TY  - JOUR
T1  - Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Cinsiyete Göre Sigara Tüketimi, Algılanan Stres ve Yaşam Kalitesi
TT  - Cigarette Smoking, Perceived Stres and Quality of Life by Gender Among Medical Students
AU  - Dağtekin, Gökçe
AU  - Atay, Emrah
AU  - Kılınç, Ali
AU  - Eyüboğlu, Murat
AU  - Eyüboğlu, Damla
AU  - Ünsal, Alaettin
AU  - Arslantaş, Didem
PY  - 2020
DA  - July
DO  - 10.20515/otd.562426
JF  - Osmangazi Tıp Dergisi
PB  - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1305-4953
SP  - 350
EP  - 356
VL  - 42
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Stresli ve zorlayıcı biröğrenim süreci olan tıp fakültesinde erkek ve kızların stres düzeyleri ve başaçıkma yolları farklılık göstermektedir. Sigara stresle başa çıkmada çözüm yoluolarak görülmekte, yol açtığı morbidite nedeniyle yaşam kalitesini olumsuzetkilemektedir. Tıp Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan öğrencilerde cinsiyetegöre sigara içme, algılanan stres ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesiamaçlandı. Çalışma Ocak-Mart 2019 tarihlerinde gerçekleştirilen kesitsel tiptebir araştırmadır. Çalışmanın konusu ve amacı anlatıldıktan sonra sözlü onamlarıalınan öğrencilere önceden hazırlanmış anket formlar dağıtıldı. Anket formöğrencilerin sosyodemografik özellikleri, Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) ileAvrupa Sağlık Etki Ölçeği-8 (EUROHISQOL -8)’ne ilişkin sorulardan oluşmaktadır.Veriler SPSS (V15.0) istatistik paket programında değerlendirildi. Verilerinanalizinde kikare, Mann Whitney U ve student t testleri kullanıldı.İstatistiksel anlamlılık değeri p ≤ 0.05 alındı. Bulgular: Çalışma grubunuoluşturan 1002 öğrencinin 494’u (%49.3) erkektir. Sigara içme sıklığı araştırmagrubunda %28.3 (284), erkeklerde %33.6 (166), kızlarda %23.2 (118) olup; sigaraiçme sıklığının erkeklerde daha fazla olduğu görüldü. Erkeklerde öğrenimgörülen sınıf, aile gelir durumu, anne ve baba öğrenim durumuna göre sigaraiçme sıklığı açısından bir fark saptanamazken; sigara içenlerin yaşortalamaları içmeyenlere göre daha yüksekti. Kızlarda öğrenim görülen sınıf veanne öğrenim durumuna göre sigara içme sıklığı açısından bir farksaptanamazken; aile gelir durumu iyi olanlarda ve baba öğrenim durumu lise veüzerinde olanlarda sigara içme sıklığının daha fazla olduğu görüldü. Sigaraiçen kız öğrencilerin yaş ortalaması içmeyenlerden daha yüksekti. ASÖ toplampuan açısından sigara içen ve içmeyenler arasında her iki cinsiyette de birfark bulunamadı. EUROHISQOL-8’den alınan puanlar açısından sigara içen veiçmeyen kızlar arasında bir fark bulunamazken; sigara içen erkeklerin ölçektenaldıkları puanlar daha düşüktü. Çalışma grubunda ASÖ ile EUROHISQOL-8’denalınan puanlar arasında negatif yönde ilişki olduğu görüldü. Sigara içmesıklığının erkeklerde daha yüksek olduğu saptandı. Topluma sağlıkla ilgili rolmodel olacak tıp fakültesi öğrencilerinde sigara ile mücadele programlarına ihtiyaçduyulmaktadır.
KW  - Sigara içme; algılanan stres; yaşam kalitesi
N2  - The stress levels and ways ofcoping between genders vary in the medical school which has a stressful andcompelling learning process. Smoking is seen as a solution for coping withstress, while it negatively affects quality of life due to morbidity. The aimof this study was to evaluate smoking, perceived stress and quality of life bygender among medical students. The study is a cross-sectional study conductedin January-March 2019. After explaining the subject and purpose of the study,the questionnaires were distributed to the students who have given verbalconsent. The questionnaire consists of questions about the sociodemographiccharacteristics of the students, the Perceived Stress Scale (PSS) and theEuropean Health Impact Scale-8 (EUROHISQOL -8). The data were evaluated in SPSS(V15.0) statistical package program. Analysis of data performed by usingChi-square, Mann Whitney U and student t tests and p≤0.05 was consideredsignificant. The study group consisted of 494 (49.3%) male,508 (%50.7) femalemedical students. The prevalence of smoking was 28.3% (284) in the study group,33.6% (166) in males and 23.2% in females (118). The prevalence of smoking washigher in males. While no difference was found between males in terms of class,family income status, education levels of their mothers and fathers; the meanage of smokers was found higher than non-smokers. While there was nosignificant difference in smoking prevalence in terms of the girls class andeducation level of their mothers, the prevalence of smoking was higher in girlswith high income status and whose fathers with high school and above degree.The mean age of female smokers was higher than non-smokers. No difference was foundbetween the smokers and nonsmokers in terms of total PSS score. While there wasno difference between the female smokers and nonsmokers in terms of the scoresobtained from EUROHIS QOL-8, the scores of smoker males were lower. In thestudy group, there was a negative correlation between PSS and EUROHIS QOL-8scores. The prevalence of smoking was higher in males. There is a need foranti-smoking programs for medical school students who will be role models forthe health of society.
CR  - 1.World Health Organization. data and statistics 2019 [Available from: http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/tobacco/data-and-statistics.
CR  - 2.Bilir N, Çakır B, Dağlı E, Ergüder T, Önder Z. Tobacco control in Turkey. Who Europe. 2009:43-5.
CR  - 3.Europe Rcf, Session t. Roadmap of actions to strengthen implementation of the WHO Framework Convention on Tobacco Control in the European Region 2015–2025: making tobacco a thing of the past.  2015.
CR  - 4.Vatan İ, Ocakoğlu H, İrgil E. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Sigara İçme Durumunun Değerlendirilmesi: TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009;8(1).
CR  - 5.Akfert SK, Çakıcı E, Çakıcı M. Üniversite öğrencilerinde sigara-alkol kullanımı ve aile sorunları ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi: 2009;10(40):40-7
CR  - 6.Hampel P, Petermann F. Perceived stress, coping, and adjustment in adolescents. Journal of adolescent health: 2006;38(4):409-15.
CR  - 7.Dube SR, Liu J, Fan AZ, Meltzer MI, Thompson WW. Assessment of age‐related differences in smoking status and health‐related quality of life (HRQoL): Findings from the 2016 Behavioral Risk Factor Surveillance System. Journal of community psychology. 2019;47(1):93-103.
CR  - 8.Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç, editors. Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi: New/Yeni Symposium Journal; 2013.
CR  - 9.Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. Journal of health and social behavior: 1983:385-96.
CR  - 10.Schmidt S, Mühlan H, Power M. The EUROHIS-QOL 8-item index: psychometric results of a cross-cultural field study: The European Journal of Public Health. 2005;16(4):420-8.
CR  - 11.Eser E, Lağarlı T, Baydur H, Akkurt V, Akkuş H, Arslan E, et al. EUROHIS (WHOQOL-8. Tr) Türkçe sürümünün Türk toplumundaki psikometrik özellikleri: Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2010;8(3):136-52.
CR  - 12.Organization WH. Guidelines for the conduct of tobacco smoking survey of the general population: report of a WHO meeting held in Helsinki, Finland, 29 November-4 December 1982. World Health Organization; 1983.
CR  - 13.Öğüş C, Özdemir T, Kara A, Şenol Y, Çilli A. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem I ve VI öğrencilerinin sigara içme alışkanlıkları: Turkiye Klinikleri Archives of Lung. 2004;5(3):139-42.
CR  - 14.Kartal M, Midik Ö, Büyükakkus A. Tobacco Smoking and its Effect on Quality of Life of Medical Students in Ondokuz Mayis University: Turk Toraks Dergisi. 2012;13(1):11.
CR  - 15.Göktalay T, Özyurt Bc, Coşkun Aş, Çelik P. Sağlık eğitimi alan 3 ve 4. sınıf öğrencilerinde sigara kullanımı ve etkileyen faktörler: İzlem araştırması. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 2011;59(4):355-61.
CR  - 16.Türe M, Kurt İ, Aktürk Z. Relationship of Cigarette and Alcohol Consumption of Medicine Students With Frontal Lobe Personality Scale: Balkan Medical Journal.2006(1).
CR  - 17.Baykan Z, Naçar M. Tıp fakültesi öğrencilerinin sigara kullanımı ve tütün kanununa ilişkin görüşleri: Dicle Medical Journal/Dicle Tip Dergisi. 2014;41(3).
CR  - 18.Senol Y, Donmez L, Turkay M, Aktekin M. The incidence of smoking and risk factors for smoking initiation in medical faculty students: cohort study. BMC Public Health. 2006;6(1):128.
CR  - 19.Çalişkan Ş. Üniversite Öğrencilerinin Sigara Kullanımını Etkileyen Faktörler (Ekonometrik Bir Yaklaşım): Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015;8(2):23-48.
CR  - 20.Arslan YT, Pirinççi S, Okyay P, Döger FK. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinde Sigara Kullanımı ve İlişkili Faktörler: 2016.
CR  - 21.Fallowfield L. What is quality of life. London: Souvenir. 1990;54-7.
CR  - 22.Solar M. Sigara İçme Durumunun Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisinin İncelenmesi: Toraks Dergisi. 2008;9(2):68-73.
UR  - https://doi.org/10.20515/otd.562426
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/725204
ER  -