TY  - JOUR
T1  - Yeni Tanı Hipertansif Hastalarda Dipper, Non-dipper Hipertansiyonun Ürik Asit Düzeyi ve Klirensi ile İlişkisi
AU  - Kara, Sonat Pınar
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Namık Kemal Tıp Dergisi
JO  - NKMJ
PB  - Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2587-0262
SP  - 265
EP  - 270
VL  - 7
IS  - 3
LA  - tr
AB  - TheRelation Between Dipper, Non-dipper Hypertension and Uric Acid Level andClearance in Newly Diagnosed Hypertensive PatientsSummaryIntroductionUric acid(UA) is the destruction product of purinemetabolism. Hyperuricemia, in recent years, has been associated withhypertension (HT), obesity, metabolic syndrome, Type 2 diabetes, chronic kidneydisease and heart disease. While there are some studies reporting that higherlevels of UA has an effect on the development of hypertension, the relationbetween dipper, non-dipper hypertension and hyperuricemia and UA clearance isnot clear. In our study; We aimed to evaluate the relationship between dipper,non-dipper hypertension and UA level and clearance in newly diagnosedhypertensive patients, which were thought to be related to cardiovascular andrenal outcomes in previous studies.Material– MethodFifty nine patients with newly diagnosed primaryhypertension and 24 healthy individuals who were followed-up in Departments ofInternal Medicine and Nephrology, were included into thes tudy. Detailedphysical examination was performed and demographic data of each patient wasrecorded in the first Office visit. UA clearance, total amount of protein andsodium in 24 hour urine were analyzed. Office bloodpressure (BP) and 24-hourambulatory blood pressure (24-h ABPM) were measured. Blood sample was obtainedfor biochemical analysis. Statistical analysis of the results was carried on.ResultsFifty nine (22 female and 37 male) newly diagnosedhypertensive patients and 24 healthy individuals (18 female and 6 male) wereincluded into the study. The body mass index, blood creatinine and hemoglobinlevels, protein excretion in 24-hour urine were found to be higher inhypertensive patients than the normotensive patients and the difference wasstatistically significant (p <0.05, p <0.01, p <0.05, p <0.05,respectively). The correlation analysis of the hypertensive patient grouprevealed a positive correlation between the uric acid and creatinine levels (r= 0.509) (p <0.01) and a negative correlation between UA level and UAclearance (r = -0.494) (p <0.01). With UA clearance; 24-h urine sodiumexcretion(r = 0.317) (p <0.05), office SBP(r = 0.294) (p <0.05), 24-hourABPM mean SBP(r = 0.273) (p <0.05),night SBP( r = 0.343) (p <0.01)and BMI(r = 0.286) (p <0.05)were correlated. Non-dipper cases consisted of 44.1% of the hypertensivepatients. There was no statistically significant difference among thedemographic and laboratory parameters between dipper and non-dipper patients.ConclusionIn this study where UA level and clearance indipper, non-dipper hypertensive cases of newly diagnosed hypertension areevaluated; UA clearance was found to be positively correlated with higher bloodpressure where as the level of UA was not significantly elevated inhypertension cases and non-dipper hypertension patients.Keywords: Hypertension, Dipper, Non-dipper Hypertension, Uricacid, UA clearance.Yeni Tanı Hipertansif Hastalarda Dipper, Non-dipperHipertansiyonun Ürik Asit Düzeyi ve Klirensi ile İlişkisiÖzetGirişÜrik asit(ÜA) pürinmetabolizmasının yıkım ürünüdür. Son yıllarda hiperürisemi ile hipertansiyon(HT), obezite, metabolik sendrom, Tip 2 diyabet, kronik böbrek hastalığı vekalp hastalığı ilişkili olduğu bulunmuştur. Günümüzde HT gelişiminde ÜA yüksekliğinin etkisi olduğunu bildirirçalışmalar mevcut iken dipper, non-dipper HT ile hiperürisemi ve ÜA klirensiarasındaki ilişki net değildir. Biz çalışmamızda; yeni tanı hipertansifhastalarda, daha önceki çalışmalarda kardiyovasküler ve renal sonlanımlarlailişkisi olduğu düşünülen dipper, non-dipper HT’un, ÜA düzeyi ve klirensi ileilişkisini değerlendirmeyi amaçladık.Materyal-MetodÇalışmamıza hastanemiz İçHastalıkları ve Nefroloji kliniğinde takipli 59 yeni tanı primer HT hastası ve24 sağlıklı birey dahil edildi. İlk ofis kontrolünde hastaların ayrıntılı fizikmuayeneleri yapılıp demografik verileri kaydedildi. ÜA klirensi, 24-s idrardaprotein, 24-s idrarda sodyum, 24 saatlik ambulatuar kan basıncı ölçümü (24-sAKBM) ve ofis kan basıncı (KB) ölçümü yapıldı. Biyokimyasal parametreler içinkan örneği alındı. Ardından bulguların istatistiksel analizi yapıldı.BulgularÇalışmaya 22’si kadın, 37’sierkek olmak üzere toplam 59 yeni tanı HT hastası ile, 18’i kadın 6’sı erkek 24sağlıklı birey alındı. HT hastaların normotansif bireylere göre; VKİ, serum kreatinin,hemoglobin ve 24-s idrarda protein atılımı daha yüksekti ve istatistikselolarak anlamlıydı (Sırasıyla p<0.05, p<0.01, p<0.05, p<0.05).Hipertansif hasta grubunun korelasyon analizinde ÜA düzeyi ile kreatinin düzeyiarasında pozitif korelasyon(r=0.509) (p<0.01), ÜA klirensi ile ise negatifkorelasyon(r=-0.494) (p<0.01) saptanmıştır. ÜA klirensi ile; 24-s idrar Naatılımı (r=0.317) (p<0.05), Ofis SKB (r=0.294) (p<0.05), 24-s AKBMortalama SKB (r=0.273) (p<0.05), gece SKB (r=0.343) (p<0.01) ve VKİ(r=0.286) (p<0.05) arasında korelasyon saptanmıştır. Hipertansif hastaların % 44.1’i non-dipper idi. Dipper ve Non dipper hastalarındemografik ve laboratuar parametrelerinin karşılaştırılmasında anlamlı farksaptanmadı. SonuçSonuç olarak yeni tanı HThastalarında dipper, non-dipper hipertansiflerde ÜA düzeyi ve ÜA klirensinideğerlendirdiğimiz çalışmamızda, HT hastalarında ve non-dipper HT hastalarındaÜA düzeyinde anlamlı yükseklik saptamaz iken ÜA klerensinin KB yüksekliği ilepozitif ilişkili olduğunuz saptadık.Anahtar Kelimeler:Hipertansiyon,Dipper, Non-dipper Hipertansiyon, Ürik Asit, Ürik Asit Klirensi.GirişÜrikasit, pürin metabolizmasının son ürünüdür. Endojen olarak karaciğer, böbrek,bağırsaklar, kas ve vasküler endotelden kaynaklanırken, diyetle alınan hayvansalgıdalar eksojen ÜA kaynaklarıdır(1,2). Doğal beslenenlerde ÜA seviyesi 3-4mg/dl’dir. Son 100 yılda kötü beslenme sonucu obezitenin artışı beraberinde ÜA artışınıgetirmiştir. Plazma ÜA düzeyi önemli ırksal ve cinsiyet farklılığı gösterir.ÜA’ten zengin gıdalar, alkol alımı, ÜA döngüsünde enzimatik kusurlar, renalatılımda azalma ÜA düzeyini artırırken, kompansatuvar olarak gastrointestinalve renal sistemden ÜA atılımı ile ÜA düzeyi dengede tutulmaya çalışılır (3). Serum ÜA konsantrasyonunun7 mg/dl den yüksek olması hiperürisemi olarak tanımlanır. 1800 yıllardan sonra serum ÜA düzeyinin yükselmesi ile ÜA’in gut ve böbrektaşına neden olması dışında; hipertansiyon, obezite, metabolik sendrom, Tip 2diyabet, kronik böbrek hastalığı ve kalp hastalığı ilişkili olduğu bulunmuştur (4).Hiperürisemi; nitrik oksit sentaz yapımında azalma,renovasküler vasokontrüksiyon, tübülointerstisyel hasara yol açmaktadır(5). YüksekÜA, doku renin-anjiyotensin sistemi (RAS) aktivasyonunda artış ile anjiyotensinII üretimini ve oksidatif stresi uyarır, bu da afferent arteriyolopatiye veendotel hasarına neden olur. Sonuçta yüksek ÜA, preglomerüler vaskülopati,postglomerüler sirkülasyondaki iskemi sonucu renal hasara neden olur(6-7). Serum ÜAyüksekliği ile kan basıncı (KB) düzeyi arasında pozitif ilişki olduğunugösteren çalışmalar mevcuttur (8-9). KB yüksekliği ile birlikte ÜA artışı,renal kan akımındaki azalmaya bağlı ÜA geri emiliminin artması ve gelişen renalhasar sonucu glomerüler filtrasyonda azalmaya bağlı olabilir (10-11). Reninanjiotensin sisteminin (RAS)’in ÜAbağımlı aktivasyonu ve endotel disfonksiyonu ile endotelden nitrik oksitsalımının azalmasına bağlı hipertansiyon gelişir (12-13). HT tanısında serum ürikasit seviyesinin biyomarker olarak kullanılabileceği öne süren çalışmalarmevcuttur (9,14-15).Gece-gündüz KB oranı, ortalama gece ve gündüz KB arasındakioranı temsil eder. KB normalde gece azalır ve buna dipping adı verilir. Gece KBölçümünün, gündüz KB değerlerinden %10’undan daha fazla düşmesi (gece-gündüz KBoranı <0,9) dipper olarak tanımlanır (16). Kardiyovaskülermortalite insidansı gece KB düşüşügerçekleşmeyen non-dipping hastalardadaha yüksektir (17-18).GünümüzdeHT gelişiminde ÜA yüksekliğinin etkisi olduğunu bildirir çalışmalar mevcut ikendipper, non-dipper HT ile hiperürisemi ve ÜA klirensiarasındaki ilişki net değildir. Biz çalışmamızda; yeni tanı hipertansifhastalarda, daha önceki çalışmalarda kardiyovasküler ve renal sonlanımlarlailişkisi olduğu düşünülen dipper, non-dipper HT’un, ÜA düzeyi ve klirensi ile ilişkisini değerlendirmeyiamaçladık.Materyal-MetodÇalışmamıza hastanemiz İç Hastalıkları ve Nefrolojikliniğinde takipli 59 yeni tanı primer HT hastası ve 24 sağlıklı birey dahiledildi. Diyabetes mellitus, kronik böbrek yetmezliği ve kardiyovaskülerhastalığı olanlar çalışmaya dahil edilmedi. Etik kurul onayı alındıktan sonra hastalardayazılı ve sözel onay alındı. İlk ofis kontrolünde hastaların ayrıntılı fizik muayeneleriyapılıp demografik verileri kaydedildi. Güncel HT klavuzlarına uygun ofis KBölçümü yapıldıktan sonra 24 saatlik ambulatuar kan basıncıölçümü (24-s AKBM) yapıldı (16). 24-s AKBM ile aynı gün 24 saatlik(24-s) idrar toplandı. ÜA klirensi, 24-s idrarda protein, 24-s idrarda sodyum, 24-s AKBM ve ofiskan basıncı ölçümü yapıldı. Serum glukoz, üre, kreatinin, ÜA,sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor, albumin, Düşük dansiteli lipoprotein (LDL),yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), trigliserid, total kolesterol ve hemogram düzeyleri ölçüldü.İstatistiksel analizVerilerSPSS 18.0 paket programına aktarılarak değerlendirmesi yapıldı. Verilerindeğerlendirilmesinde; frekans, yüzde, ortalama, standart sapma gibi tanımlayıcıistatistiklerin yanı sıra, niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grupdurumunda, normal dağılım gösteren parametrelerin gruplar arasıkarşılaştırmalarında bağımsız t testi, nitel verilerin karşılaştırılmalarındaki-kare testi, değişkenlerin birbirleri ile ilişkilerini belirlemede pearsonkorelasyon testi kullanıldı. İstatistikselanalizde kontrol ve hipertansif grubun demografik ve laboratuar verilerikarşılaştırıldı. Hipertansif grupta ÜA yüksekliğine etki eden faktörlerkorelasyon analizinde değerlendirildi. Sonuçlar, anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi.BulgularÇalışmaya22’si kadın, 37’si erkek olmak üzere toplam 59 yeni tanı HT hastası ile, 18’ikadın 6’sı erkek 24 sağlıklı birey alındı. Yaş, vücut kitle indeksi vebiyokimya verileri Tablo 1’deözetlenmiştir. HT hastaların normotansif bireylere göre; VKİ, serum kreatinin,hemoglobin ve 24-s idrarda protein atılımı daha yüksekti ve istatistikselolarak anlamlıydı (Sırasıyla p<0.05, p<0.01, p<0.05, p<0.05). Tablo 1.Hipertansiyon hastaları ilenormotansif kontrol hastalarının demografik, VKİ ve laboratuar verileri         Hasta(N:59)      Kontrol(N:24)      P                            Yaş      44.63±10.58      45.42±15.28      Anlamsız     VKİ      29.04±4.22      31.38±4.71      <0.05     Glukoz  Üre       95.46±8.88  29.0±8.64       94.79±9.43  24.88±7.50  0.71±0.11  4.93±0.81  140.38±2.48  4.65±0.40  9.67±0.36  3.49±0.55  4.64±0.36  128.28±43.30  52.63±17.56  127.03±45.07  207.89±45.42  13.49±1.31  81.48±30.56  64.13±74.35  158.10±73.81      Anlamsız  Anlamsız   <0.01  Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   Anlamsız   <0.05  Anlamsız   <0.05  Anlamsız          Kreatin 0.83±0.17  Ürik asit 5.61±1.59  Sodyum 141.1±2.42  Potasyum 4.48±0.37  Kalsiyum 9.62±0.46  Fosfor 3.26±0.58  Albumin 4.64±0.36  LDL 128.79±42.74  HDL 47.26±16.75  Trigliserid 159.3±86.9  Total kolesterol 206.56±41.24  Hemoglobin 14.24±1.51  Ürik asit klirensi 79.55±25.26  24-s İdrarda  Protein 129.74±124.59  24-s İdrarda  Sodyum 177.96±62.89    Hipertansifve normotansif hastaların ofis KB ölçümü ve 24-s AKBMdeğerlendirilmesinde; 24-s AKBM ortalamasistolik ve diyastolik KB’da, gündüz sistolik ve diyastolik KB’da, gecesistolik ve diyastolik KB’da ve ofis sistolik ve diyastolik KB’da istatistikselanlamlı farklılık saptanmıştır. Tablo 2.Tablo 2. Hasta ve kontrol grubunun 24-s AKBMve ofis kan basıncı değerleri        Hasta(N:59)      Kontrol(N:24)       P     AKBM Ortalama  SKB  AKBM Ortalama  DKB  Gece SKB  Gündüz SKB  Gece DKB  Gündüz DKB  Ofis SKB  Ofis DKB        139.36±10.62  89.98±9.85  129.12±11.42  143.32±10.97  81.69±9.83  93.66±9.63  156.53±15.7  97.71±11.49      120.21±5.79  72.63±5.35  110.79±7.25  123.58±6.02  64.8±6.09  75.54±5.74  147.92±12.15  92.5±9.44      <0.001  <0.001  <0.001  <0.001  <0.001  <0.001  <0.001  <0.05   SKB:Sistolik Kan Basıncı,DKB:Diyastolik kan basıncıHipertansifhasta grubunun korelasyon analizinde ÜA düzeyi ile kreatinin düzeyi arasındapozitif korelasyon(r=0.509) (p<0.01), ÜA klirensi ile ise negatifkorelasyon(r=-0.494) (p<0.01) saptanmıştır.ÜAklirensi ile; 24-s idrar Na atılımı (r=0.317)(p<0.05), Ofis SKB (r=0.294) (p<0.05), 24-s AKBMortalama SKB (r=0.273) (p<0.05), gece SKB (r=0.343) (p<0.01) ve VKİ (r=0.286)(p<0.05) arasında korelasyon saptanmıştır Tablo 3.Tablo 3.Ürik asit klirensi korelasyonanalizi         ÜA Klirensi                   24-s idrar Na  atılımı   Ofis SKB   AKBM ortalama  SKB   Gece SKB   VKİ        r=0.317, p<0.05     r=0.294, p<0.05     r=0.273, p<0.05     r=0.343, p<0.01     r=0.286, p<0.05                  SKB:Sistolik Kan Basıncı,DKB:Diyastolik kan basıncıHipertansifhastaların % 44.1’i non-dipper idi. Dipperve Non dipper hastaların demografik ve laboratuar parametrelerininkarşılaştırılmasında anlamlı fark saptanmadı. Tartışma59primer hipertansif ve 24 kontrol sağlıklı bireyin ÜA düzeyi ve ÜA klirensinikarşılaştırdığımız çalışmamızda, ÜA düzeyi hasta grubunda sağlıklı bireyleregöre anlamlı yüksek saptandı. Hipertansif grupta dipper ve non-dipper HT olanhastaların ÜA düzeyleri arasında anlamlı fark yok idi. HT grubunda ÜAyüksekliği kreatinin düzeyi ile pozitif, ÜA klirensi ile negatif körele idi.HTbir çok organı etkilemesi ve ölümcül komplikasyona neden olması nedeniyle tümdünyada olduğu gibi ülkemizdede önemli hastalıkların başında gelmektedir.Tedavi edilmemiş ya da kontrol altına alınmamış hipertansiyon, başlıca sağlıksorunlarından birisidir. Bilgilerimizegöre ÜA yüksekliği, vasküler düz kas hücrelerinde proliferasyona neden olur, endoteldisfonksiyonu yapar, endotelden nitrik oksit salımını azaltmaktadır (5-6, 19)ve RAS’nin lokal aktivasyonuna nedenolmaktadır (6,12-13,20). Bu nedenler hiperüriseminin hipertansiyona sebep olmanedenlerini dolayısıyla ilişkisini açıklar.AfşarB ve ark.’ının 215 yeni tanı esansiyel hipertansiyon hastasında 24-s AKBM izlemi ve 24-s idrar toplayarak yaptıklarıçalışmada; hastaların % 26.9’u non-dipper,% 73’ü dipper saptanmış. ÜA seviyesi non-dipper hasta grubunda, dipper hastagrubuna göre daha yüksek saptanmış. ÜA değerleri ile gece sistolik, diyastolik ve ortalama arteryel KB ve ortalama 24-s arteryelKB arasında pozitif korelasyon saptanmıştır (21). TosuAR ve ark.’ının yaptığı 40 dipper ve 40non-dipper toplam 80 hipertansiyon hastasının katıldığı bir çalışmada;non-dipper HT’lerde serum ÜA seviyesi dipper HT’lere göre daha yüksekbulunmuştur (sırasıyla 6.6 ±0.9 mg/dl ve 4.7 ±0.7 mg/dl) (p<0.001) (22).Metabolik sendromu olan 81 yeni tanı hipertansiyon hastasının katıldığı Tutal E ve ark.’ınınyaptığı çalışmada; hastaların % 44’ü non-dipper olarak saptanmış ve non-dipperHT grupta serum ÜA seviyesi yüksek bulunmuştur (P <0.0001) (23). Giallauria F ve ark.’ının yeni tanı almış 30-40 yaş arası 62hipertansiyon hastasının dahil edildiği bir çalışmada, non-dipping HT’lerinserum ÜA seviyesi, dipping ve kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksekbulunmuştur (sırasıyla 6.1 ± 0.7 mg/dL,5.2 ± 0.9 mg/dL and 4.1 ± 0.9 mg/dL ) (p < 0.001)(24). Bizimçalışmamızda; HT hasta grubunda ÜA düzeyinde istatistiksel anlamlı olmayan biryükseklik var iken, Dipper non-dipper HT olan hastaların UA düzeyinde farksaptamadık. Bunun nedeni olarak hasta grubumuzun, yeni tanı, henüz endotelhasarı oturmamış hastalardan oluşmasından kaynaklandığını düşündük. Ayrıcaçalışmamızda ÜA düzeyi ile kreatinin düzeyi ve ÜA klirensi arasında ilişkisisaptandı SerumÜA düzeyi ile KB arasındailişkiyi değerlendiren birçok çalışma mevcut iken, ÜAklirensi ile KB arasındaki ilişkiyi değerlendiren çalışma sayısı oldukça azdır.Mrug S e ark.’ının yaptığı çalışmada; ÜA klirensi ile sistolikve diyastolik KB arasında korelasyon saptanmıştır (p<0.001) (25). Fengqin Live ark.’ının 428 kronik böbrek yetmezliği hastasında yapmış olduğu çalışmada, 24-sidrarda ÜA atılımı yüksek olan grupta; daha küçük yaş ortalaması, serum ÜA’i, serumpotasyumu, hipertansiyon oranı, fraksiyone sodyum atılımı ve fraksiyonepotasyum atılımı saptanırken, daha yüksek glomerüler filtrasyon hızı ve ÜAklirensi saptanmıştır (26). Hipertansif ve hipertansif olmayan grupta FeNA ile24-s ÜA arasında negatif korelasyon bulunmuştur. Bizim çalışmamızda ÜA klirensiile ofis sistolik KB, AKBM ortalama sistolik, gece sistolik KB ve Na atılımıile ilişkili saptandı. Bu bulgular ile yeni tanı hipertansif hastalarda ÜAdüzeyinin KB düzeyinden ve dipper, non-dipper paternden bağımsız olduğunusaptadık. Yeni tanı HT hastalarında henüz endotel hasarı oluşmadan önce yüksekKB’nın ÜA atılımını arttırarak, kan ÜA düzeyini sabit tutabildiğinidüşündürmektedir. Sonuçolarak yeni tanı HT hastalarında Dipper, non-dipper Hipertansiflerde ÜA düzeyive ÜA klirensini değerlendirdiğimiz çalışmamızda, HT hastalarında ve Non-dipperHT hastalarında ÜA düzeyinde anlamlı yükseklik saptamaz iken ÜA klerensinin KByüksekliği ile pozitif ilişkili olduğunuz saptadık. Bulgularımız ışığındayapılacak geniş ölçekli çalışmalar ile ÜA düzeyi ve ÜA klerensi ile HTilişkisinin netleşebileceğiniz düşünmekteyiz.
KW  - Hipertansiyon
KW  - Dipper
KW  - Non-dipper Hipertansiyon
KW  - Ürik Asit
KW  - Ürik Asit Klirensi
CR  - 1)	K. Chaudhary, K. Malhotra, J. Sowers, A. AroorUric acid — key ingredient in the recipe for cardiorenal metabolic syndrome.Cardiorenal Med., 3 (2013), pp. 208-220
CR  - 2)	Maiuolo J, Oppedisano F, Gratteri S, Muscoli C, Mollace V. Regulation of uric asid metabolism and excreation. Int J Cardiol 2015; pii: S0167-5273(15)30342-9.
CR  - 3)	Johnson RJ, Kang DH, Feig D, Kivlighn S, Kanellis J, Watanabe S,  et al. Is there a pathogenetic role for uric acid in hypertension and cardiovascular and renal disease? Hypertension.2003 Jun;41(6):1183-90. Epub 2003 Apr 21.
CR  - 4)	Feig DI, Kang DH, Johnson RJ. Uric acid and cardiovascular risk. N Engl J Med 2008;359:1811-21.
CR  - 5)	Nakagawa T, Kang DH, Feig D, Sanchez-Lozada LG, Srinivas TR, Sautin Y, et al. Unearthing uric acid: an ancient factor with recently found significance in renal and cardiovascular disease. Kidney Int 2006; 69: 1722-5.
CR  - 6)	Corry DB, Eslami P, Yamamoto K, Nyby MD, Makino H, Tuck ML. Uric acid stimulates vascular smooth muscle cell proliferation and oxidative stress via the vascular renin-angiotensin system. J Hypertens 2008, 26:269–275.
CR  - 7)	Sanchez-Lozada LG, Tapia E, Soto V, Avila-Casado C, Franco M, Wessale JL, Zhao L, Johnson RJ: Effect of febuxostat on the progression of renal disease in 5/6 nephrectomy rats with and without hyperuricemia. Nephron Physiol 2008, 108: 69–78.
CR  - 8)	Johnson RJ, Feig DI, Herrera-Acosta J, Kang DH. Resurrection of uric acid as a causal risk factor in essential hypertension. Hypertension. 2005;45:18 –20.
CR  - 9)	Sundstro¨m J, Sullivan L, D’Agostino RB, Levy D, Kannel WB, Vasan RS. Relations of serum uric acid to longitudinal blood pressure tracking and hypertension incidence in the Framingham Heart Study. Hypertension. 2005;45:28-33.
CR  - 10)	Kalyon S, Uzun H, Helvacı A, Yenice N. Hipertansiyonun hiperürisemi ile ilişkisi. Okmeydanı Tıp Dergisi 2011; 27: 138-43.
CR  - 11)	Messerli FH, Frohlich ED, Drenslinski GR, et al. Serum uric acid in essential hypertension: An indicator of renal vascular involvement. Ann Interm Med 1980; 93:817-21. PMid:7447188.
CR  - 12)	Sanchez-Lozada LG, Tapia E, Avila-Casado C, Soto V, Franco M, Santamaria J, et al. Mild hyperuricemia induces glomerular hypertension in normal rats. Am J Physiol 2002;283:F1105-10.
CR  - 13)	Sanchez-Lozada LG, Soto V, Tapia E, Avila-Casado C, Sautin YY, Nakagawa T, et al. Role of oxidative stress in the renal abnormalities induced by experimental hyperuricemia. Am J Physiol 2008;295: F1134-41.
CR  - 14)	Culleton BF, Larson MG, Kannel WB, Levy D. Serum uric acid and risk for cardiovascular disease and death: the Framingham Heart Study. Ann Intern Med 1999;131:7-13
CR  - 15)	Ouppatham S, Bancha S, Choovichian P. The relationship of hyperuricemia and blood pressure in the Thai army population. J Postgrad Med 2008;54(4):259-62
CR  - 16)	Mancia G, Fagard R, Narkiewicz K, Redon J, Zanchetti A, Böhm M, Christiaens T, Cifkova R, at all; Task Force for the Management of Arterial Hypertension of the European Society of Hypertension and the European Society of Cardiology. 2013 ESH/ESC Practice Guidelines for the Management of Arterial Hypertension. Blood Press. 2014 Feb;23(1):3-16. doi: 10.3109/08037051.2014.868629.
CR  - 17)	Minutolo R, Agarwal R, Borrelli S, Chiodini P, Bellizzi V, Nappi F, Cianciaruso B, Zamboli P, Conte G, Gabbai FB, De Nicola L. Prognostic role of ambulatory blood pressure measurement in patients with nondialysis chronic kidney disease. Arch Intern Med 2011;171:1090–1098.
CR  - 18)	Fagard RH, Thijs L, Staessen JA, Clement DL, De Buyzere ML, De Bacquer DA. Night-day blood pressure ratio and dipping pattern as predictors of death and cardiovascular events in hypertension. J Hum Hypertens 2009;23:645–653.
CR  - 19)	Kang DH, Park SK, Lee IK, Johnson RJ. Uric acid induced C-reactive protein expression: implication on cell proliferation and nitric oxide production of human vascular cells. J Am Soc Nephrol 2005;16:3553–62.
CR  - 20)	Perlstein TS, Gumieniak O, Hopkins PN, Murphey LJ, Brown NJ, Williams GH. Uric acid and the state of the intrarenal renin–angiotensin system in humans. Kidney Int 2004;66:1465–70.
CR  - 21)	Afsar B, Elsurer R, Ozdemir FN, Sezer S. Uric acid and nocturnal nondipping in hypertensive patients with normal renal function  J Nephrol.  2008 May- Jun;21(3):406-11
CR  - 22)	Tosu AR, Demir S, Selcuk M, Kaya Y, Akyol A, Ozdemir M, Tenekecioglu E. Comparison of inflammatory markers in non-dipper  hypertension  vs.  dipper hypertension and in normotensive individuals: uric acid, C-reactive protein and red blood cell distribution width readings. Postepy Kardiol Interwencyjnej. 2014;10(2):98-103.
CR  - 23)	Tutal E, Sayın B, Ertugrul DT, Ibis A, Sezer S, Ozdemir N. Is there a link between hyperuricemia, morning blood pressure surge, and non-dipping blood pressure pattern in metabolic syndrome patients?  Int J Nephrol Renovasc Dis. 2013 Apr 26;6:71-7.
CR  - 24)	Giallauria F, Predotti P, Casciello A, Grieco A, Russo A, Viggiano A, Citro R, Ravera A, at all. Serum uric acid is associated with non-dipping circadian pattern in young patients (30-40 years old) with newly diagnosed essential hypertension. Clin Exp Hypertens. 2016;38(2):233-7. doi: 10.3109/10641963.2015.1081230.
CR  - 25)	Mrug S, Mrug M, Morris AM, Reynolds N, Patel A, Hill DC, Feig DI. Uric Acid Excretion Predicts Increased Blood Pressure Among American Adolescents of African Descent.  Am J Med Sci. 2017 Apr;353(4):336-341. doi: 10.1016/j.amjms.2017.01.008.
CR  - 26)	Li F, Guo H, Zou J, Chen W, Lu Y, Zhang X, Fu C, Xiao J, Ye Z. The Association of Urinary Sodium and Potassium with Renal Uric Acid  Excretion in Patients with Chronic Kidney Disease. Kidney Blood Press Res. 2018;43(4):1310-1321. doi: 10.1159/000492590.
UR  - http://dergipark.org.tr/tr/pub/nkmj/issue//590712
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/891535
ER  -