TY  - JOUR
T1  - I. DÜNYA SAVAŞI’NDA İZMİR BOMBARDIMANI (5-9 Mart 1915)
TT  - THE BOMBARDMENT OF IZMİR IN WORLD WAR I (MARCH 5-9th 1915)
AU  - Bakacak, Alper
PY  - 2019
DA  - July
JF  - Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi
JO  - ÇTTAD
PB  - Dokuz Eylül Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1300-0756
SP  - 5
EP  - 27
VL  - 19
LA  - tr
AB  - I. Dünya Savaşı’nın Türkiye açısından askeri tarihi incelendiğinde İtilaf güçlerinin,İzmir ve çevresini, hem savaş gemileri hem de savaş uçakları ile birçok kez bombardımanatabii tuttukları görülecektir. Bu bombalamaların ilki 5 Mart 1915 tarihinde, Çanakkale DenizHarekâtı’nın hemen öncesinde, çoğunluğu İngiliz savaş gemilerince gerçekleştirilmiştir.İngiliz Amirallik Dairesi tarafından planlanan bu harekâtı yürütmek için, Suriyekıyılarında bulunan, Euryalus adlı sancak gemisi komodoru Amiral Peirse, 2 Mart 1915’degörevlendirilmiştir. Bu görev için Çanakkale açıklarından İzmir kıyılarına gelecek olan ikiadet İngiliz savaş gemisi ile birlikte üç savaş gemisi ile hareket etmesi söz konusu olacak olanAmiral Peirse’ın hedefleri İzmir Limanı ve çevresidir.İngiliz donanmasının İzmir Bombardımanı Harekâtını gerçekleştirilmesinde üçamacı olduğu söylenebilir. Bunların ilki İzmir Limanı’nı, Osmanlı deniz gücü (özellikledenizaltıları) için kullanılmaz hale getirmektir. Bu sayede Çanakkale Boğazı harekâtındanönce cephenin arka tarafından gelebilecek bir saldırıya karşı önlem alınmış olacaktır. İkinciamaç ise XIX. yüzyılın ortalarından beri Doğu Akdeniz’in önemli ticari merkezlerinin başındagelen, özellikle ihracat limanı olarak Osmanlı ekonomisine artı değer üreten bir merkez olanİzmir’in ekonomisine darbe vurmaktır. Üçüncü amaç ise psikolojik harekâttır. Bombardımanınyoğunluğuna bakıldığında burada İngilizlerin asıl amacının İzmir’i işgal etmek değil, İzmirlileriaynı zamanda psikolojik olarak olumsuz şekilde etkilenmelerini sağlamaktır.Bombardıman 9 Mart gününe kadar sürmüştür. Harekâtın sonunda Amiral Pierse,İzmir Valiliği ile temasa geçerek İzmir’deki Osmanlı askeri savunma tesislerin tamamentahribini ve limanın kendilerine teslim edilmesini talep etmişlerse de dönemin İzmir ValisiRahmi Bey bu istekleri reddetmiştir. Bu reddedişe rağmen İngilizler bu taleplerde çok daısrarcı olmadan çekilmişler ve asıl hedefleri olan Çanakkale harekâtına ağırlık vermişlerdir.
KW  - İzmir
KW  - İngiltere
KW  - İzmir Limanı
KW  - Amiral Peirse
KW  - İzmir Valisi Rahmi Bey
N2  - When military history of Turkey in World War I is studied it can be seen that Izmir andits surroundings were subjected to bombings many times by both battleships and warplanesof Allied forces. The first bombing had been done just before Dardanelles Campaign by themajority of English Battleships on March 5th, 1915.On March 2nd 1915 Admiral Peirse, the Commodore of the flagship Euryalus that waslocated on the shores of Syria, was assigned to carry out this mission planned by the BritishAdmiralty Office. For this task two other British Battleships coming to Izmir shores fromGallipoli would join Admiral Peirse’s command. These three battleships’ target were Port ofIzmir and its surroundings.It can be stated that The British Navy’s bombardment of Izmir had three objectives.First was to make sure the port of Izmir becomes nonfunctioning for Ottoman Naval Forces,especially for submarines. By doing so any attacks coming from the rear of the front beforethe Dardanelles Operation would be prevented. The second objective was to strike a blowto the economy of Izmir which had been one of the most important commercial centers inthe Eastern Mediterranean producing surplus for the Ottoman economy as an export portsince the mid-19th century. The third objective is in the form of psychological operations.Considering the intensity of the bombardment the main purpose of the British was not tooccupy Izmir but to lower the morale of its residents.The Bombardment lasted until March 9th. At the end of the operation Admiral Peirsecontacted Governor of Izmir, Rahmi Bey, and requested for Ottoman military defense facilitiesto be destroyed and Port of Izmir to be handed over. Even though all these requests wererejected by Governor Rahmi Bey the British retreated without being too persistent on theirdemands and concentrated on their main objective which was the Dardanelles campaign.
CR  - İkdam
CR  - New York Herald
CR  - The Day Book
CR  - The Evening Sun
CR  - The New York Times
CR  - AKSOY, Yaşar, Bir Kent, Bir İnsan, İzmir’in Son Yüzyılı, S. Ferit Eczacıbaşı’nın
Yaşamı ve Hatıraları, İstanbul, Teknografik Matbaacılık, 1986.
CR  - BAYUR, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi, C.III, Kısım: 2, Ankara, TTK (1955).
CR  - BÜYÜKTUĞRUL, Afif, Osmanlı Deniz Harb Tarihi, C.IV, İstanbul, Deniz
Basımevi, 1974.
CR  - CHURCHILL, Winston, The World Crisis, The Macmillian Company of Canada,
Toronto, 1923.
CR  - CORBETT, Julian S., Naval Operations, History of the Great War Based on Official
Documents, vol. II, The Naval & Military Press Ltd., Unkfield, 2005.
CR  - GÜNDEM, Naci, Günler Boyunca, Hatıralar, İzmir, İlhan Gümüşayak Matbaası,
1955.
CR  - KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, c. V, TTK, Ankara, 2007.
CR  - ÖCAL, Celal, I. Dünya Harbinde İzmir Körfezi Savunması, İstanbul, İleri Yayınları,
2015.
CR  - RENOUVIN, Pierre, Birinci Dünya Savaşı Tarihi (1914-1918),çev. Adnan Cemgil,
c. I, Altın Kitaplar, İstanbul, 1968.
CR  - UZ, Behçet, Atatürk’ün İzmir’i, Bir Kentin Yeniden Doğuşu, Yay. Haz. L. Ece Sakar,
İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2007.
CR  - ÇELİK, Birten, “Çanakkale Savaşı’nın İlk Evresinde İzmir Basını”, Çağdaş
Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, c.II, sy.4-5, Dokuz Eylül Üniversitesi,
Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, 1994-1995.
CR  - KÜTÜKOĞLU, Mübahat, “Osmanlı Dış Ticaretinin Gelişmesinde İzmir Limanı
ve Gümrüklerinin Rolü”, İzmir Tarihinden Kesitler, İzmir Yayıncılık,
İzmir, 2000.
CR  - McLEAN, D., “British Finance and Foregn Policy in Turkey: Smyrna-Aidin
Railway Settlement 1913-1914”, The Historical Journal, vol. 19, no. 2 ,
Cambridge University Press, Jun., 1976.
CR  - MEHMETEFENDİOĞLU, Ahmet, “Rahmi Bey’in İzmir Valiliği”, Çağdaş Türkiye
Tarihi Araştırmaları Dergisi, c.I, sy.3, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk
İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, 1993.
CR  - SMITH, Jay. Jr., “Great Britain and the 1914-1915 Straits Agreement with Russia:
The British Promise of November 1914”,The American Historical Rewiew,
vol. 70, no.4, Oxford University Press Jul., 1965.
CR  - SÜRGEVİL, Sabri, “Çanakkale Savaşları ve İzmir”, Askeri Tarih Bülteni, y.15 sy:
28, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları,
Şubat, 1990.
CR  - TRAVERS, Tim, “Liman von Sanders, the Capture of Lieuntenant Palmer, and
Ottoman Anticipation of the Allied Landings at Gallipoli on 25 April
1915”, The Journal of Military History, vol.65, no.4, Society for Military
History, Oct., 2001.
CR  - TRUMPENER, Ulrich, “Turkey’s Entry into Wolrd War I: An Assssment
of Responsibilities”, The Jornal of Modern History, vol. 34, no. 4, The
University of Chicago Press, (Dec. 1962).
CR  - http://www.levantineheritage.com/note23.htm (Erişim tarihi: 20 Mayıs 2019)
CR  - http://www.donanmatarihi.com/wp-content/uploads/2014/11/0486_0037-85_Page_02.jpg
(Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2019)
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/cttad/issue//600593
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/777336
ER  -