TY  - JOUR
T1  - TÜRKİYE’NİN DOĞAL GAZ BAĞIMLILIĞI VE  ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ÜRETİMİNİN GEREKLİLİĞİ
TT  - TURKEY'S NATURAL GAS DEPENDENCY AND REQUIREMENT OF ALTERNATIVE ENERGY SOURCES PRODUCTION
AU  - Konak, Ali
PY  - 2019
DA  - January
JF  - Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi
JO  - INTERNATIONAL JOURNAL OF AFRO-EURASIAN RESEARCH
PB  - Hakan ARIDEMİR
WT  - DergiPark
SN  - 2602-215X
SP  - 196
EP  - 209
VL  - 4
IS  - 7
LA  - tr
AB  - Üretim sürecinin en önemli girdilerinden biri olan enerji unsuru, ekonomik kalkınmanın yapı taşlarından biridir.Enerji, üretim sürecinin yanı sıra aynı zamandatüketim açısından da çok büyük bir öneme sahiptir. Son yıllarda Türkiye’de sanayi yatırımlarınınartış göstermesi, özellikle de imalatsanayisinin hızlı bir gelişim göstermesi ve ülke nüfusundaki artışlar, sanayisektöründe, elektrik üretiminde vekonutlarda kullanılan enerji talebinin artış göstermesinde etkili olmaktadır. Bununla birlikte Türkiye’de söz konusu enerjitalebini karşılayacak düzeyde enerji üretilememektedir. Bu durum, Türkiye’nin ihtiyaç duyulan doğal gaz, petrol ve kömür şeklindeki enerjiyi ithaletmesine, dolayısıyla da enerjibağımlısı bir ülke haline gelmesine ve zaman için de söz konusu bağımlılığınartış göstermesine neden olmuştur. Özellikle doğal gazın, gerek üretim gerekse tüketim açısındankullanım alanlarının genişlemesi enerji bağımlılığının artmasında son dereceetkili olmuştur. 2017 yılı itibariyletoplam yurtiçi doğal gaz tüketimin 99,36’sı ithalat ile karşılanmaktadır. Türkiye’nin doğal gaz bağımlılığını vealternatif enerji kaynakları üretmenin gerekliliğini ortaya koymak amacıylahazırlanmış olan çalışmada, 2007-2017dönemine ait Enerji Piyasası Düzenleme Kurlu (EPDK) ve BOTAŞ’tan elde edilenverilerden yararlanılarak veri analizi yapılmıştır. Yapılan analiz neticesindeTürkiye’nin doğal gaz ithalatının, incelendönem itibariyle hızla artış gösterdiği, dönem başında yaklaşık 35 milyar metreküp olandoğal gaz ithalat talebinin incelen dönem sonu itibariyle yaklaşık 55 milyarmetreküpe yükseldiği ve son olarak doğal gaz ithalat bağımlılığının incelendönem boyunca % 97,41 ile % 99,36 seviyesinde gerçekleştiği sonucunaulaşılmıştır. Bu bağlamda doğal gazaolan bu yüksek oranlı bağımlılıktan kurtulmak için alternatif enerjikaynaklarının kullanımına ağırlık verilmeli, bu alana yönelik yasal düzenlemeler yapılmalıve bu alana yönelik yatırımlar için finansal kaynaklar ayrılmalıdır.
KW  - Doğal Gaz
KW  - Enerji
KW  - Bağımlılık
KW  - İthalat
KW  - Fosil Yakıt
N2  - Oneof the most important inputs of the production process, energy is one of thebuilding blocks of economic development. In addition to the production process,energy is also of great importance in terms of consumption. Showing an increaseof industrial investments in Turkey in recent years, especially showing a rapiddevelopment of the manufacturing industry and increase in the country'spopulation, the industrial sector, electricity production and effective in theincreasing demand for energy used in homes. However, energy cannot be producedin sufficient to meet the demand for energy in Turkey. So Turkey's need fornatural gas, oil and coal etc. were imported energy, thus it has become an energyaddict country and over time, this dependence has increased. In particular, theexpansion of use of natural gas in terms of both production and consumption hasbeen highly effective in increasing energy dependence. As of 2017, 99.36 % ofthe total domestic natural gas consumption is met by imports. Turkey's naturalgas dependence and necessity of creating alternative energy sources in thestudy which was prepared to reveal, data analysis was made by using the dataobtained from Energy Market Regulatory Authority (EPDK) and BOTAŞ for 2007-2017period. As a result of the analysis, Turkey's natural gas imports increasedrapidly as of the period examined, about 35 billion cubic meters at thebeginning of the period, the demand for natural gas imports has risen toapproximately 55 billion cubic meters as of the end of the period examined andfinally the natural gas import dependence was 97.41% to 99.36% during theperiod examined. In this context, the use of alternative energy sources shouldbe emphasized in order to get rid of this high rate of dependence on naturalgas, financial resources should be allocated for investments in this area.
CR  - ACARAVCI, A. ve YILDIZ, T. (2018). “Türkiye’nin Enerji Bağımlılığı”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 4(2): 137-152.
CR  - BOTAŞ (2015). “2015 Sektör Raporu”, https://www.botas.gov.tr/docs/raporlar/tur/sektorap_2015.pdf, (24.12.2018).
CR  - BOTAŞ (2016), “2016 Sektör Raporu",https://www.botas.gov.tr/docs/raporlar/tur/sektorap_2016.pdf (24.12.2018).
CR  - BOZ ÇELEBİ, F., ÇINAR , Ö. ve TEMELLİ , F. (2017). “Enerji Tüketimi, Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi:Asean Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12): 36-52.
CR  - ÇALIŞKAN, Ş. (2009). “Türkiye’nin Enerjide Dışa Bağımlılık ve Enerji Arz Güvenliği Sorunu”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25): 297-310.
CR  - ÇILBANT, C. ve ALMA, D. (2016). “Türkiye’de Doğal Gaz Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki”, Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 1(1): 1-11.
CR  - DÜNYA ENERJİ KONSEYİ TÜRK MİLLİ KOMİTESİ (2017). “Petrol Ve Doğal Gaz Çalışma Grubu Doğal Gaz Alt Çalışma Grubu Raporu”, https://www.dunyaenerji.org.tr/wp-content/uploads/2017/10/dogalgaz_raporu_304.pdf, (24.12.2018).
CR  - DÜNYA ENERJİ KONSEYİ, (2018). “Türkiye Enerji Piyasaları Araştırma Raporu (Mevcut Durum Analizi)”, https://www.dunyaenerji.org.tr/wp-content/uploads/2018/07/TEPG1.pdf,  (24.12.2018).
CR  - EDİGER, V. Ş. (2016). “Enerji ve Siyaset : Türkiye-Rusya Enerji İlişkileri”, Panorama (Khas), (20): 40-46 http://panorama.khas.edu.tr/uploads/pdf/enerji-ve-politika.pdf
CR  - ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK) (2012). “Doğal Gaz Piyasası:2011yılı Sektör Raporu”, http://eskiweb.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Dogalgaz/YayinlarRaporlar/Yillik, (25.12.2018).
CR  - ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK), (2018a). “Doğal Gaz Piyasası2017 Yılı Sektör Raporu”, https://www.epdk.org.tr/Detay/Icerik/3-0-94/yillik-sektor-raporu, (25.12.2018).
CR  - ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK), (2018b), Petrol Piyasası 2017Yılı Sektör Raporu, https://www.epdk.org.tr/Detay/Icerik/3-0-107/yillik-sektor-raporu, (25.12.2018).
CR  - ENGİN, N. (2010). “Enerji Kaynağı Olarak Doğal Gaz ve Türkiye”, Marmara Coğrafya Dergisi, 0(22): 233-244.
CR  - ERDAL, L. ve KARAKAYA, E. (2012). “Enerji Arz Güvenliğini Etkileyen Ekonomik,Siyasi Faktörler”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1): 107-136.
CR  - EYÜBOĞLU, K. ve EYÜBOĞLU, S. (2016). “Doğal Gaz Ve Petrol Fiyatları ile Bıst Sanayi Sektörü Endeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 11(42): 150-162.
CR  - GAZBİR (Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği) (2018). “Türkiye Doğal Gaz Piyasası”,http://www.gazbir.org.tr/turkiye-dogal-gaz-piyasasi/13,  (25.12.2018).
CR  - GÜNEŞ, N. (2016). “Türkiye’nin Enerji Güvenliği Strateji Planı”, İlim ve Medeniyet, https://www.ilimvemedeniyet.com/turkiyenin-enerji-guvenligi-strateji-plani.html, (23.12.2018).
CR  - GÜNEŞ, M. VE ARSLAN, T. (2018). “Enerji Bağımlılığında Avrupa Birliği, Rusya, Türkiye Üçgeni ve Doğu Akdeniz Alanı”, Uluslararası İnsan Ve Toplum Dergileri Dergisi, 4(7): 32-60.
CR  - HODALOĞULLARI, Z. VE AYDIN, A. (2015). “Türkiye’nin Doğal Gaz Noktasında Rusya’ya Bağımlılık Durumunun Soğuk Savaş Sonrası Türk Dış Politikasına Yansıması”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2): 83-108.
CR  - KANTÖRÜN, U. (2010). “Bölgesel Enerji Politikaları Ve Tükiye”, Bilge Strateji, 2(3): 87-114.
CR  - KAYMAK, Ş., (2014). “Türkiye’nin Son Dönem Doğal Gaz Politikaları”, Journal of Business Economics and Political Sciences (JOBEPS), 3(5): 61-92
CR  - KOÇ, E. ve ŞENEL, M. C. (2013). "Dünyada ve Türkiye'de Enerji Durumu - Genel Değerlendirme", Mühendis ve Makina, 54(639): 32-44
CR  - SELAM, A. A., ÖZEL, S. VE AKAN, M. Ö. A. (2013). “Yenilenebilir Enerji Kullanımı Açısından Türkiye’nin OECD Ülkeleri Arasındaki Yeri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (EYİ 2013 Özel Sayısı): 317-334.
CR  - TORUN, P., (2017),  “Türkiye Doğal Gaz Piyasalarında Fiyat Belirleme Sürecini Etkileyen Faktörler”,  Sakarya İktisat Dergisi, 6(2): 41-51
CR  - TTK (Türkiye Taşkömürü Kurumu) (2018). “2017 Yılı Taşkömürü Sektör Raporu”, http://www.enerji.gov.tr/File/?path=ROOT%2F1%2FDocuments%2FSekt%C3%B6r%20Raporu%2F2017-Ta%C5%9F%20K%C3%B6m%C3%BCr%C3%BC%20Sekt%C3%B6r%20Raporu.pdf(23.12.2018).
CR  - ÜÇGÜL, İ. VE ELİBÜYÜK, U. (2016). “Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Enerji Jeopolitiği”, Teknoloji ve Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1): 26-33.
CR  - YARDIMCI, O. (2011). “Türkiye Doğal Gaz Piyasası: Geçmiş 25 Yıl, Gelecek 25 Yıl”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2): 157-166.
CR  - YILMAZ, M. (2012). “Türkiye’nin Enerji Potansiyeli ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Açısından Önemi”. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2): 33-54.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijar/issue//512598
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/646962
ER  -