TY  - JOUR
T1  - DOĞU ANADOLU BÖLGESİ’NDE NÜFUS GELİŞİMİ
AU  - Khalaf, Salem
PY  - 2019
DA  - February
JF  - Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
JO  - ASEAD
PB  - İrfan TÜRKOĞLU
WT  - DergiPark
SN  - 2148-9963
SP  - 241
EP  - 262
VL  - 6
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Türkiye’de XX. yüzyılınikinci yarısından itibaren hızlanan göç, sadece nüfusun mekânsal dağılışındadeğişim meydana getirmekle kalmamış, gerek göç veren alanlarda gerekse yoğungöç alan kentlerde çeşitli problemlere yol açmıştır. Bu çalışmanın konusunu oluşturanDoğuAnadolu Bölgesi, Cumhuriyet dönemi boyunca yüksek doğurganlık düzeylerine vegenç nüfus yapısına sahip olma özelliğini korumuştur. Yapılan araştırmalar, sonyıllarda Doğu Anadolu Bölgesi’nde toplam doğurganlık oranının batı bölgelerenazaran daha yüksek olmasına rağmen, nüfus miktarının hızla azaldığı veazalmaya devam edeceğini ortaya koymaktadır. Bu azalmanın doğal nüfus artışhızı için de geçerli olduğu söylenebilir. Doğu Anadolu Bölgesi’nin doğal nüfusartış hızı Türkiye ortalamasının üstünde olsa da bölge dışına verilen göçnedeniyle nüfus artış hızının düşük seviyelerde seyrettiği görülmektedir. Nüfus artış hızındakidüşüşün en önemli nedeni doğurganlığın azalması ve göçtür. Doğu Anadolu Bölgesiiller bazında ele alındığında, doğudan batıya ve kuzeyden güneye doğrudoğurganlığın azaldığı buna paralel olarak bazı illerin nüfusunun azaldığıgörülmektedir. 2000-2017 yıllar arasında Erzurum, Kars ve Ardahan’da, 2007-2017yılları arasında Muş ve Tunceli’de, 2010-2017 yılları arasında Ağrı’da, 2013 ve2016 yıllarında Doğu Anadolu Bölgesi genelinde nüfus azalmıştır. Doğurganlığınhızla azalmasına rağmen, batıya göre hala daha yüksek seviyelerde seyrettiği veözellikle de Ağrı, Bitlis, Muş ve Van gibi illerde doğurganlık hızının 3’ünüstünde olduğu görülmektedir. Bu durum aynı zamanda hanehalkı üzerinde deetkisini göstermekte ve belirtilen illerdeki hanehalkı büyüklüğünün daha fazlaolduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın sonuçları dikkate alındığında DoğuAnadolu Bölgesi’nde göçün önemli bir problem olduğu ve özellikle kırsalalanların giderek boşaldığı anlaşılmaktadır. Gerekli önlemlerin alınmamasıdurumunda nüfus kaybına bağlı olarak kırsal alanların sahip olduğupotansiyelden yararlanma düzeyi iyice azalabilir. Bölge genelinde sosyal veekonomik alanlarda yatırımların yapılması ve yeni iş olanaklarınınoluşturulması ile göçün ve nüfus kaybının azaltılabileceği düşünülmektedir.
KW  - Doğu Anadolu Bölgesi
KW  - Nüfus
KW  - Göç
CR  - DİE, 1955 Türkiye Genel Nüfus Sayımı, Doğu Anadolu İlleri, DİE Yayınları, Ankara, 1957.
CR  - Çelik,  Nermin ve Murat, Güven,  Türkiye’de İç Göç Sorununa Yeni Bir Yaklaşım: Stratejik İç Göç Yönetimi Cilt 25, Sayı 76, Dergi Park, 2014. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/98069 .
CR  - Özgür, E. Murat. XXI. Yüzyılın başında Türkiye Nüfusu, Coğrafi Bilimler Dergisi, 1, s. 43-53, Ankara (2003).
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/issue//526942
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/657833
ER  -