TY - JOUR T1 - İHVÂN-I SAFÂ RİSALELERİNDE TANRI’NIN BİLİNMESİ AU - Karakuş, Mehmet PY - 2019 DA - June Y2 - 2019 DO - 10.31834/kilissbd.559222 JF - Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi PB - Kilis 7 Aralık Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2146-4561 SP - 44 EP - 55 VL - 9 IS - 17 LA - tr AB - İhvân-ı Safâ, Orta çağ İslam düşüncesindeönemli bir yere sahip olan entellektüel bir topluluktur. Toplumun kurtuluşunundin ile felsefenin birlikteliği ile gerçekleşeceğine inanan bu topluluk, çeşitlikonuları içeren “Risaleler”i yazarak bu hedefinigerçekleştirmeye çalışmıştır. X. yüzyılın önemli bir bilgi hazinesi mahiyetinde olan İhvân-ı SafâRisaleleri araştırdığı çeşitli konular ve incelediği ilimler arasında ZorunluVarlık olan Tanrı’nın bilmesi ve Tanrı’nın bilinmesi gibi her dönemde insanzihnini meşgul eden konulara da yer vermiş hatta bunu felsefelerinin anamihveri yapmışlardır. Zira İhvân-ı Safâ’ya göreaklını kullanan ve hikmet sahibi olan kişinin ulaşabileceği en son mertebeTanrı’nın bilgisine kavuşmasıdır. Kısacası Risalelerin hedefidoğru bir Tanrı inancının nefislere yerleşmesini sağlamaya yöneliktirdenilebilir.İhvân-ı Safâ, Tanrı bilgisinin kendine has, sınırsız ve kuşatılamazolduğu ve asıl mahiyetini yine Tanrı’dan başkasının bilemeyeceğini belirler.Tanrı’nın bilinmesi ise insanın içine yerleştirilmiş doğal bir bilgi olarakdeğerlendirilmiştir. Ancak bu bilginin ortaya çıkması için öncelikle insanınkendisini tanıması ve nefsini arındırması gerektiği vurgulanmıştır. Bu da Tanrı’yıbilme konusunda farklı anlayışların varlığını ortaya çıkarmıştır. Zira kendinitanımak ve nefsini arındırmak hususunda insanlar eşit seviyede olmadıklarındanulaştıkları bilgi bakımından da eşit seviyede olmayacaklardır. Bilgi sahibi olabilmek için aşamalı bir eğitimin daha sağlıklı vekalıcı olacağından hareketle ilk olarak “küçük âlem” olarak niteledikleriinsanın kendisini tanımasını ısrarla vurgulayan İhvân-ı Safâ, ancak bundansonra insanın dış dünyayı daha doğru bir şekilde tanıyabileceğinibelirlemiştir. KW - İhvân-ı Safâ KW - Risaleler KW - Tanrı CR - A. Ferruh, Ömer, (2000), İhvân-ı Safâ, Klasik İslam Filozofları ve Düşünceleri içerisinde, Editör: M. M. Şerif, çev. İlhan Kutluer, İstanbul: İnsan Yayınları. CR - Awa, Adel, (1953), Tahlil Ve Tenkidler, çev. Hamdi Ragıp Atademir, “Ihvan Al-Safa’nın Tenkid Kafası”, Ankara: AÜİFD, sayı 2(1). CR - Bayladı, Derman, (2008), Pythagoras Bir Gizem Peygamberi, İstanbul: Say Yayınları. CR - Çetinkaya, Bayram Ali, (2003), İhvân-ı Safâ’nın Dinî ve İdeolojik Söylemi, Ankara: Elis Yayınları. CR - Cihan, A. Kamil, (1998), İbn Sina ve Gazali’de Bilgi Problemi, İstanbul: İnsan Yayınları. CR - Corbin, Henry, (1986), İslâm Felsefesi Tarihi, çev. Hüseyin Hatemi, İstanbul: İletişim Yayınları. CR - Emin, Ahmed, Zuhru’l-İslam, (2007), 1-2, 2. B. Beyrut-Lübnan: Dar el- Kutub el-İlmiyye. CR - Fahri, Macit, (1992), İslâm Felsefesi Tarihi, çev. Kasım Turhan, İstanbul: İklim Yayınları. CR - Fahri, Macit, (2008), İslâm Felsefesi, Kelâmı ve Tasavvufuna Kısa Bir Giriş, çev. Şahin Filiz,4.B. İstanbul: İnsan Yayınları. CR - Filiz, Şahin, (2010), İhvân-ı Safâ Topluluğu ve İnsan Felsefesi- İlk İslâm Hümanistleri- Ankara: Bilim ve Ütopya Kitaplığı. CR - Gilson, Etienne, (1961), Şark Filozofları, Çev. İbrahim Agâh Çubukçu, AÜİFD, Ankara: C.9, S.1. CR - Gilson, Etienne, (2007), Ortaçağda Felsefe, çev. Ayşe Meral, İstanbul: Kabalcı yayınevi. CR - İhvân-ı Safâ, (trz), Resailu İhvânu’s-Safâ ve Hullanu’l-Vefa,1-4,Neş. Butros el-Bustani, Beyrut: Daru Sadır. CR - Ma’sum, Fuad, (1998), İhvân-ı Safâ-Felsefetühüm ve Gayatühüm-, 1.B. Dımeşk-Suriye:Dar al-Mada Li’s-Sekafeti Ve’n-Neşr. CR - Şaşa, Mehmet, (2018), Kelam ve Tasavvuf Açısından Marifetullah, b.y.y.: Nobel Yayıncılık. CR - Tevhîdî, (1942), el-İmtâ’ ve’l-Müânese, Cilt: II, Nşr. Ahmet Emin-Ahmet ez-Zeyn, Kahire: Matbaatü Lecneti-t Te’lifi ve’t-Tercümeti ve’n-Neşr. CR - Uysal, Enver, (1998), İhvân-ı Safâ Felsefesinde Tanrı ve Âlem, İstanbul: MÜİF Vakfı Yayınları. UR - https://doi.org/10.31834/kilissbd.559222 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/747329 ER -