TY  - JOUR
T1  - Ergenlerin Fiziksel Aktiviteye Katılım Durumuna Göre Beden Memnuniyeti ve Sosyal Görünüş Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi
AU  - Kanatsız, Dilek
AU  - Gökçe, Hüseyin
PY  - 2020
DA  - July
DO  - 10.33206/mjss.596573
JF  - MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi
JO  - MJSS
PB  - Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1694-7215
SP  - 1863
EP  - 1870
VL  - 9
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Çalışma ergenlerinfiziksel aktiviteye katılım durumuna göre beden memnuniyeti ve sosyal görünüşkaygı düzeylerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Fiziksel ve psikolojik açıdançocukluğun sona ermesi, çocukluk ve gençlik arasında kalan 12-24 yaşlarıarasındaki (Sarı, 2008) bu önemli dönemde bireyin beden algısının oluşması, çocukluk döneminin bitip ergenlikdönemine girmesiyle fiziği ve soyut düşünce yeteneğinin gelişmesi ile başlar(Harris, 1987). Ergenlikte bedenitartışılmaz ilgi odağı haline gelir. Bu nedenle fiziksel aktiviteye katılımdurumunun ergenler üzerinde bedenle ilgili bu iki önemli konuda etkisinin belirlenmesiaçısından çalışmanın önemli olduğu düşünülmektedir.Araştırmanınörneklemi; Denizli ili Merkezefendi ve Pamukkale ilçesinde yaşayan Liseöğrenimi gören 13-17 yaş arasındaki kolayda örneklem metoduyla seçilmiş 421kişi (227 Kadın, 194 Erkek) oluşturmaktadır.Beden memnuniyet düzeyleri Avalos, Tylka ve Wood-Barcalow (2005) tarafındangeliştirilen ve Orkide Bakalım ve Arzu Taşdelen-Karçkay (2016) tarafındanTürkçeye uyarlanan Beden Memnuniyeti Ölçeği ile sosyal görünüş kaygı düzeyleriile Hart ve arkadaşları (2008) tarafından geliştirilen ve Tayfun Doğan (2010)tarafından Türkçeye uyarlanan Sosyal Görünüş Kaygı Ölçeği ile ölçülmüştür.Veriler öncelikle normallik sınamasından geçirilmiş, sonucun olumlu olmasınınardından, verilerin analizinde Bağımsız Gruplarda T Testi, Tek Yönlü VaryansAnalizi tekniklerinden faydalanılmıştır.Araştırma bulgularına göre; fizikselaktiviteye katılan ergenlerin, beden memnuniyetlerinin katılmayanlara oranlaanlamlı derecede farklı olduğu (p<.05), sonucun fiziksel aktiviteyekatılanların ortalamalarının katılmayanların ortalamalarından fazla olmasındankaynaklandığı görülmüştür. Sosyal görünüş kaygı ( SGK) puanlarınınkarşılaştırılmasında ise, fiziksel aktiviteye katılım durumlarına göre anlamlıfarklılık oluşturmadığı ancak ortalama puanlara bakıldığında fizikselaktivitelere katılmayan ergenlerin SGK puanlarının yüksek olduğu görülmüştür.Araştırmanın bir başka probleminde ergenlerin Beden Kitle İndexine (BMI) göreBMI ve SGK düzeyleri incelenmiş, BMI’lerine göre anlamlı fark bulunmamıştır.SGK ile BMI puanları arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.Fiziksel aktiviteye katılan ergenlerinkatılmayanlara göre BMI’lerinin anlamlı şekilde yüksek olduğu, SGK düzeyleriarasındaki farkın anlamlı olmadığı; beden kitle indeksine göre ise bedenmemnuniyeti ve SGK’ları arasında anlamlı bir farkın olmadığı belirlenmiştir.
KW  - Ergen
KW  - Fiziksel Aktivite
KW  - Beden Memnuniyeti
KW  - Sosyal Görünüş Kaygısı
CR  - Alemdağ, S. ve Öncü, E. (2015). Öğretmen adaylarının fiziksel aktiviteye katılım ve sosyal görünüş kaygısının incelenmesi. Special Issue, 3, 287-300. doi: 10.14486/IJSCS291
CR  - Arabacı, R. ve Çankaya, C. (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin fiziksel aktivite düzeylerinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-15. Erişim adresi: http://kutuphane.uludag.edu.
CR  - Arslan, R. ve Ökten, A. (1994). Araştırma yöntemleri. İstanbul: YTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı İşliği.
CR  - Austin, B., Hines, J. ve Veugelers, P. J. (2009). Body satisfaction and body weight: Gender differences and sociade mographic determinants. BMC PublicHealth, 1-7. doi: 10.1186/1471-2458-9-313
CR  - Avalos, L., Tylka, T. L. ve Wood-Barcalow, N. (2005). The body appreciation scale: development and psychometric evaluation. Body Image, 2, 285-297. doi: 10.1016/j.bodyim.2005.06.002
CR  - Bakalım, O. ve Taşdelen-Karçkay, A. (2016). Beden memnuniyeti ölçeği: Türk kadın ve erkek üniversite öğrencilerinde faktör yapısı ve psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Derneği, 12(1), 410-422. doi: 10.17860/efd.38032
CR  - Doğan, T. (2010). Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 151-159. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/
CR  - Erdoğan, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinde sosyal görünüş kaygısı ve yeme tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
CR  - Ertürk, D.Y. (2006). Bedenin iki yanması: Bedenle iletişim, iletişimde beden. İletişim Fakültesi Dergisi, 24. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr
CR  - Gautreau, C. M., Sherry, S. B., Mushquash, A. R. ve Stewart, S. H. (2015). Is self-critical perfectionism an antecedent of or a consequence of social anxiety, or both? A 12-month, three-wave longitudinal study. Personality and Individual Differences, 82, 125-130. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.03.005
CR  - Gür, H. ve Küçükoğlu, S. (1992). Yaşlılık ve fiziksel aktivite. Bursa: Roche Yayınları.
CR  - Harrıs, D. V. (1987). The female athlete. In J. R. May ve M. J. Asken (Edt.). Sport psychology: The psychological health of the athlete. New York: Pma, 99166.
CR  - Hart, T. A. Flora, D. B. Palyo, S. A. Fresco, D. M. Holle, C. ve Heimberg, R. C. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment, 15, 48-59. Doi: 10.1177/1073191107306673
CR  - Harter S. (1990). Processes underlying adolescent self-concept formation. In R. Montemayor, G. R. Adams, R. Gerald, T. P. Gullota (Edt.). From childhood to adolescence: A transitional period advances in adolescent development. ThousandOaks, California: Sage Publications.
CR  - Johnson, P., Fallon, E., Harris, B. S. ve Burton, B. (2013). Body satisfaction is associated with transtheoretical model constructs for physical activity behavior change. Body Image, 10(2), 163-174. Doi: 10.1590/S0103-05822011000200013
CR  - Kantanista, A. Osinski, W. Borowiec, J. Tomczak, M. Krol-Zielinska, M. (2015). Body image, BMI, and physical activity in girls and boys aged 14-16 Years. Body Image, 15, 40-43.
CR  - Kurt, E., Özdilli, K. ve Yorulmaz, H. (2013 ). Body Image and Self-Esteem in PatientswithRheumatoidArthritis. Archivesof Neuropsychiatry, 50, 202-208.
CR  - Lannantuono, A. C. ve Tylka, T. L. (2012). Interpersonal and intrapersonal links to body appreciation in college women: An exploratory model. Body Image, 9, 227-235. doi:10.1016/j.bodyim.2012.01.004
CR  - Leary, M. R. ve Kowalski, R. M. (1995). The self-presentation model of socialphobia. In R. G. Heimberg, M. R. Liebowitz, D. A. Hope ve F. R. Schneier (Edt.). Social phobia: Diagnosis, assessment and treatment. New York: Guilford Press. pp. 94-112
CR  - Memiş, U. A. ve Yıldıran, İ. (2008). Çocukluk ve ergenlikteki fiziksel aktivite deneyimleri ile yetişkinlikteki fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişki. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(1), 13-32. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gbesbd/issue/28040/297773
CR  - Meral B. S. (2018). Üniversite öğrencilerinde sosyal görünüş kaygısı ile algılanan sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
CR  - Mülazımoğlu-Ballı, Ö. Aşçı, F.H. (2006). Sosyal fiziksel kaygı envanterinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 17: 11-19. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/151337
CR  - Polat, G. (2014). Düzenli egzersiz yapan kadınlarda egzersizin benlik saygısı ve beden memnuniyeti üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş: s 73.
CR  - Soylu, Y., Atik, F. ve Öçalan, M. (2017). Ergenlerin Sosyal Görünüş Kaygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, SI(1), 38-45. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/392182
CR  - Şimşek, A. (2013). Sosyal bilimlerde nitel ve nicel araştırma. DergiPark, 28-29.
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2012). Faaliyet raporu: 2012 yılı. Erişim adresi http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=13458.
CR  - Tabachnick, B. G. &Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allynand Bacon.
CR  - Tavazar, H., Erkaya, E., Yavaşı, Ö., Tez, Ö., Zerengök, D., Güzel, P. ve Özbey, S. (2014). Lise eğitimi alan genç erişkinlerin fiziksel aktivite ve yaşam kalitesi arasındaki farklılıklarının incelenmesi (Manisa ili örneği). International Journal of Science Culture and Sport, 2(1), 496-10. Doi: 10.14486/IJSCS122
CR  - Vatansever, S. (2017). Lisanslı spor yapan ve yapmayan ergenlerin mental iyi oluş, benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı ve algılanan sosyal destek açısından karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul: s109. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.12294/1181
CR  - WHO-World HealthOrganization. (2000). Obesity: preventing and managing the global epidemic (No. 894). World HealthOrganization.
CR  - Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık
UR  - https://doi.org/10.33206/mjss.596573
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1208996
ER  -