TY - JOUR T1 - Türk Halı Sanatının Kompozisyon ve Desenlerinde Miktar Kavramı TT - The Concept Of Quantity in The Composition and Patterns of Turkish Carpet Art AU - Çiloğlu, Hakan PY - 2019 DA - June Y2 - 2019 DO - 10.21602/sduarte.555754 JF - Art-e Sanat Dergisi JO - Art-e PB - Süleyman Demirel Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1308-2698 SP - 185 EP - 193 VL - 12 IS - 23 LA - tr AB - Geçen zaman sürecinde tümunsurlar, miktar içeren yaşam prensiplerinden oluşur. Hayat dediğimiz yaşam süreci içinde en önemli iki temel kavram zaman vebaşlangıç – bitiş kavramlarıdır. Başlangıç, gelişme ve bitiş serüvenini kapsayan yaşam kompozisyonlarınkarşı duramadığı tek şey zamandır. İçinde yaşadığımız doğaya baktığımızdayaşamın her saniyesinde ve her şeyde başlangıç ve bitiş çizgisi arasındakigeçişler gözlemlenebilir. Doğanın yaşam prensiplerinin zamana bağlı değişenmiktar kavramları gizemli anlatımla, geometrik zengin desen kompozisyonları vemotiflerle halıların yüzeyinde yer almaktadır. Hayatın sonsuzluk özlemi vedoğadaki yaşam farkındalığı; duygu ve düşüncelerin yüklendiği giriş, gelişme vesonuç bölümlerini kapsayan estetik kompozisyonlarla şekillenir. Türk halısanatında miktar içeren kompozisyonlar çeşitlilik gösterir. Orta zemindegökyüzü, güneş ya da büyük yıldız grubu desenler, hayatın belirli, dışınaçıkılamayan kararlı yapısını temsil eden, tek ya da tekrar eden kare -dikdörtgen kompozisyonlarla yer alırlar. Kompozisyon ve desenlerde miktarkavramının diğer temsilcisi mihrap desenli halılardır. Mihraplı desenler bazenüç, bazen de tek desenli olabilmektedir. Türk sanatı içinde önemli bir yeresahip olan halılarda en önemli konu, fonksiyonel yapılarının ötesinde gözlem,farkındalık ve düşüncenin üstün estetik anlayışla ifade edilerek, son derecebaşarılı kompozisyon, desen ve motiflerle yansıtılmasıdır. KW - Halı KW - Kompozisyon KW - Desen KW - Motif KW - Form KW - Estetik N2 - In the elapsed time period,all elements are composed of life principles that contain quantity. The twomost important concepts in the life process we call life are time and beginning- ending concepts. The only thing that the compositions of life, including thebeginning, development, and ending adventure, cannot stand against is time.When we look at the nature we live in, we can observe the transitions betweenthe beginning and the finish line in every second of life. Time-varyingconcepts of life principles of nature are given on the surface of carpets withmysterious expression and geometric rich pattern compositions and motifs.Life's eternity and life awareness in nature; emotions and thoughts are shapedby aesthetic compositions covering the introduction, development and conclusionsections. In Turkish carpet art, compositions with quantity vary. Sky, sun orlarge star group patterns on the middle floor are represented by single orrepeating square - rectangular compositions that represent the specific, non -removable stable structure of life. The other representative of the concept ofquantity in compositions and patterns are the mihrab patterned carpets.Patterns with mihrabs can sometimes have three or sometimes single patterns.The most important issue in the carpets which have an important place inTurkish art is that beyond the functional structures, observation, awarenessand thought are expressed with superior aesthetic understanding and arereflected with highly successful compositions, patterns and motifs. CR - Çiloğlu, H. (1999). “Nevşehir, Niğde, Konya Halılarının Kompozisyon Özelliklerinin İncelenmesi”, Erdem, Halı Özel Sayısı – 1, C. 10, S. 28, s. 95 - 99, 224 - 236 Çiloğlu, H. (2000). "Halı Tasarımının Yüzey Tasarımı Olarak Değerlendirilmesi", Öneri, S. 13, s. 101 - 102 Çiloğlu, H. (2000). "Yüzey Tasarımlarında Formlar ve Kavramlar İlişkisi", Öneri, S. 13, s. 103 - 104 Çiloğlu, H. (2017). "Kare Formun Yaşamla Olan Kavramsal İlişkisi", Imfarts 2017, s. 235 - 237 UR - https://doi.org/10.21602/sduarte.555754 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753788 ER -