TY  - JOUR
T1  - XVIII. YÜZYILDA HANEFİ BİR MUHADDİS;İBN HİMMÂT ED-DIMEŞKÎ(1175/1761)’NİN MISIR VE HİCÂZ’A YOLCULUKLARI, HOCALARI VE HADİS İCÂZETLERİ
AU  - Ayaz, Kadir
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
JO  - NEÜİFD
PB  - Necmettin Erbakan Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2148-9890
SP  - 15
EP  - 46
VL  - 48
IS  - 48
LA  - tr
AB  - Özetİbn Himmâted-Dımeşkî, XVIII. yüzyıl Osmanlı hadis çalışmalarına tedrîs ve telifbağlamında önemli oranda katkı sunan muhaddis fakihlerden olup, yaşadığıdönemde İstanbul’unmuhaddisive musnidi olarak tanınmıştır. İbnHimmât’ın eserleri ile ilgili günümüzde birçok akademik çalışma yapılmasınarağmen, hadis ilimlerindeki birikimini ortaya koyacak nitelikte bir biyografisiyazılmamıştır. Biyografi kaynaklarında onun hocalarından yalnızca üçü hakkındabilgi verilmekte, Dimyat ve Kahire’deki tahsil dönemine dair bilgibulunmamaktadır. Bu çalışmada, şu ana kadar pek bilinmeyen icâzetnâmebelgelerindeki biyografik bilgiler derlenerek, İbn Himmât ed-Dımeşkî’nin Şam’danbaşlayarak Dimyat, Kahire, Mekke, Medineve İstanbul’a kadar uzanan ilimyolculukları ve bu yolculukları sırasında kendilerinden ders aldığı hocaları, okuduğukitaplar verivayet birikimitanıtılacaktır.AnahtarKelimeler: İbn Himmât ed-Dımeşkî, Hadis,İcâzet,Osmanlı.A HanafiMuhaddith in 18th Century, IbnHimmat Ed-Dımeşki, His Travel to Egypt and Hejaz, His Scholars and HadithIjazahIbn Himmated-Dımeşki, one of the leading muhaddith scholars, madesignificant contribution to hadith studies in the context of writing andteaching science. He was known as muhaddith and musnid of Istanbul in the timehe lived. Although many academic studies have been done about the works of IbnHimmat, no biography, describing about his knowledge of hadith science, waswritten. In biography sources, only three of his scholars were mentioned andthere was no information about his education period in Cairo and Damietta. Inthis study, biographical information in ijazah certificates, which haven’t beenknown so far, are compiled and science travels of him starting from Damascus toDamietta, Cairo, Mecca, Medina and Istanbul will be mentioned. Besides, hisscholars from whom he benefited during his travels, books which he read andnarration accumulation of him will be explained.Key Words: İbn Himmated-Dımeşki, Hadith, Ijazah,Ottoman.
KW  - İbn Himmât ed-Dımeşkî
KW  - Hadis
KW  - İcâzet
CR  - Akgündüz, Ahmet, “Dürerü’l-Hükkâm”, DİA, X (İstanbul, 1994), 27-28.
CR  - Ayaz, Kadir, “Hadis İlimlerinin Tedrîsâtı Açısından Osmanlı Dârulhadisleri”,Osmanlı Araştırmaları (Halil İnalcık’a 100. Yaş Armağanı), sy. XLVIII, İstanbul: İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2016, s., 39-68.
CR  - ______“Zâhid el-Kevserî’ninİcâzetnâmesinde Yer Alan İsnadların Osmanlı Anadolu’sundaki Tarihçesi”, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 40, Konya, 2015, s., 63-102.
CR  - Aydınlı, Abdullah, “es-Seyyid Hâmid el-Bandırmavî (1111-1172/1699-1758 veya 1759) ve Ukûdü’d-dürer fî ‘ilmi’l-eser Adlı Eseri”,Hadis Tetkikleri Dergisi, c.1, sy. 2, 2003, s. 67-112.
CR  - Bandırmalı Küçük Hamid Efendi, Câmiu rivâyâti’l-fehâris ve Lâmiu icâzetiehli’l-fevâris, Arif Hikmet Bey Kütüphanesi (Medine), no: 231/36.
CR  - ______Tanînu’l-mucelcelât bi tebyîni’l-müselselât, thk. Abdullah b. Abdulazîz eş-Şebrâvî, Dâru’r-Risâle, Kahire, 1434/2013.Bingöl, Abdülkuddüs, “Îsâgûcî”, DİA, XXII (İstanbul, 2000), s. 488.
CR  - Cabertî, Abdurrahman, TârîhuAcâibi’l-âsârfi’t-terâcimve’l-ahbâr, Dâru’l-cîl, Beyrut, tsz.
CR  - Çakan, İsmail Lütfi, Hadis Edebiyatı (Çeşitleri – Özellikleri- Faydalanma Usulleri), M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, 5. bs., İstanbul, 2003.
CR  - İbn Himmât ed-Dımaşkî, Muhammed b. Hasen b. Muhammed Himmât,et-Tenkîtve’l-ifâde fî tahrîci Ehâdîsi hâtimetiSifri’s-seâde, thk. Ahmed el-Berze, Dâru’l-Me’mûnli’t-Türâs, 1. bs., Beyrut, 1407/1987.
CR  - ______Şerhu Hulâsatu’n-nuhbe, Hacı Mahmud Efendi, no: 745/2.
CR  - ______ Tuhfetü’r-râvî fî tahrîciehâdîsi’l-Beydâvî, Ayasofya, no: 462.
CR  - ______ Netîcetü’n-Nazar fî ilmi’l-eser, Çorum Hasan Paşa Ktp., no: 3626-4.
CR  - ¬¬______ İcâzetnâme, Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi (Saraybosna), no: 3505-16.
CR  - ______ el-İs’âdfîmâli’l-kütübi’s-seb’atimine’l-isnâd, Ğâzî Hüsrev Bey, 3505/5.
CR  - İsmail Paşa, Bağdatlı, Hediyyetü’l-ârifîn esmâi’l-müellifîn ve esâri’l-musannifîn, I -II, İstanbul, 1951.
CR  - Kandemir, M. Yaşar, “Sünen”, DİA, XXXVIII, (İstanbul, 2010), s. 141-142. ______“el-Muvatta”, DİA, XXXI, (İstanbul, 2006), s.416-418.
CR  - Kâtib Çelebi, Mustafa İbn Abdillah,Keşfu’z-zunûn an esâmi’l-kütübive’l-fünûn, nşr. ŞerafeddinYaltkaya ve Kilisli Rıfat Bilge, İstanbul, 1941.
CR  - Kehhâle, Ömer Rızâ, Mu’cemu’l-müellifîn, Terâcimumusannifu’l-kütübi’l-Arabiyye, I-XV, Dâruİhyâi’t-türâsi’l-Arabî, 1957-1961.
CR  - Kettânî, Abdulhay, Fihrisü’l-fehârîsve’l-esbât ve mu’cemü’l-meâcimve’l-meşyehâtve’l-müselsalât, I-III, thk. İhsan Abbas, Dâru’l-garbi’l-islâmî, Beyrut, 1402/1982.
CR  - Kettânî, Muhammed İbn Ca’fer, er-Risâletü’l-Mustatrafe li beyâniMeşhûr-i Kütübi’s-Sünneti’l-Müşerrefe, dipnot ilavesi ile trc. Yusuf Özbek, Hadis Literatürü, İstanbul 1994. (Hadis Literatürü)
CR  - Kevserî, Mukaddimâtu’l-İmâm el-Kevserî, 1. bsm. Dâru’s-süreyyâ, Dımaşk-Beyrut, 1418/1997.
CR  - Murâdî, Muhammed Halil, Silkü’d-dürer fî a’yâni’l-karni’s-sânî aşar, haz. Ekrem Hasen el-Halebî, I-IV, Beyrut, 2012.
CR  - Uğur, Müctebâ, “Sahih Dışında Kalan Zayıf ve Uydurma Rivayetlere Dair İki Eser”,Diyanet İlmi Dergi, c. 32, sy. 4, (Ekim-Kasım-Aralık) 1996, s. 3-24.
CR  - Yavuz, Yusuf Şevki, “el-Akâidü’l-Adudiyye”,DİA, II, (İstanbul, 1989), s. 216.
CR  - Zirikli, Hayreddin, el-A’lâm Kâmûsuterâcimi li eşheri’r-ricâl ve’n-nisâimine’l-Arabi ve’l-muste’ribîneve’l-müsteşrikîn, Beyrut, Dâru’l-İlm li’l-melâyîn, 2002.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/neuifd/issue//553246
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/918810
ER  -