TY - JOUR T1 - Müslüman Türk Medeniyeti İnşasında Bir Sivil Toplum Kuruluşu Olarak Ahilik TT - Akhism As A Non-Governmental Organization in Building Of Muslim Turkish Civilization AU - Kart, Mehmet AU - Yeşil, Rüştü PY - 2019 DA - July DO - 10.33206/mjss.528387 JF - MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi JO - MJSS PB - Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1694-7215 SP - 2462 EP - 2483 VL - 8 IS - 3 LA - tr AB - Bu çalışmanın amacı, Müslüman Türktarihi birikiminden yola çıkarak modern Türk toplumunda neşvünema bulan siviltoplum kuruluşlarının, yaşamın her alanında daha işlevsel hâle gelebilmesi içingerekli olan tarihî ve kültürel dokuya uygun bir sivil toplum kültürünün vesivil toplum kuruluşu yapılarının oluşmasına zihinsel açıdan ve değer temelleri açısından katkı sunmaktır. Buamaçla, tarihî mirasımızda var olan ve bilim insanlarının hemen hepsininsiyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik yaşamda etkin bir yapıya sahip olduğukabul edilen Ahilik müessesesinin, bir sivil toplum kuruluşu olarak yapılarınailişkin tespitler yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden“doküman analizi” tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda,yapılan incelemeler sonunda şu tespitlerin öne çıktığı söylenebilir: (1)Ahilik, başta Anadolu olmak üzere ülke coğrafyasında meydana gelen dinî vesiyasi olaylar ile savaş, göç, toplumsal bunalımlar gibi kriz dönemlerindeduyulan toplumsal ihtiyaçların doğal bir sonucu olarak çıkmıştır. (2) Modernsivil toplum kuruluşlarının yaşamış olduğu maddiyat ve insan kaynağıproblemlerini kendi iç dinamikleri yoluyla aşabilmiştir. (3) Ekonomik ve insankaynağını yetiştirme konusundaki başarısı, bağımsız bir sivil toplum kuruluşuolma vasfını güçlendirmiştir. Bu ve benzeri tespitler,alanyazın eşliğinde tartışılmış ve günümüz Müslüman Türk toplumundaki siviltoplum yapılanmaları ve çalışmalarına ilişkin öneriler sunulmaya çalışılmıştır. KW - Ahilik KW - Medeniyet İnşası N2 - Theprimary goal of this study is to contribute to the formation of a civil societyculture and NGO structures suitable for the historical and cultural texturesnecessary for the civil society organizations developing in modern Turkishsociety to be more functional in all areas of life. For this purpose, it hasbeen tried to be determined about the structures of the Akhism, which isaccepted to be an effective structure in the political, social, cultural andeconomic life and the structures that exist in our historical heritage. Thestudy was carried out by using “document analysis technique”. In this regard,it can be said that the following findings come to the forefront: (1) Akhismcame to existence as a result of the crisis caused by religious and politicalevents, wars and migration in Anatolia. (2) It was able to overcome theproblems of material and human resources experienced by modern non-governmentalorganizations through its internal dynamics. (3) Its success in the area ofraising human resource strengthened its independent NGO statue. These and similar findings were discussed inthe light of the literature and suggestions were made about the NGO structuresand activities in the modern Turkish society CR - Aslan, S. (2010). Türkiye’de sivil toplum. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 31(31). CR - Aytekin, S. (2013). Yerel ekonomik kalkınmada Sivil toplum kuruluşlarının rolü: Kayseri örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/İktisat Anabilim Dalı, Niğde. CR - Ball, C. ve Dunn, L. L. (1995). Non-Governmental Organisations: Guidelines for good policy and practice. Commonwealth Foundation. CR - Bayram, S. (2012). Osmanlı Devleti’nde ekonomik hayatın yerel unsurları: Ahilik teşkilâtı ve esnaf loncaları. İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21, 81-115. CR - Cora, İ. (1990). Ahilik örgütünün Osmanlı toplumundaki yeri ve ahilik örgütü ilkelerinin günümüz esnaf ve zanaatkârlarına uygulanabilirliği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. CR - Çağatay, N. (1989). Bir Türk kurumu olan Ahilik. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. CR - Çaha, Ö. (2005). Sivil toplumun Türkiye’deki sorunları, (Editörler: Selahaddin Bakan, Adnan Küçük ve Ahmet Karadağ), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat içinde (s. 689-707). Bursa: Alfa Aktüel Yayınları, 2. CR - Çaha, Ö., Çaylak, A. ve Tutar, H. (2013). Tra2 Sivil toplum kuruluşları profili. Ankara: Serka Kalkınma Ajansı. CR - Çopur, H. (2009). Teoriden pratiğe sivil toplum, http://www.ekopolitik.org/public/page.aspx?id=615. Erişim tarihi: 24.07.2018. CR - Demir, G. (1998). Türk kültürü Ahilik. İstanbul: Ahilik Araştırma ve Kültür Vakfı Yayınları. CR - Demirci, M. (1992). Ahilik’te tasavvufî boyut: Fütüvvet. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7, 83-90. CR - Doğan, İ. (2007). Türkiye’de çok partili dönemde sivil toplum gelişimi (1945-2000). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Eylül, 83-97. CR - Durak, İ. (2016). Sosyal girişimcilik ve Ahilik teşkilatı: teorik çerçeve. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, 101-120. CR - Durak, İ. ve Yücel A. (2010), “Ahiliğin sosyoekonomik etkileri ve günümüze yansımaları”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (2), 151-168. CR - Ekinci, Y. (1990). Ahilik ve meslek eğitimi. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. CR - Ekinci, Y. (2008). Ahilik (10. Baskı). Ankara: Özgün Matbaacılık. CR - Erken, V. (2008). Bir sivil örgütlenme modeli: Ahilik (4. Baskı). Ankara: Berikan Yayınevi. CR - Erözden, O. (2004). Sivil toplumun karanlık yüzü: demokrasiye geçiş sürecinde sivil toplumun farklı görünümleri, Hırvatistan örneği. Sivil Toplum, 2(5), 61-68. CR - Gülerman, A. ve Taştekil, S. (1993). Ahi Teşkilatının Türk toplumunun sosyal ve ekonomik yapısı üzerindeki etkileri. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, 194,16. CR - Gülvahaboğlu, A. (1991). Sosyal güvenlik öncüsü Ahi Evran Veli ve Ahilik. Ankara: Memleket Yayınları. CR - Gündüz, A. Y. ve Kaya, M. (2014). Küresel dünyada sivil toplum kuruluşlarının ekonomik kalkınmadaki rolleri üzerine bir değerlendirme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 6(10). CR - Hoff, L. ve Hickling-Hudson, A. (2013). The role of International Non-governmental organisations in promoting adult education for social change: A research agenda. International Journal of Educational Development, 31, 187–195. CR - Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık. CR - Kart, M. (2017). Değerler eğitiminde bir model olarak Ahilik. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ahi Evran Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kırşehir. CR - Kaya, U. (2013). Değerler eğitiminde bir meslek teşkilâtı: Ahilik. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 41-69. CR - Keyman, E. F. (20. 04. 2008). Avrupa’da ve Türkiye’de sivil toplum. 17.07.2018 tarihinde Sivil Toplum Geliştirme Merkezi: http://panel.stgm.org.tr/vera/app/var/files/a/v/avrupadaveturkiyedesiviltoplum.doc adresinden alındı. CR - Öztürk, N. (2002). Ahilik teşkilatı ve günümüz ekonomisi, çalışma hayatı ve iş ahlakı açısından değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 43-56. CR - Sancaklı, S. (2010). Ahilik ahlâkının oluşumunda hadislerin etkisi. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-28. CR - Sarıkaya, S. (1999). Osmanlı devletinin ilk asırlarında toplumun dini yapısına Ahilik açısından bir bakış denemesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6 (Kuruluşunun 700. Yılında Osmanlı Özel Sayısı), 49-67. CR - Soykut, R. (1978). Esnaf kimdir. Ankara: Esnaf Araştırma-Eğitim Merkezi Yayınları. CR - Tekin, M. (2006). Bir sosyal kontrol aracı olarak Ahilik ve toplumsal dinamikleri. Necmettin Erbakan Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21, 219-235. CR - Tortajada, C. (2016). Nongovernmental organizations and influence on global public policy. Asia & the Pacific Policy Studies, 3(2), 266-274. CR - Tutar, F., Tutar, E., ve Erkan, Ç. (2012). AB-Türkiye ilişkilerinde sivil toplum kuruluşlarının rolü. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10). CR - TÜSEV. (2014, Mayıs 16). Sivil toplum kuruluşlarının Ortak Sorunları. 20.07.2018 tarihinde Bianet.org: http://bianet.org/bianet/toplum/155715-sivil-toplum-kuruluslarinin-sorunlari-ortak adresinden alındı. CR - Uçma, İ. (2011). “Bir sosyal siyaset kurumu olarak Ahilik” (1. Baskı). İstanbul: İşaret Yayınları, Akademik Dizi, 135. CR - YADA. (2016). Sivil toplum kuruluşlarına yönelik algı ve yaklaşımlar. Ankara: Odak Ofset Matbaacılık. CR - Yeşil, R. (2018). Sivilleşme algısı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 77-88. CR - Yeşil, R. ve Kart, M. (2018). Değer eğitimi modeli olarak Ahilik. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 161-177. CR - Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. UR - https://doi.org/10.33206/mjss.528387 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/758199 ER -