - Eren, Ercan; L. Walras’ın İktisadi Düşüncesi ve Yansımaları: “Fansa’nın K. Marx’ı mı, Kapitalizmin Savunucusu mu?”, içinde İktisadı Felsefeyle Düşünmek, (Derleyenler: Ozan İşler / Feridun Yılmaz), İletişim Yayınları, İstanbul, 2011. Genç, Nihat; Şeytan Çıplak, (http://www.odatv.com/n.php?n=seytan-ciplak-0304121200). Odatv, 3 Nisan, 2012 CR - Genç, Nihat; Şu Göklere Bakmazlar Başka Cennet Ararlar, Odatv, 15 Aralık, 2013 cennet-ararlar-1510131200). CR - Genç, Nihat; Yeni Krallığımız - Necati’ninYeri, Odatv, 23 Nisan, 2014 (http://www.odatv.com/mob_n.php?n=yeni-kralligimiz-necatinin-yeri- 2304141200). CR - Gray, John; Post-Liberalizm, (Çeviren: Müfit Günay), Dost Kitabevi, Ankara, 2004. CR - Grechenig, Kristoffel / Gelter, Martin; The Transatlantic Divergence in Legal Thought: American Law and Economics vs. German Doctrinalism, HICLR, C. 31, Sy. 1, 2008. CR - Huberman, Leo / Sweezy, Paul M.; Sosyalizme Giriş, (Çev. Hasan İlhan / Emir Aktan), Alter Yayıncılık, Ankara, 2014. CR - Karahanoğulları, Onur; İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdarî İşlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme), Turhan Kitabevi, Ankara, 2011. CR - Karakehya, Hakan; İzinsiz Bankacılık Faaliyetinde Bulunma Suçu, İÜHFM, C. LXVI, Sy. 1, 2008. CR - Kaşıkçı, Mehmet; Bir Ömür Kürsü, 4 Nokta Grafik Matbaacılık, İstanbul, 2005. CR - Kendizor, Sarah; Academic paywalls mean publish and perish (http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2012/10/201210175587855 51.html) CR - Law, David S.; A Theory of Judicial Power and Judicial Review, The Georgetown Law Journal, C. 97, 2009. CR - Lordon, Frédéric; Kapitalizm, Arzu ve Kölelik – Marx ve Spinoza’nın İşbirliği, (Çev. Akın Terzi), Metis Yayınları, İstanbul, 2013. CR - Moles, Abraham, Belirsizin Bilimleri – İnsan Bilimleri İçin Yeni Bir Epistemoloji, (Çev. Nuri Bilgin), 4. Baskı, YKY, İstanbul, 2012. CR - More, Thomas; Utopia, (Çev. Sabahattin Eyüpoğlu / Vedat Günyol / Mîna Urgan), 13. Baskı, TİBKY, İstanbul, 2011. CR - Oyan, Oğuz; Feodalizm ve Osmanlı Tartışmaları, İmaj Yayıncılık, Ankara, 1998. CR - Önder, İzzettin; İktisat Üzerine Düşünceler, Yordam Yayıncılık, İstanbul, 2012. CR - Özay, İl Han; Günışığında Yönetim, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2004. CR - Özcan, Mehmet Tevfik; Modern Toplum ve Hukuk Devleti, Oniki Levha Yayınları, İstanbul, 2008. CR - Özgenç, İzzet; Tefecilik Suçu, GÜHFD, C. XIV, Sy. 1, 2010. CR - Popper, Karl R.; Daha İyi Bir Dünya Arayışı, (Çev. İlknur Aka), 3. Baskı, YKY, İstanbul, 2010. CR - Popper, Karl R.; Daha İyi Bir Dünya Arayışı, (Çev. İlknur Aka), 3. Baskı, YKY, İstanbul, 2010. CR - Poverty saps mental capacity to deal with complex tasks, say scientists, The Guardian Gazetesi, 29 Ağustos, 2013 (http://www.theguardian.com/ science/2013/aug/29/poverty-mental-capacity-complex-tasks). CR - SGK’nın 21 Eylül, 2012 tarihli Başkanlık Makam Oluru ile yürürlüğe koyduğu Usül ve Esaslar” (http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/genel_saglik_ sigortasi/gss_bilgi_bankasi/gss_sozlesme_ve_protokoller/usul_ve_esaslar). CR - SGK'dan 2,4 milyarlık iş gölge şirketin başlıklı habere ilişkin açıklama, Gazete A24, 4 Ağustos, 2013 (http://www.gazetea24.com/sondakika haber/sgkdan-24-milyarlik-is-golge-sirketin-baslikli-habere-iliskin- aciklama_463297.html). CR - Şengör, Celal; Bir Bilim Adamının Serüveni – “Celâl Şengör Kitabı”, (Söyleşi: Sefa Kaplan), TİBKY, İstanbul, 2010. CR - Timur, Taner; Marksizm, İnsan ve Toplum, 2. Basım, Yordam Yayıncılık, İstanbul, 2011. CR - Wood, Ellen Meiksins; Yurttaşlardan Lordlara – Eskiçağlardan Ortaçağlara Batı Siyasi Düşüncesinin Toplumsal Tarihi, (Çeviren: Oya Köymen), Yordam Yayıncılık, İstanbul, 2008. CR - Yargı Kararları ve Ağ Erişimi Kaynakları: CR - http://www.iibfdergi.hacettepe.edu.tr/2013-1.pdf CR - AYM’nin E. 2009/27, K. 2010/9 sayılı kararı (17 Mart, 2010 tarih ve 27524 sayılı RG'de yayımlanmıştır). CR - Scholar’s Press Yayınevi açıklaması, s. 5 (www.scholars-press.com/authors_ infos_pdf/gb). CR - YÖK’ün 7.1.2013 tarihli yazısı (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ LoginControl) (E.T. 3 Haziran, 2014 , 02.00). CR - http://www.sosyalbilimler.hacettepe.edu.tr/belgeler/Tez_ve_Rapor_Yazim_ Yonergesi.pdf (E.T.: 15 Ocak, 2013). CR - http://www.tuba.gov.tr/tr/yayinlar/tuba-tc-75-yil-toplanti-dizisi/1238- turkiye-cumhuriyetinin-75-yilinda-tuba-konferanslari-ii-0.html CR - http://www.tuba.gov.tr/tr/yayinlar/tuba-akademi-forumu-dizisi/1623-forum- 67.html Kısaltmalar Age: Adı Geçen Eser CR - AYM: Anayasa Mahkemesi Bkz.: Bakınız C.: Cilt Çev.: Çeviren E.: Esas Haz.: Hazırlayan CR - GÜHFD: Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi CR - HICLR: Hastings International and Comparative Law Review İbid: Aynı yerde CR - İÜHFM: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası K.: Karar CR - RG: Resmi Gazete S.: Sayfa CR - SGK: Sosyal Güvenlik Kurumu Sy.: Sayı CR - TBB: Türkiye Barolar Birliği CR - TİBKY: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları CR - TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu CR - YKY: Yapı ve Kredi Bankası Yayınları CR - YÖK: Yükseköğretim Kurulu UR - https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001837 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/621540 ER -