TY  - JOUR
T1  - İmam Serahsî’nin Hanefî Haber Teorisinin Oluşumundaki Rolü
TT  - Imam Serahsî's Role in the Formation of the Khaber (Report) Theory of Hanafi
AU  - Orhan, Fatih
PY  - 2019
DA  - March
Y2  - 2019
JF  - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
JO  - ESOGUIFD
PB  - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-8171
SP  - 39
EP  - 60
VL  - 6
IS  - 10
LA  - tr
AB  - Hanefî haber teorisinin temelleri, Küfe ekolünün önde gelen isimlerinden Îsâb. Ebân ve Cessâs tarafından atılmış olmakla birlikte bu teorinin sistematikhale getirilmesi Hanefî usulünün kurucusu kabul edilen Debûsî, Pezdevî veSerahsî üçlüsü ile mümkün olmuştur. Bu açıdan her üç müçtehidin yazmışoldukları usûl eserleri Hanefî fıkıh usûlünün klasik eserleri arasında önemlibir yere sahiptir.Serahsî’nin yazmış olduğu fıkıh usûlü eseri, bir ders kitabı niteliğindeolmaktan ziyade konunun uzmanlarına hitap edecek tarzda ayrıntılı bir biçimdeyazılmıştır. Serahsî kitabında Hanefî haber teorisini ele alırken bu üslubunudevam ettirmiş ve diğer usûl kitaplarında hiç ele alınmayan, ayrıntı kabuledilebilecek farklı konulara değinmiştir. Hanefî haber teorisinde çokçatartışılan, âhâd haberin kabulüne ilişkin ileri sürülen ‘râvinin fakih olması’şartı üzerinde durması yanında daha çok mütevatir haber ve onun bilgi değerineönem atfetmiş ve konuyu bu noktada detaylandırmıştır. Biz bu çalışmada genelolarak Serahsî'nin, Hanefî haber teorisine ve dolayısıyla fıkıh usûlü ilmine sunmuşolduğu katkıyı tespit etmeye ve sunmaya çalışacağız.
KW  - Usûl
KW  - Fıkıh
KW  - Hanefî
KW  - Serahsî
KW  - Haber Teorisi
N2  - Although the foundations of Khabertheory of Hanafi has been laid by Îsâ b. Ebân and Cessâs who are leading namesof Kûfe school of thought, systematizing the theory has been realized byDebûsî, Pezdevî and Serahsî who are the founder members of the principles of Hanafi’sschool of Islamic Jurisprudence. From this point, each books written by thatthree mujtahids on the principle of Islamic Jurispridence have a significantplace among the important classical books on the principles of Islamicjurisprudence of Hanafi.Thebook writen by Serahsî on the principles Islamic Jurisprudence is not a coursebook, rather it is written in a detailed manner for the experts of this domain.While analyzing the khaber (report) theory of Hanafi school of thought, Serahsîhas continued his existing manner about this issue and he has written about thesubjects that are not mentioned in other books and can be seen as more detailedissues. In addition touching upon the alleged condition that ‘narrator shouldbe mujtehid’ as to approving the report of one person (ahad khaber) which hasbeen a discussed subject in the report theory (haber teorisi) of Hanafi school,Serahsî has attributed further importance to mutevatir khaber and itsinformation value. In this study, we will try to identify and present the directcontribution of Serahsî to the report theory of Hanafi school of thought andindirect contribution to field of the Principles of Islamic Jurisprudence
CR  - Referans 1 Abdülazîz el-Buhârî, Alâüddîn Abdülazîz b. Ahmed, (1997), Keşfü’l-esrâr ʻan Usûli Fahri’l-İslâm el-Bezdevî, nşr. Abdullah Muhammed Ömer, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut.
CR  - Referans 2 Apaydın, Yunus, (2017), İslam Hukuk Usûlü, Bilay Yayınları, Ankara.
CR  - Referans 3  Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdülkâhir b. Tâhir b. Muhammed, (1928),  Usûlü’d-dîn, Matbaatü’d-devlet, İstanbul.
CR  - Referans 4  Bedir, Murteza, (2017),  Fıkıh Mezhep Sünnet, Dem Yayınları, İstanbul.
CR  - Referans 5   Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî er-Râzî, (1985), el-Füsûl fi’l-usûl, tah. Uceyl Câsim en-Neşemî, Vezâretü’l- evkâf ve’ş-şuûnü’l-İslâmi, Kuveyt.
CR  - Referans 6  Debûsî, Ebû Zeyd Abdullah (Ubeydullah) b. Muhammed b. Ömer b. Îsâ, (2007), Takvîmü’l-edille fi’l-usûl, Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut.
CR  - Referans 7  Ebü’l-Hüseyin el-Basrî, Muhammed b. Ali b. Tayyib, (1964), el-Muʻtemed fî usûli’l-fıkh, nşr. Muhammed Hamîdullah, el-Maʻhedü’l-ilmiyyi’l-Firânsî li’d-dirâseti’l-Arabiyye, Dımaşk.
CR  - Referans 8  Efendioğlu, Mehmet, (2006), “Münkatıʻ”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2006.
CR  - Referans 9  Hacıoğlu, Nejla, (2014), “Cessâs’a göre Haber-i Vâhidin Kabul Şartları ve Reddini Gerektiren Sebepler”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 23.
CR  - Referans 10  İbn Hacer el-Askalânî, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed, (2010), Nüzhetü’n-nazar fî tavzîhi Nuhbeti’l-fiker, Dârü'l-me’sûr li’n-neşr ve’t-tevziʻ, Suudi Arabistan.
CR  - Referans 11  İbnü’l-Hümâm, Kemâlüddin Muhammed b. Abdülvâhid, (1351), et-Tahrîr fî usûli’l-fıkh, Matbaʻatü Mustafâ el-Bâbî el-Halebî, Mısır.
CR  - Referans 12  Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî, (2009), İrşâdü tullâbi’l-hakâʾik ilâ maʿrifeti süneni hayri’l-halâʾik sallallāhu ʿaleyhi ve sellem, tah. Nurettin Itır, Dârü’l-yemâme/Daru’l-ferfûr, Şam.
CR  - Referans 13  Özen, Şükrü, (2001), Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’nin Fıkıh Usûlünün Yeniden İnşâsı (Basılmamış doçentlik çalışması,), İSAM Ktp., nr. 95434.
CR  - Referans 14  Pezdevî, Ebü’l-Usr Ali b. Muhammed, (tz),Usûlü’l-Pezdevî (Usûlü’l-Kerhî ile birlikte) Dâru Mîr Muhammed, Karaçi.
CR  - Referans 15  Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed, (2005), Usûlü’l-fıkh (Usûlü’s-Serahsî), tah. Ebü’l-Vefâ el-Afgânî, Lübnan: Dârü’l-fikr.
CR  - Referans 16  Şâşî, Ebû Alî Ahmed b. Muhammed b. İshâk, (1971), Usûlü’ş-Şâşî, Dâru'l- kütübil ilmiyye, Beyrut.
CR  - Referans 17  Yavuz, Yusuf Şevki, (1997), “Halku’l-Kur’ân”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/esoguifd/issue//513991
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/673118
ER  -