TY - JOUR T1 - “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri” ve “Eğitim Teknolojileri” Alanlarında Yazılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinin Araştırma Eğilimleri: 2013-2018 Döneminin Bir Görüntüsü AU - Kara, Mehmet AU - Töngel, Emel AU - Aydın, Arif AU - Çakır, Recep PY - 2020 DA - June Y2 - 2020 DO - 10.7822/omuefd.552656 JF - Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty JO - OMÜ EFD PB - Ondokuz Mayıs Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2548-0278 SP - 69 EP - 82 VL - 39 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışmanın amacı Türkiye’de 2013 ve 2018yılları arasında Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi alanında yazılmışolan yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerik ve yöntem açısından geneleğilimlerinin belirlenmesidir. Bu amaçla, Yükseköğretim Kurulu ulusal tezmerkezi veri tabanında, Eğitim Teknolojisi ve Bilgisayar ve ÖğretimTeknolojileri Eğitimi alanlarında yayınlanan yüksek lisans ve doktora tezleridoküman incelemesi yöntemiyle analiz edilmiştir. Toplam 190 yüksek lisans vedoktora tezi analize dahil edilmiştir. Elde edilen bulgular betimsel olaraksunulmuştur. Araştırmanın sonuçlarına göre, medya ve öğrenci çıktıları en çokincelenen araştırma konusudur. En çok araştırılan medya ise web-tabanlı öğrenmeortamlarıdır. Araştırma deseni bakımından; karma yöntem kullanan tezlerinsayısı artış eğilimindeyken, tarama ve deneysel çalışmalar da popülerliğinisürdürmektedir. Üniversite öğrencileri en çok hedeflenen araştırma evreniolurken, uygun örnekleme stratejisi ise en çok kullanılan katılımcı belirlemestratejisi olmuştur. En çok kullanılan araştırma deseni olan deneysel desendaha çok medya çalışmalarında kullanılmıştır. En çok kullanılan araştırmadesenlerinden, karma yöntem daha çok öğrenci çıktılarıyla ilgili çalışmalardakullanılırken, tarama yöntemi öğrenci değişkenleriyle ilgili çalışmalardakullanılmıştır. Web tabanlı öğrenme ortamları ile ilgili çalışmalar daha çoküniversite öğrencilerinin katılımıyla yapılırken, bilişim teknolojileri ileilgili çalışmalar daha çok ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileriyleyapılmıştır. İlgili çalışmalara göre; medyayı konu edinen çalışmalar ve taramave deneysel desen kullanan çalışmalar popülerliğini sürdürürken, karma yöntemkullanan araştırmalar artış eğilimindedir. Ayrıca, halen nicel yöntemler, nitelyöntemlere göre daha çok tercih edilmektedir. Tezler daha çok ders düzeyindeöğrenme ve öğretim gibi mikro düzeyde yapılırken, organizasyon, kültür vepolitika gibi makro düzeyde konular çok az araştırılmıştır. KW - Eğitim Teknolojisi KW - Öğretim Teknolojisi KW - Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi KW - Araştırma Eğilimleri CR - Alkan, A. (2013). Türkiye’de Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalında Yapılan Doktora Tezlerinin İncelenmesi. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 184-188. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları, No: 95. CR - Alpan, G. (2008). Görsel okuryazarlık ve öğretim teknolojisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2). 74-10. dergipark.gov.tr/yyuefd/issue/13714/166034 adresinden alınmıştır. CR - Aslan, Ö. (2006). Öğrenmenin Yeni Yolu: E-Öğrenme. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 16(2). 121-131. web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt16/sayi2/121-131.pdf adresinden alınmıştır. CR - Atıcı, B., & Yıldırım, S. (2010). Web 2.0 Uygulamalarının E-Öğrenmeye Etkisi. XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Muğla Üniversitesi, 10-12. ab.org.tr/ab10/kitap/atici_yildirim_AB10.pdf adresinden alınmıştır. CR - Aydın, F., & Kara, F. N. (2013). Öğretmen Adaylarının Teknolojiye Yönelik Tutumları: Ölçek Geliştirme Çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(4), 103-118. http://www.tused.org/internet/tused/ARCHIVE/v10/i4/tusedv10i4s5.pdf adresinden alınmıştır. CR - Cabı, E. (2016). Dijital Teknolojiye Yönelik Tutum Ölçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1229-1244. http://dergipark.gov.tr/kefdergi/issue/22607/241629 adresinden alınmıştır. CR - Caffarella, E. P. (1999, February). The major themes and trends in doctoral dissertation research in educational technology from 1977 through 1998. In Proceedings of selected research and development papers presented at the national convention of the Association for Educational Communications and Technology (AECT), Houston, TX, pp. 483–490. files.eric.ed.gov/fulltext/ED436178.pdf adresinden alınmıştır. CR - Çağıltay, K., & Göktaş, Y. (Eds.). (2016). Öğretim Teknolojilerinin Temelleri: Teoriler, Araştırmalar, Eğilimler (Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2.Baskı). Pegem Akademi. CR - Çakır, H., Çebi, A., & Özcan, S. (2013). BÖTE nedir? Nasıl tanımlanır? Okul müzesiyle başlayan serüvenden insan performans teknolojilerine uzanan yolculuk. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 3(2), 102-111. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/71809 adresinden alınmıştır. CR - Çavas, B., Çavas, P. H., & Can, B. T. (2004). Egitimde Sanal Gerceklik. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(4).110-116. tojet.net/articles/v3i4/3415.pdf adresinden alınmıştır. CR - Çetinkaya, H. H., & Akçay, M. (2013). Eğitim ortamlarında arttırılmış gerçeklik uygulamaları. Akademik Bilişim Kongresi, Antalya, 11, 2015. https://ab.org.tr/ab13/kitap/cetinkaya_akcay_AB13.pdf adresinden alınmıştır. CR - Duran, N., Önal, A., & Kurtuluş, C. (2006). E-Öğrenme ve Kurumsal Eğitimde Yeni Yaklaşım Öğrenim Yönetim Sistemleri. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Pamukkale Üniversitesi, 9-11 Şubat, Denizli. ab.org.tr/ab06/bildiri/165.pdf adresinden alınmıştır. CR - Erdoğmuş, F. U., & Çağıltay, K. (2009). Türkiye’de Eğitim Teknolojileri Alanında Yapılan Master ve Doktora Tezlerinde Genel Eğilimler. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Harran Üniversitesi.11-13 Şubat. Şanlıurfa. ab.org.tr/ab09/bildiri/130.pdf adresinden alınmıştır. CR - Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G., & Reisoğlu, İ. (2012). Türkiye’de eğitim teknolojileri araştırmalarındaki eğilimler: 2000-2009 dönemi makalelerinin içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 177-199. CR - Gülseçen, S., Gürsul, F., Bayrakdar, B., Çilengir, S., & Canım, S. (2010). Yeni nesil mobil öğrenme aracı: Podcast. XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Muğla Üniversitesi, 10-12. ab.org.tr/ab10/kitap/gulsecen_gursul_AB10.pdf adresinden alınmıştır. CR - Januszewski, A., & Molenda, M. (Eds.). (2013). Educational technology: A definition with commentary. New York, USA: Routledge. CR - Karadağ, E. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Tematik Açıdan İncelemesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87. dergipark.gov.tr/download/article-file/15564 adresinden alınmıştır. CR - Karademirci, A. H. (2010). Öğretim Teknolojileri: Tanımı ve Tarihsel Gelişimine Yeniden Bakmak. Akademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri. 10- 12 Şubat 2010. Muğla Üniversitesi. ab.org.tr/ab10/bildiri/190.pdf adresinden alınmıştır. CR - Reiser, R. A. (2001). A History of Instructional Design and Technology: Part I: A History Of İnstructional Media. Educational Technology Research and Development, 49(1), 53-64. doi:10.1007/BF02504506 CR - Reiser, R. A. (2007). What field did you say you were in? Defining and naming our field. Trends and issues in instructional design and technology, (3rd ed., pp. 1–7). Boston: Pearson. CR - Saettler, P. (1968). A History of Instructional Technology. New York: McGraw-Hill CR - Şimşek, A., Özdamar, N., Becit, G., Kılıçer, K., Akbulut, Y., & Yıldırım, Y. (2008). Türkiye’deki Eğitim Teknolojisi Araştırmalarında Güncel Eğilimler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 439-458. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/427 adresinden alınmıştır. CR - Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık UR - https://doi.org/10.7822/omuefd.552656 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1171850 ER -