TY - JOUR T1 - Logosantrik Bir Dil Projesi Olarak Servet-i Fünun’un Mai ve Siyah’taki Tezahürleri: Mai ve Siyah’ta Dil Arayışı ve Modernitenin Cinsiyeti TT - The Reflection of Servet-i Fünun as a Logocentric Project to Mai ve Siyah: The Language Striving and The Gender of Modernity in Mai ve Siyah AU - Ulusman, Bilge PY - 2019 DA - June Y2 - 2019 DO - 10.29110/soylemdergi.529503 JF - Söylem Filoloji Dergisi JO - Söylem PB - Yusuf ÇETİN WT - DergiPark SN - 2548-0502 SP - 25 EP - 43 VL - 4 IS - 1 LA - tr AB - Tanzimatsonrası modernleşme sürecini, yalnızca Doğu-Batı çatışması varsayımına odaklanarakokuyan ve son dönem Osmanlı entelektüelinin ontolojik krizini bir ödipalkompleks olarak yorumlayan edebiyat tarihleri, Servet-i Fünun edebiyatının dilsel arayışlarını ıskalar. Oysa konvansiyonlarıihlal etmenin yıkıcı ve yapıcı gücünü moderniteden alan yazarların dildedönüşüm talebi, moderniteyi deneyimleyen bireyin dönüşüm sürecinden bağımsızdüşünülemez. Servet-i Fünun’un“Musahabe-i Edebiye” sütunlarındaki dilsel arayış, Arap belagatinin yoksaydığı, dilin canlı bir varlık olduğu gerçeğinin ilanı olarak okunabilir.Modernite deneyimiyle birlikte gelişen faillik algısı, bir birey olarak yazarıda kendi deneyimleri, kendi terkipleri,kendi dili ile konuşmaya itecektir. Servet-iFünun’da modern imge kullanımı, yani dilin mevcut konvansiyonlarını ihlalederek, yaşanan hissin ve fikrin dildeki kaidesiz karşılığını yaratmak önemkazanır. Ne var ki moderniteyle deneyim edilen bu dönüşüm ve dilsel arayış,yalnızca modernleşen erkek yazar/özneler odağında anlatılagelmiştir. Buçalışma, mevcut edebiyat tarihlerine bir alternatif okuma sunmak amacıyla, Servet-i Fünun dergisinin “Musahabe-iEdebiye” köşesinde yayınlanmış, logosantrizm kavramıyla birlikte okunabilecekyazılara ve Mai ve Siyah’ta bulogosantrik krizin izdüşümlerine bakarak, bu metinlerdeki modern öznenin dilselkrizine ve cinsiyetine odaklanacaktır. KW - Mai ve Siyah KW - Servet-i Fünun KW - Logosantrizm KW - Modernite KW - Modernitenin Cinsiyeti N2 - Literary histories, which focus onthe binary opposition of East and West, and regard the ontological crises ofOttoman intellectuals as an oedipal complex, fail to notice the linguisticstriving of Servet-i Fünun writers.In fact, the demand for transformation of the writers, who take the power of transgressionof modernity, would not regard as independent from the transformation period ofmodern individual. It is possible to read the linguistic striving in the “Musahabe-iEdebiye” columns as a manifestation of the idea that language is a living thingin opposition to the bases of Arabian rhetoric. The agency which is developedwith the modernity, motivates the author to use her/his own experience,compositions and language. Servet-i Fünunwriters prefer to use modern imagery, which is a transgression of conventionalusings in language, because the idea of find out the ruleless expression of theexperienced emotion or opinion has become crucial. However, this transformationand linguistic striving have been told us focusing on only the male writers ormale subjects. This study aims to show the linguistic striving and gender ofthe modern agency throughout the logocentric crises in Mai ve Siyah and “Musahabe-i Edebiye” columns in the journal of Servet-i Fünun, with the intent of analternative reading to the conventional literary histories. CR - Adak, Hülya (2006). “Biyografide Toplumsal Cinsiyet: Ahmet Mithat ya da Bir Osmanlı Erkek Yazarın Kanonlaşması”, Merhaba Ey Muharrir içinde. (Haz. N. Esen ve E. Köroğlu). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. CR - Adorno, Theodor ve Horkheimer, Max (2010). Diyalektiği. İstanbul: Kabalcı. CR - Akün, Ömer Faruk (1977). “Tanzimat Edebiyatı Sözü Ne Dereceye Kadar Doğrudur?” I-II. Kubbealtı Akademi Mecmuası, Sayı 2 ve 3 (Nisan 1977 ve Temmuz 1977), ss. 15-37 ve 22-39. CR - Berman, Marshall (2016). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor. İstanbul: İletişim. CR - Crary, Jonathan (2004). Gözlemcinin Teknikleri. 19. Yüzyılda Görme ve Modernite. İstanbul: Metis. CR - Culler, Jonathan (1997). Literary Theory: A Very Short İntroduction. New York: Oxford University Press. CR - Enginün, İnci (2009). Yeni Türk Edebiyatı: Tanzimat’tan Cumhuriyete. İstanbul: Dergah. CR - Felski, Rita (1995). The Gender of Modernity. Cambridge: Harward University Press. CR - Gay, Peter (2008). Modernism: The Lure of Heresy. London: Norton Company. CR - Gökçek, Fazıl (2007). Bir Tartışmanın Hikayesi: Dekadanlar. İstanbul: Dergah. CR - Greenblatt, Stephan (2010). Cultural Mobility: A Manifesto. Cambridge, UK; New York: Cambridge University Press. CR - Harrison, Michael. “Logocentrism”. online erişim için: https://lucian.uchicago.edu/blogs/mediatheory/keywords/logocentism/ (10. 01. 2018) CR - Kansu, Aykut (2001). Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Tanzimat ve Meşrutiyetin Birikimi. İstanbul: İletişim. CR - Koçak, Orhan (1996). “Kaptırılmış İdeal: Mai ve Siyah Üzerine Psikanalitik Bir Deneme”, Toplum ve Bilim. Sayı 70. CR - Kula, Onur Bilge (2012). Dil Felsefesi, Edebiyat Kuramı II, İstanbul: İş Bankası, s. 14. CR - Mitchell, Timothy (2000). The Stage of Modernity. London: University of Minnesotta Press. CR - Moran, Berna (1983). Türk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış 1, İstanbul: İletişim. CR - Parla, Jale (1993). Babalar ve Oğullar: Tanzimat Romanının Epistemolojik Temelleri. İstanbul: İletişim. CR - Parlatır, İsmail (1987). Tevfik Fikret: Dil ve Edebiyat Yazıları. Ankara: Türk Tarih Kurumu. CR - Saussere, Ferdinand De (2014). Genel Dilbilim Yazıları. İstanbul: İthaki. CR - Saygılıgil, Feryal (2017). Kadınlar Hep Vardı, Ankara: Dipnot. CR - Uysal, Zeynep (2014). Metruk Ev: Halit Ziya Romanında Modern Osmanlı Bireyi. İstanbul: İletişim. UR - https://doi.org/10.29110/soylemdergi.529503 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/749127 ER -