TY - JOUR T1 - BURSA’NIN TAHIL PAZARI VE GALLE HANI TT - Bursa’s Grain Market and Galle Khan AU - Alkan, Fikret AU - Yavaş, Doğan PY - 2019 DA - July DO - 10.21550/sosbilder.557845 JF - Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi PB - Bursa Uludağ Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2564-6834 SP - 659 EP - 687 VL - 20 IS - 37 LA - tr AB - Osmanlı Devleti’nin ekonomik yapılarından olanşehiriçi hanları, ulusal ve ulus ötesi ticaretin gelişmesinde önemli roloynamıştır. Şehir öğelerinin Osmanlı’daki ilk oluşumları Bursa’dagerçekleşmiştir. Bu öğelerin ticari birimleri 17. yüzyıla değin şehri uluslararası önemli bir ticaret merkezi haline getirmiştir. Bursa’da ticaretingeliştiği dönemde, tüccarların ihtiyaçları gözetilerek yeni bir pazar oluşturmaihtiyacı doğduğunda ise, ticari yapıların Hanlar Bölgesi’nin doğusuna kaydığıgörülmektedir. Galle Hanı, bu nedenle şehrin doğu kısmında Kanuni SultanSüleyman’ın sadrazamlarından Semiz Ali Paşa tarafından kendi vakfına gelirgetirmek amacıyla yaptırılmıştır. Çalışmamızda günümüze bazı mimari unsurlarıulaşan yapının inşası, tamirleri, bugünkü durumuna gelmesine neden olanetmenler ile halen zahire pazarı olarak kullanılan bölgeye etkileri, arşivbilgilerinden de edinilen bilgilere dayalı olarak yorumlanarak, Bursaticaretindeki yeri değerlendirilecektir. KW - Han KW - ticaret KW - Bursa KW - Galle Han KW - Yeni Tahıl Pazarı N2 - The innercity khans, which were the economicstructures of the Ottoman State, played an important role in the development ofnational and transnational trade. The first formations of city elements in theOttoman State took place in Bursa. The commercial units of these elementsbrought the city into an important international trade centeruntil the 17thcentury. In the period of the trade developed in Bursa, it is seen that thecommercial structures shifted to the east of Khans Area when the rewas a needto create a new bazaar by considering the needs of traders. For this reason,Galle Han was built by Semiz Ali Pasha, one of the Grand viziers of Suleiman theMagnificent, in the eastern part of the city to bring in come to hisfoundation. In our study, The Khan’s structures reaching some architecturaldivisions to today will be evaluated in it sconstruction, repairments, thefactor sthatcause it to come to it spresentst ate and its effects on theregionwhich is stillused as the grain bazaar in term of theplace of the Bursatrade, basedon information obtained from the archive in formation. CR - Afyoncu, Erhan “Semiz Ali Paşa”. https://islamansiklopedisi.org.tr/semiz-ali-pasa (Erişim Tarihi: 16.03.2019) CR - Alkan Günay, Nilüfer (2012). “19. Yüzyıl Başlarında Bursa’da Âyanlıkve Âyanlık Mücadelesi”. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 13, S. 22, s. 1-22. CR - Barkan, Ömer Lütfi (1962-1963). “Şehirlerin Teşekkül ve İnkişafı Tarihi Bakımından: Osmanlı İmparatorluğunda İmaret Sitelerinin Kuruluş ve İşleyiş Tarzına Ait Araştırmalar”. İktisat Fakültesi Mecmuası, C. 23, No. 1-2, s.239-296. CR - Batur, Afife (1970). Osmanlı Camilerinde Almaşık Duvar Üzerine. Anadolu Sanatı Araştırmaları II, İstanbul, s. 135-216. CR - Baykal, Kazım (1993). Bursa ve Anıtları. Bursa: Hâkimiyet Matbaası. CR - Çakıcı, Sermin (2008). A Proposal for Preservation and Rehabilitation of Yeni Galle Pazari Hani (Former Ali Pasa Kervansarayı) and Its Immediate Surrounding in Bursa. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi. CR - ____________(2012). “Bursa Tarihi Ticaret Merkezi’ndeki Sürekli Dönüşüm Örneği: Yeni Galle Pazarı Hanı ve Yakın Çevresi”. 24. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi Dönüşüm: Yaşama ve Mekâna Etkileri, 05-07 Nisan 2012, Ed: Mimar Evren Böke, Bursa: TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi Yayınları. CR - Çakır, İbrahim Ethem (2012). “Osmanlı Toplumunda Eş ve Çocuk Sayısı, Statü, Servet: 1671-1678 Sofya Örneği”. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S. 31, s. 41-60. CR - Dağlı, Yücel ve Seyit Ali Kahraman (2008). Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi: Bursa - Bolu - Trabzon - Erzurum -Azerbaycan - Kafkasya - Kırım-Girit. C. 2, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - Develi, Hayati (2003). Sai Mustafa Çelebi Yapılar Kitab-ı Tezkiret’ül Bünyan ve Tezkiret’ül-Ebniye. İstanbul: Koç Kültür Sanat Tanıtım. CR - Dörtok Abacı, Zeynep (2008). “Bursa’nın Kent Dokusundaki Değişim (18-19. Yüzyıl)”. Bursa’nın Kentsel ve Mimari Gelişimi, Ed: Cafer Çiftçi, Bursa: Osmangazi Belediyesi Yayınları, s. 165-182. CR - Ergenç, Özer (2014). XVI. Yüzyıl Sonlarında Bursa. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. CR - Ersoy, Bozkurt ve Hasan Uçar (2015). “Şehir-İçi Hanlarında Süsleme”. Prof. Dr. Selçuk Mülayim Armağanı, Ed: Aziz Doğanay, İstanbul: Lale Yayıncılık, s. 39-58. CR - İbn-i Batuta Seyahatnamesi (2004). Cilt I, Çeviri, İnceleme ve Notlar: A. Sait Aykut, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - İnalcık, Halil (1960). “Bursa I: XV. Asır Sanayi ve Ticaret Tarihine Dair Vesikalar”. Ankara: Türk Tarih Kurumu Belleten, C. 24, S. 93, s. 45-96. CR - Kaplanoğlu, Raif (2016). “90. Yılında Bursa Ticaret Borsası”. Bursa: Avrasya Etnografya Vakfı Yayınları. CR - Kepecioğlu, Kamil (1934). Bursa Hanları. Bursa: Bursa Halkevi. CR - Kuran, Aptullah (1988). “Tezkerelerde Adı Geçen Sinan Eserlerinin Yapı Türlerine Göre Alfabetik Listesi”. Mimarbaşı Koca Sinan: Yaşadığı Çağ ve Eserleri, C. 1, İstanbul: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, s. 155-166. CR - Oğuzoğlu, Yusuf (2010). “Osmanlı Dönemi’nde Bir Ticaret Merkezi Olarak Bursa Çarşısı’nın Yükselişi”. Osmanlı Coğrafyasında Çarşı Kültürü ve Çarşılar (1-4 Temmuz 2010) Bildiriler, Ed: Sezai Sevim, Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Yayınları, s. 41-45. CR - Özbek, Yıldıray (2002). “Osmanlı Beyliği Mimarisinde Taş Süsleme (1300-1453)”. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. CR - Pfeiffer Taş, Şule (2015). “Evliya Çelebi’de Şehiriçi Hanları ve Kervansarayları: Mimari ve İşlevsel Sınıflandırma”. Journal of Turkish Studies, Harvard University, C. 44, s. 335-348. CR - Sevim, Sezai (2009). “Bursa’nın Yitik Hanları ve Kapan Han”. Bursa’da Yaşam Dergisi, Temmuz, s. 26-33. CR - Tankut, Gönül (1973). “Osmanlı Şeh¬rinde Ticari Fonksiyonların Mekânsal Dağılımı”. VII. Türk Tarih Kongresi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, s. 773-779. CR - Uğur, Yunus (2015). “Şehirler ve Şehirleşme”. Osmanlı İmparatorluğunda Çevre ve Şehir, s. 293-323. CR - Yenişehirlioğlu, Filiz (1981). “XIV.-XV. Yüzyıl Mimari Örneklere Göre Bursa Kentinin Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Gelişimi”, IX. Türk Tarih Kongresi, 21-25 Eylül 1981, C. III, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları s. 1345-1353. UR - https://doi.org/10.21550/sosbilder.557845 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/769039 ER -