TY  - JOUR
T1  - Şebinkarahisar (Giresun) İlçesinde Seçilen Alişar Armut Klonlarının Bazı Meyve Özellikleri
TT  - Some Fruit Characteristics of Alişar Pear Clones Selected in Şebinkarahisar (Giresun) District
AU  - Balta, Mehmet Fikret
AU  - Üç, Lokman
AU  - Karakaya, Orhan
PY  - 2019
DA  - June
Y2  - 2019
DO  - 10.24180/ijaws.512840
JF  - Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
PB  - Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2149-8245
SP  - 31
EP  - 37
VL  - 5
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu çalışma Şebinkarahisar (Giresun) ilçesindeyetiştirilen Alişar mahalli armut çeşidine ait klonlar içerisinde meyvekalitesi bakımından üstün olanları seçmek amacı ile yürütülmüştür. Bu amaçlaçalışmada 27 Alişar armut klonu değerlendirmeye alınmış ve meyve ağırlığı, sudaçözünebilir kuru madde miktarı, titre edilebilir asitlik miktarı, çekirdeksayısı, kumluluk durumu ve tat parametrelerine bağlı olarak tartılıderecelendirme yöntemine göre 12 klon seçilmiştir. Seçilen klonlarda meyveözellikleri olarak meyve ağırlığı, meyve boyu, meyve eni, meyve genişliği,meyve eti sertliği, kabuk kalınlığı, meyve sap uzunluğu, meyve sap kalınlığı,çekirdek sayısı, çiçek çukur derinliği, çiçek çukur genişliği, çekirdek evi boyu,çekirdek evi genişliği, pH, suda çözünebilir kuru madde ve titre edilebilirasitlik parametreleri incelenmiştir. Seçilen Alişar armudu klonlarındaincelenen meyve özellikleri bakımından istatistiksel olarak önemli farklılıklarbelirlenmiştir (P<0.05). Seçilen klonlarda meyve ağırlığı 69.20 g ile 141.91g, meyve eti sertliği 4.69 kg cm-2 ile 9.07 kg cm-2, pHdeğeri 4.29 ile 5.18, suda çözünebilir kuru madde miktarı %13.32 ile %18.85 vetitre edilebilir asitlik miktarı %0.92 ile %1.51 arasında belirlenmiştir.Çalışma sonucunda incelenen meyve özellikleri bakımından seçilen klonlararasında büyük bir varyasyon olduğu saptanmıştır. Seçilen klonların aşılanarakaynı koşullar altında incelenmesi daha objektif sonuçlar elde edilmesibakımından önem arz etmektedir.
KW  - meyve eti sertliği
KW  - suda çözünebilir kuru madde
KW  - Meyve ağırlığı
KW  - titre edilebilir asitlik
N2  - This study was conducted to aim select the onesthat are superior in terms of fruit quality among the clones belonging to localAlişar pear variety growing in Şebinkarahisar (Giresun) district. For thispurpose, 27 Alişar pear clones were taken into consideration and 12 clones wereselected by a “weighted ranked method’’ based on fruit weight, soluble solidscontent, titratable acidity, seed number, grittiness and taste. In selectedclones were investigated fruit weight, fruit length, fruit diameter, fruitwidth, fruit flesh firmness, peel thickness, fruit stalk lenght, fruit stalkthickness, seed number, flower pit depth, flower pit width, seed house length,seed house width, pH, soluble solids content and titratable acidity as fruitcharacteristics. In selected Alişar pear clones were determined thatstatistically significant differences in terms of investigated fruitcharacteristics (P<0.05). In selected clones were found fruit weight between69.20 g and 141.91 g, flesh firmness 4.69 kg cm-2 and 9.07 kg cm-2,pH value 4.29 and 5.18, soluble solids content 13.32% and 18.85% and titratableacidity amount 0.92% and 1.51%. In result of study was determined that greatvariation in terms of investigated fruit characteristics between selectedclones. Investigation under the same conditions by grafting of the selectedclones is important in terms of obtaining more objective results.
CR  - Akın, Y., & Bostan S. Z. (2018). İlkadım (Samsun) ilçesi yerel armutları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35(Ek Sayı), 63-68.
CR  - Aşkın, M. A., & Oğuz, H. (1995). Erciş’te yetiştirilen ümitvar Mellaki armut tiplerinde bazı meyve ve ağaç özelliklerinin tespiti üzerinde araştırmalar. II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Adana.
CR  - Bayındır, Y., Çöçen, E., Macit, T., Gültekin, N., Özcan, E. T., Aslan, A., & Aslantaş, R. (2018). Malatya yöresi mahalli güzlük armut genotiplerinin seleksiyonu. Akademik Ziraat Dergisi, 7, 9-16.
CR  - Bostan, S. Z., & Acar, Ş. (2012). Ünye’de (Ordu) yetiştirilen mahalli armut çeşitlerinin pomolojik özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi, 1, 97-106.
CR  - Bostan, S. Z., & Çelikel-Çubukçu, G. (2018). Çaykara ilçesinde yetiştirilen yerel armut (Pyrus spp.) genotiplerinin seleksiyon yoluyla ıslahı: I-Meyve özellikleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35(Ek Sayı), 75-88.
CR  - Bostan, S. Z. (2009). Pomological traits of local apple and pear cultivars and types grown in Trabzon province (Eastern Black Sea Region of Turkey). Proceedings of the First Balkan Symposium on Fruit Growing, Bulgaria.
CR  - Büyük, F. Y., & Pırlak, L. (2017). Konya il merkezinde yetiştirilen mahalli armut çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin tespiti. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3, 184-190.
CR  - Çiftçi, D. T., Sağır, N., Bağcı, M. D., & Aygün, A. (2011). Doğu Karadeniz Bölgesinde yetiştirilen yerel armut (Pyrus spp.) çeşitlerinin bazı özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye Vl. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Şanlıurfa.
CR  - Demirsoy, L., Öztürk, A., Serdar, Ü., & Duman, E. (2007). Saklı Cennet Camili’de yetiştirilen yerel armut çeşitleri. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
CR  - Edizer, Y., & Güneş, M. (1997). Tokat yöresinde yetiştirilen yerel elma ve armut çeşitlerinin bazı pomolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Yumuşak Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yalova.
CR  - Ertaş, A. (2016). Siirt ve çevresinde yetişen mahalli armut çeşitlerinin (Pyrus communis L.) fenolojik ve pomolojik özellikleri. Yüksek Lisans Tezi,  Siirt Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Siirt.
CR  - Güleryüz, M., & Ercişli, S., (1997). Kağızman ilçesinde yetiştirilen mahalli armut çeşitleri üzerinde pomolojik bir araştırma. Yumuşak Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yalova.
CR  - Gültekin, L. (2015). Erzincan ovasında yetiştirilen Çermail armut çeşidinde üstün vasıflı tiplerin seçimi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Karadeniz, T., & Çorumlu, M. S. (2012). İskilip armutları. Akademik Ziraat Dergisi, 1, 61-66.
CR  - Karadeniz, T., & Kalkışım, Ö. (1996). Görele ve çevresinde yetiştirilen mahalli yazlık armut çeşitleri üzerinde pomolojik çalışmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 6, 81-86.
CR  - Karadeniz, T., & Şen, S. M. (1990). Tirebolu ve çevresinde yetiştirilen mahalli armut çeşitlerinin pomolojik ve morfolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1, 152-165.
CR  - Karlıdağ, H., & Eşitken, A. (2006). Yukarı Çoruh vadisinde yetiştirilen elma ve armut çeşitlerinin bazı pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 16, 93-96.
CR  - Kılıç, D., & Bostan, S. Z. (2016). Gürgentepe (Ordu, Türkiye) ilçesinde yetiştirilen yerel armut çeşitlerinin meyve ve ağaç özellikleri. Electronic Journal of Vocational Colleges, 1, 21-32.
CR  - Moriya, Y., Takai, Y., Okada, K., Ito, D., Shiozaki, Y., Nakanishi, T., & Takasaki, T. (2005). Parthenocarpy and self-and cross-incompatibility in ten European pear cultivars. Journal of the Japanese Society for Horticultural Science, 74, 424-430.
CR  - Oturmak, İ., Özrenk, K., & Çavuşoğlu, Ş. (2017). Diyarbakır (Silvan, Kulp, Hazro) Yöresindeki Bazı Mahalli Armut (Pyrus communis L) Gen Kaynaklarının Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 3, 61-67.
CR  - Özbek, S. (1978). Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:128, Adana.
CR  - Özkaplan, M. (2010). Ordu ve çevresinde yetişen yerel armut çeşitlerinin (Pyrus Communis L.) fenolojik ve pomolojik özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
CR  - Özrenk, K. (2002). Erzincan ovasında armutlarda sorun olan ateş yanıklığı hastalığı (Erwinia amylovora (Burrill) Winslow et, Al)’na dayanıklı genotiplerin belirlenmesi. Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
CR  - Özrenk, K., Gündoğdu, M., & Kan, T. (2010). Van Gölü Havzası Yerel Armutları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 20, 46-51.
CR  - Öztürk, A., & Demirsoy, L. (2013). Promising pear genotypes from North Anatolia, Turkey: preliminary observation. Journal of the American Pomological Society, 67, 217-227.
CR  - Öztürk, A. (2010). Sinop ilindeki armut genotiplerinin morfolojik, pomolojik ve moleküler karakterizasyonu üzerine bir çalışma. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
CR  - Polat, M., & Bağbozan, R. (2014). Eğirdir (Isparta) ekolojisinde yetiştirilen erkenci yerli armut (Pyrus communis L.) tiplerinin bazı meyve özelliklerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21, 9-12.
CR  - Rohitha, B. H., & Klinac, D. J. (1990). Relationship between seed set and fruit weight and shape of Nashi (Pyrus serotina Rehder var. culta Rehder). New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 18, 133-136.
CR  - Şen, S. M., Cangi, R., Bostan, S. Z., Balta, F., & Karadeniz, T. (1992). Van ve çevresinde yetiştirilen seçilmiş bazı Mellaki ve Ankara armut çeşitlerinin fenolojik, morfolojik ve pomolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 29-40.
CR  - Şeniz, V. (1990). Bahçe Bitkilerinin Islahı. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Ders Notları, Yayın No: 1, 13, Bursa.
CR  - Yakut, Ş., & Özrenk, K. (2009). Erzincan yöresinde yetiştirilen çermail yerel armut 59 çeşidinin seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 14, 145-153.
Yarılgaç, T., & Yıldız, K. (2001). Adilcevaz ilçesinde yetiştirilen mahalli armut çeşitlerinin bazı pomolojik özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11(2), 9-12.
CR  - Yarılgaç, T. (2007). Edremit ve Gevaş (Van) yöresi armutlarının seleksiyon yolu ile ıslahı. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
UR  - https://doi.org/10.24180/ijaws.512840
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/738953
ER  -