TY - JOUR T1 - DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILARININ GELİŞİM SÜRECİ TT - Developing Process of the Local Municipal Administration Buildings in the World and in Turkey AU - Erdogan, Ebru AU - Özkan, Cihat AU - Erdogan, Hacı Abdullah PY - 2019 DA - December Y2 - 2019 JF - Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi JO - EUSBED PB - Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2148-9289 SP - 246 EP - 263 VL - 12 IS - 2 LA - tr AB - Yerelyönetimler, kamu yönetimi içinde halka en yakın olan ve politikalarıyla halkıngündelik yaşamı üzerinde doğrudan etkisi bulunan önemli bir yönetsel birimdir.Bu bağlamda insanların kendi seçtiği organlarca idare edilen kurumlar olanyerel yönetimler, gerek demokrasi anlayışının oluşması, toplumda yer edinmesiaçısından, gerekse yerel hizmetlerin verimlilik ve etkinliğinin sağlanmasıaçısından oldukça önemli kurumsal yapılardır. Tarihsel süreçte yerel yönetimlerinortaya çıkması, siyasi ve sosyo-ekonomik değişimlerin, kentleşmenin oluşmasıile gerçekleşmiştir. Yerel yönetimin temelleri ilk olarak Orta Çağ Avrupası’ndaatılmıştır. Avrupa’da eskiden kamuişleri ve kent yönetimi forum, agora, kale, kilise, saray gibi mekânlardagerçekleştirilmiştir. Süreç içerisinde ticari, sosyal ve dini işlerdensıyrılarak fonksiyonel ve mekânsal olarak salt idarin yürütüldüğü yapılara dönüşmüştür.Amerika’daki yerel yönetim binaları İngiliz ekolünü andırırken, Türkiye’dekiyerel yönetim binaları Fransa ekolüyle benzeşmektedir. Her ne kadar ortaközellikler bulunsa da, toplumların coğrafi, kültürel ve sosyal özelliklerinegöre farklılıklar göstermektedirler. Türkiye’de önceleri “BelediyeSarayı” olarak adlandırılan ve merkezi yönetimin vesayeti altında bulunanyapılar iken, günümüzde merkezi otoritenin etkisinden uzaklaşmış halka dahayakın ve hizmet odaklı tasarımlara dönüşmüş ve “Belediye Hizmet Binası” olarakadlandırılmaktadır. Siyasi, ekonomik, sosyal,teknolojik gelişmeler, kentleşmenin artması, kentlerde yaşayan insanlarınkarmaşık örgütlenmesi, artarak çoğalan ve çeşitlenen gereksinimleri sonucubelediye binaları nitelik ve nicelik olarak değişim göstermiştir. Kentinihtiyaçları ve kanunların getirdiği gereksinimler doğrultusunda günümüze ulaşanbelediye yapıları, sosyalliğin,şeffaflığın ve demokrasinin de etkisiyle kullanıcı memnuniyetiningözetildiği, kullanıcı odaklı yapı komplekslerine dönüşmüştür. Artık tümDünya’da ve Türkiye’de geleneksel devlet anlayışı, yerini demokratik, insan odaklı ve hukuk üstünlüğüne dayalıkatılımcı devlet anlayışına bırakmaktadır. KW - Yerel Yönetim KW - Belediyecilik KW - Tarihsel Süreç N2 - During the historical process, emerging of the localmunicipal administrations has actualized by occurrence of political andsocio-economical variations and urbanization. The basis foundations of thelocal administration buildings were seeded first in the Medieval Europe.Formerly the public issues were hold in places such as agoras, forts, churchesand palaces. During the process by debonding from political, social andreligious materials they were evolved to the structures where majorlyadministration was functionally and locally implemented. While the localadministrations in the USA resembling the English style, the localadministrations in Turkey have been resembling the French style. In spite ofthe fact that they have common features, they differ from each other accordingto the geographical, cultural and social characteristics of the societies. While they were being called as “MunicipalPalace” and under the tutelage of Central Administration previously in Turkey,nowadays have been become distant from the influence of central administrationand converted to designations which have been closer with the public andfocused on service and today they are called “Municipal Service Building”. Thestructures of Municipalities which have reached today upon the demands of thecity and the requirements that laws bring, have transformed into user focusedbuilding complexes by the influence of sociality, transparency and democracywhere the content of the user is taken into consideration. The traditionalstate idea in the world and Turkey have given its place to a democratic, humanfocused and based upon the superiority of law, participatory state ideanowadays. CR - Bozkurt, Ö. Sezen, S. ve Ergun, T. (1998) Kamu Yönetimi Sözlüğü, Ankara, TODAİE Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü. CR - Craig, L. (1980) “The Boston City Halls and its antecedents”, AIA Journal, 69 (11), s. 4652. CR - Çamaş, E. (2000) “Geçmişten Günümüze Kamu Yönetim-Belediye Hizmet Binalarının Mimari Değişimi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi. CR - Dollery B.ve Johnson A. (2005) “Enhancing Efficiency in Australian Local Government: An Evaluation of Alternative Models of Municipal Governance”, Urban Policy and Research, 23 (1), s. 83. CR - Dönmez, O. A. (2015) “İlçe Belediye Hizmet Binalarında Tasarım Yaklaşımlarının Mekân Dizim İle İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi. CR - Ergin, O. N. (1936) Türkiye’de Şehirciliğin Tarihi İnkişafı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İktisat ve İçtihat Enstitüsü Yayınları. CR - Eryılmaz, B. (1994) Kamu Yönetimi, İzmir, Üniversiteler Kitabevi. CR - Eryılmaz, B. (2002) “Belediyelerde Demokrasi Geleneği ve Değişim İhtiyacı”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 11 (3), s. 6-21. CR - Eryılmaz, B. (2007) Kamu yönetimi, Ankara: Okutman Yayıncılık, s. 166-190. CR - Falay N. (1996) Belediyelerin Mali Yönetimi, İktisadi ve Siyasal Bir Çözümleme, İstanbul, TESEV Yayınları. CR - Gökaçtı, M. A. (1996) Dünyada ve Türkiye’de Belediyecilik, İstanbul: Ozan Yayınevi. CR - Hasol, D. (1993) Mimarlık Sözlüğü, İstanbul: Yem yayınları. CR - Heyer, P. (1966) Architects on Architecture, New Directions in America, New York, Printed by Halliday Lithograph, s. 256-264. CR - Kalabalık, H. (2005) Avrupa Birliği Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Hukuku Teori Uygulama, Ankara: Seçkin Yayınevi. CR - Kavruk, H. (2002) Anakente Bakış Türkiye’de Anakent Belediyeciliği ve Kent Hizmetlerinin Yönetimi, Ankara, Hizmet-İş Sendikası. CR - Keleş, R. (2014) Yerinden Yönetim ve Siyaset, İstanbul, Cem Yayınları. CR - Monteyne, D. (2011) “Boston City Hall and a History of Reception”, Journal of Architectural Education, 65 (1), s. 45-62. CR - Oktay, T. (2008) “Osmanlı Döneminde Modern Belediye Kurumunun Doğuşu ve Gelişimi”, Ed.: E. Özvar, A. Bilgin (editör) Selçukludan Cumhuriyete Şehir Yönetimi, İstanbul, Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yayınları, s. 377- 402. CR - Ortaylı, İ. (1978) “İmparatorluk Döneminde Mahalli İdarelerin ve Belediyeciliğin Evrimi”, Ed.: İlhan Tekeli/ İlber Ortaylı (editör) Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi., Ed.: Ergun Türkcan, Ankara, TİD Yayını, s. 3-26. CR - Ortaylı, İ. (1985) Tanzimat’tan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği, İstanbul, Hil Yayınları. CR - Ortaylı, İ. (1992) İslam Ansiklopedisi “Belediye”, Ankara, Türk Diyanet Vakfı Yayınları. CR - Ortaylı, İ. (2000, 2011) Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareler (1840-1880), Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi. CR - Ortaylı, İ. (2008) Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Ankara, Cedit Neşriyat. CR - Sakaoğlu, N. (1994) İhtisab, İstanbul, DBİA. CR - Sencer, M. (1984) “Tanzimat’a kadar Osmanlı yönetim sistemi”, Amme İdaresi Dergisi, 17 (2), s. 21-44. CR - Tapan, M. (2007) “Uluslararası Üslup: Mimarlıkta Liberalizm”, Ed.: R. Holod, A. Evin ve S. Özkan (editör) Modern Türk Mimarlığı 1900-1980, Ankara, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, s. 109-122. CR - Tekeli, İ. (1978) “Cumhuriyet Döneminde (1923-1973) Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi”, Ed.: E. Türkcan (editör) Türkiye’de Belediyeciliğin Evrimi, Ankara, TİD Yayını, s. 27-311. CR - Tekeli, İ. (2007) “Türkiye’de Mimarlığın Gelişiminin Toplumsal Bağlamı”, Ed.: R. Holod, A. Evin ve S. Özkan (editör) Modern Türk Mimarlığı 1900-1980, Ankara, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, s. 15-36. CR - Tortop, N., İsbir, E. G., Aykaç, B., Yayma, H. ve Özer, M. A. (2007) Yönetim Bilimi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım. Yaylı, H. (2008) “Türkiye’de Belediyelerin Yeniden Yapılandırılması: 2004 Belediye Reform Çalışmalarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma”, Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi. CR - Yıldırım M. (2007) “Pera’dan Beyoğlu’na Altıncı Daireden Beyoğlu Belediyesi’ne 150 yıl”, Beyoğlu Dergisi, İstanbul, s. 6-19. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/erzisosbil/issue//542126 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/913532 ER -