TY - JOUR T1 - SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ÇOCUK EDEBİYATI FARKINDALIĞI AU - Çevik, Arzu AU - Müldür, Merve PY - 2019 DA - October DO - 10.17755/esosder.564082 JF - Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi JO - esosder PB - Cahit AYDEMİR WT - DergiPark SN - 1304-0278 SP - 1942 EP - 1956 VL - 18 IS - 72 LA - tr AB - Çocukedebiyatı, bebeklikten başlayarak ilk gençlik dönemine kadar olan ve bu dönemdeçocuğa sunulan tüm edebî ürünleri kapsamaktadır. Bu hususta çocuğun edebiyatlatanışması, okuma sevgi ve ilgisinin temellerinin atılması okula başlamadönemine rastlamaktadır. Çocuğa okuma sevgisi aşılamak, çocukta dil zevki vebilinci uyandırmak, çocuğun kitaplarla bağ kurmasını sağlamak sınıf öğretmenlerinintemel görevleri arasında sayılmaktadır. Bu bağlamda bir sınıf öğretmenininçocuk edebiyatına yönelik ilgisinin olması ve bu alanın özellikleri ile ilgilifarkındalık düzeyinin gelişmiş olması önem taşımaktadır. Bu araştırmada sınıföğretmeni adaylarının farkındalık düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.Bu amaç doğrultusunda çalışma, nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasınagöre desenlenmiştir. Çalışma grubu ölçüt örneklemeye göre oluşturulmuş, sınıföğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı dersini almamış olması ölçüt olarakbelirlenmiştir. Veriler görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Çocukedebiyatı farkındalık düzeylerini ölçmek amacıyla öğretmen adaylarına beş soruhazırlanarak araştırmacı tarafından sorular yöneltilmiştir. Veriler içerikanalizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre çocukedebiyatı dersini almamış olmalarına rağmen sınıf öğretmeni adaylarının çocukedebiyatının kapsamı, taşıması gereken özellikler, çocuk edebiyatı yazarındabulunması gereken özellikler, çocuk edebiyatının geliştirdiği alanlar ve çocukedebiyatı tür ve ürünleri ile ilgili farkındalıklarının olduğu görülmüştür.Bununla birlikte öğretmen adaylarının çocuk edebiyatı ürünleri ile ilgiliolarak daha çok hikâye ve masala odaklandıkları, diğer edebî türlere yönelikfarkındalıklarının olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca daha çok klasikleşmiş,çeviri eserleri bildikleri, yeni yazar ve ürünlere yönelik farkındalıklarınınolmadığı görülmüştür. Son olarak çocuk edebiyatı ürünlerinde görsel ve yazıarasındaki tutarlığa dikkat etme, estetik unsurları barındırma, çocukedebiyatının “sevdirme”, “eğlendirme” boyutunda öğretmen adaylarınınfarkındalıklarının olmadığı dikkati çekmektedir. KW - Çocuk edebiyatı KW - çocuk metinleri KW - farkındalık CR - Ayrancı, B. B. & Aytaş, G. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk edebiyatının eğitimde işlevselliği üzerine görüşleri. International Journal of Human Sciences, 14(4), 4226-4240. CR - Akçay, S. & Baş, B. (2015). Samed Behrengi’nin hikâyelerindeki eğitsel iletiler üzerine bir araştırma. Ana DiliEğitimi Dergisi, 3(3), 77-90 CR - Baş, B. (2015). Türkçe öğretimi açısından çocuk edebiyatı. Ankara: Pegem A. CR - Yener M. (2007). Masal öykü ve şiirlerle duygu eğitimi. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, AÜ Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. CR - Esmer, Ö. (2017). Üst bilişsel farkındalık ölçeği öğretmen formunun geçerlilik ve güvenirlik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 955-966. CR - Gelen, İ. (2004). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. XIII Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya. CR - Gönen, M. (1993). Anaokulu öğretmenlerinin beş altı yaş çocukları için kullandıkları masal ve hikâye kitaplarının niteliklerinin incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 7(2), 83-88 CR - Hasırcı, S. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Journal of International Social Research, 10(51), 717-728. CR - Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretim sürecinde masalın işlevi ve önemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 463-475. CR - Kuran, Ş. B. & Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-17. CR - Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için rehber (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel. CR - Nikolajeva, M. (1995). Aspects and issues in the history of children’s literature. London: Greenwood Press. CR - Oğuzkan, F. (2010). Çocuk edebiyatı. Ankara: Anı. CR - Sever S. (2003). Çocuk ve edebiyatı. Ankara: Kök. CR - Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. CR - Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatı kültürü. Ankara: Kök. CR - Şirin, M. R. (2016). Çocuk, çocukluk ve çocuk edebiyatı. İstanbul: Kapı. CR - Temizyürek, F. (2003). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatının önemi. TÜBAR-XIII-/2003-Bahar/ CR - Temizyürek, F., Şahbaz, N. K. ve Gürel, Z. (2016). Çocuk Edebiyatı. Ankara: PegemA. CR - Turan, L. & Gerez Taşgın, F. (2018). Çocuk edebiyatında “şiddet dili” farkındalık ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Rumeli’de Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (12), 232-248 CR - Ulusoy, M. & Altun D. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk edebiyatı ve resimli çocuk kitapları ile ilgili metaforları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 17(67), 1206-1221. CR - Veziroğlu, M. & Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının MEB okul öncesi eğitim programı’ndaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 226-238. CR - Yağcı, Y. (2007). Çocuk ve gençlerin kitaba ulaşmasındaki köprüler. Türk Kütüphaneciliği. 21(1), 62-71. CR - Yalçın, A. & Aytaş, G. (2005). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ. UR - https://doi.org/10.17755/esosder.564082 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/834070 ER -