TY  - JOUR
T1  - AN ETYMOLOGICAL DICTIONARY of PRE-THIRTEENTH CENTURY TURKISH’IN TERS DİZİMİ
AU  - Kuş, Bahri
PY  - 2018
DA  - April
JF  - TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi
PB  - Yasin ŞERİFOĞLU
WT  - DergiPark
SN  - 2147-8872
SP  - 409
EP  - 440
VL  - 1
IS  - 12
LA  - tr
AB  - Ters dizim, kelimelerin sonseslerinden başlamak üzere onları abece sırasına göre sıralamayı ifade eden birkavramdır. Bir bütüncedeki kelimeleri sondan başa doğru yeniden sıralamaesasına dayanan bu yöntemle hazırlanan eserlere ters dizim/dizin sözlükleri adıverilmektedir. Bu uygulamanın Türkiyedeki geçmişi yarım yüzyıllık bir dönemiiçine almaktadır. Bununla birlikte son zamanlarda bu yöntemle hazırlananeserlerin sayısında bir artış gözlenmektedir. Dünyada ise çok daha eskidönemlerden itibaren bu yöntemle hazırlanan eserlerin varlığı bilinmektedir. Kendinemahsus bir tertip tarzıyla Türk dilinin 13. yüzyıla kadarki söz varlığınıiçeren An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish (EDPT) adlıetimoloji sözlüğü Türkoloji sahasında sıklıkla başvurulan bir eserdir. Buyazıda EDPT’de geçen madde başı kelimeler, Türk dilindeki hâkim ekleşme kültürühakkında fikir vermesi bakımından, önce isimler sonra fiiller olmak üzere sonseslerine göre sıralanmıştır. Bu yolla hangi eklerin ne tür kelimeler türettiğibilgisinin denetlenmesinin yanında kural dışı olarak görülen örneklerin de birarada görülmesine imkân verilerek ekleşme bilgisine ait inceliklerin tespitedilmesi ve araştırmalarda önemli ölçüde zaman tasarrufu sağlanmasıhedeflenmektedir.
KW  - Ters dizin
KW  - Clauson
KW  - etimoloji
KW  - sözlük
CR  - Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford University Press, 1972.
CR  - Koçoğlu, Vildan, “An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish (EDPT)’nin Söz Dizini”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C: VI, S:1, 111-149, İzmir, 2006.
CR  - Kuş, Bahri, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish’in Düz ve Ters Dizimi, Yayımlanmamış Seminer Eseri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2011.
CR  - Kuş, Bahri, “Ters Dizim Sözlüklerinin Türk Dili Çalışmalarındaki Yeri ve Önemi”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 54, 103-115, 2015.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/turuk/issue//517591
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/633931
ER  -