TY  - JOUR
TT  - TÜRK HALKLARININ MİTLERİ VE DESTANLARINDA EVRENSEL KAVRAMLARIN DÜZENİ
AU  - Ibrayev, Şakir
PY  - 2019
DA  - March
DO  - 10.33692/avrasyad.543622
JF  - Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
JO  - Avrasyad
PB  - Kürşat ÖNCÜL
WT  - DergiPark
SN  - 2147-2610
SP  - 1203
EP  - 1210
VL  - 7
IS  - 16
LA  - ru
KW  - Kazak Miti
KW  - Kozmaogonik
KW  - Antropogondik
KW  - Totemdik
KW  - Eshatologiyalık
KW  - Tipoloji
N2  - Kazak mitlerinin türleri ve onların çıkış tarihi eski Türklerin mitolojik dünya görüşleri ilesıkı bir bağlantısı vardır. Eski Türklerin mitleri yazma eserlerinde bölümler halinde saklanmıştır.Onları derleme ve düzenleme Türkoloji’de çok zorluklarla karşılaşılmakta. Özellikle Türkhalklarının mitleri bu güne kadar derlenip tek tek incelenmemiştir. Kazak mitlerini özel olarakincelemek için onun türlerini içeriğini ve yapısal özelliklerini genel olarak düzenlenmelidir.Makalede Kazak kozmogonik, antopogonduk, totemsel, eshatologiyalık mitleri incelenmektedir.Günümüz folklorunda mit ve destan arasındaki tipolojik ilişkilerin neler olduğu değerlendirilmişve bunların iki farklı türe ayrılmaları konusu işlenmiştir. Mit ve destanın ortak özellikleri üzerindedurulup değerlendirmelerde bulunmuştur. Destan, mit ve tarih arasındaki ilişkiye değinilmiştir.Türk haklarının mit ve kahramanlık tipolojik durumu hakkında değerlendirmelerdebulunulmuştur. Mitten destana geçen tip ve olayların neler olduğu incelenmiştir. Mitlerin kurulumözelliklerinin dünya görüşü ile inanç temelinde oluşumları ele alınmış ve bunlardan örneklervererek konunun değerlendirmesi yapılmıştır. Şamanlık inanç temeline dayanan mit ve destankurulumunda önemli meselelerden birisi olan şamanın başka dünya ile transa geçmesi meselesiarasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Mitin konu iskeletinin destana nasıl dönüştüğü açıklanmıştır.Canavar düşman tipinin Türk halklarının mit ve destan anlatımlarındaki görünüşü örneklerüzerinden anlatılmıştır. Mitolojik anlatımların destana dönüşmesindeki değişim ve karakter tiplerianaliz edilmiş ve bunların destan örnekleri ile değerlendirilmesi yapılmıştır. 
CR  - .
UR  - https://doi.org/10.33692/avrasyad.543622
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/677707
ER  -