TY  - JOUR
T1  - TÜRKİYE’DE DOMATES ÜRETİMİNDE İÇ TİCARET HADLERİ
TT  - Domestic terms of trade for tomato prices in Turkey
AU  - Mencet Yelboğa, Makbule Nisa
AU  - Sayın, Cengiz
AU  - Eryiğit, Fatma Dilek
PY  - 2019
DA  - September
Y2  - 2019
DO  - 10.33724/zm.536548
JF  - Ziraat Mühendisliği
PB  - Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği
WT  - DergiPark
SN  - 2651-4494
SP  - 6
EP  - 12
VL  - 0
IS  - 367
LA  - tr
AB  - Türkiye, uzun yıllardır enflasyonile mücadele eden ülkeler arasında yer almakta olup enflasyon tarım sektörünüde etkisi altına almaktadır. Enflasyonun etkisini anlamak ve dolayısıylaSektörler arasındaki kaynak transferinin durumu ve yönünün yıllar itibariylebelirlenmesi açısından iç ticaret hadleri önem taşımaktadır. İç ticarethadleri, tarım sektöründen tarım dışı sektörlere kaynak aktarımınıgöstermektedir. Böyle bu yöntemle, sektörel olarak ekonomik refah değişmelerinitakip etmek ve tarım kesiminin satın alma gücündeki değişiklikleri anlamakmümkün olmaktadır. İç ticaret hadlerinin tarımın aleyhine gelişmesi tarımındiğer sektörler tarafından vergilenmesini, lehine gerçekleşmesi ise tarım dışısektörlerden tarıma kaynak aktarımını göstermektedir. Sektörler arası fiyatdeğişimlerive seyri, tarım politikaları kapsamında desteklemelerin veteşviklerin belirlenmesini de etkilemektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de2003-2017 döneminde domateste iç ticaret hadlerini hesaplayarak üreticilerininsatın alma gücünü hesaplamak ve yorumlamak amaçlanmıştır.İç ticarethadleri net değişim hadleri kapsamında; domates üretim girdi fiyatları, çiftçieline geçen fiyat ve tüketici fiyat indeksine göre 2003 yılı baz alınarakhesaplanmıştır.Çalışmada, incelenen dönem içerisinde tarım ticarethadleri üretici lehine seyir izlemesine rağmen domates üreticisi için aleyhinebir seyir izlemiştir. Bu durum çiftçi ürettiği tarımsal üründen eline geçenfiyatlar ile daha az tarım dışı mal ve hizmet alabileceği anlamına gelmektedir.
KW  - Satın alma gücü
KW  - Laspeyres endeksi
KW  - çiftçi eline geçen fiyatlar
KW  - Refah
KW  - Enflasyon
N2  - In Turkey, which is one of the countries whoare struggling with inflation for years, agricultural sector is under theinfluence of inflation too. In terms of understanding the effect of inflationand thus determining the status and direction of resources transfer betweensectors, the terms of domestic trade are important. The terms of domestic tradeindicate the transfer of resources from agricultural sector to non-agriculturalsectors. With the help of this method, it is possible to follow the economicwelfare changes in the sector and to understand the changes in the purchasingpower of the agricultural sector. The development of the terms of domestictrade against agriculture indicates agriculture is taxed by other sectors, andthe realization in favor of it shows the transfer of resources fromnon-agriculture sectors to agriculture sector. The inter-sectoral price changesand course also affect the determination of incentives and supports within thescope of agricultural policies. In this study, by calculating the terms ofdomestic trade of tomato between 2003-2017, it’s aimed to calculate andinterpret the purchasing power of producers.Within the scope of net changes in terms of domestictrade; calculated tomato production input prices are based on farmer price andthe consumer price index in 2003. In the study, although the terms ofagricultural trade followed a favorable course in favor of the producer, it followeda course against the tomato producer. This means that the farmer can get lessnon-agricultural goods and services with the prices he receives from theagricultural product produced.
CR  - Akçay, Y., Esengün, K., Kızılaslan, H., Uzunöz, M., 2000. Türkiye’de Önemli Bazı Tarla Ürünlerinde İç Ticaret Hadleri ve Belirsizlik Analizleri (1978-1998).4. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 6-8 Eylül, Tekirdağ.
CR  - Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü,1987. Türkiye Ekonomisinde İç Ticaret Hadleri 1973-1984. Devlet Enstitüsü Matbaası, Ankara,22s
CR  - Çetinkaya, C. 1979.İç Ticaret Hadleri. Maliye Dergisi, Temmuz-Ağustos 1979s 157-171, Ankara.
CR  - Çolakoğlu, l. 1986.Türkiye’de İç Ticaret Hadleri. Master tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, 124s.
CR  - Dağdemir, E.2011.Türkiye’de Ticaretin Serbestleşmesi Sürecinde İç Ticaret Hadlerine Yönelik Bir Analiz: 1990-2009.Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (3): 121-134
CR  - Gürler, A. 2016. Tarım Ekonomisi ve Politikası. Nobel Yayınları, Ankara, 606 s.
CR  - Sayın, C. Tarım ve Gıda Politikaları Yüksek Lisans Ders Notları, Antalya.
CR  - Şimşek, E. 1991. Türkiye’de İç Ticaret Hadlerinin Analizi. Yüksek lisan tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Tokat, 196s.
CR  - TUNCEL, S. 2013.Ankara İli Sığır Besi İşletmelerinde İç Ticaret Hadleri, Fiyat, Üretim ve Miktar Dalgalanmaları. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara,137s.
CR  - TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu, 2017. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=kategorist (Son erişim tarihi:21.04.2017)
CR  - UYSAL, Y. 2007. Türkiye’de Enflasyon: Sektörel Kaynakları ve İç Ticaret Hadleri. Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(508): 21-34.
CR  - UZUNÖZ, M. 2009 Türkiye’de Baklagil Ürünlerinde İç Ticaret Hadleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1): 29-37
UR  - https://doi.org/10.33724/zm.536548
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/815413
ER  -