        TY  - JOUR
T1  - Rivayet Tefsiri Geleneğinin Dönüşümünde İbn Kesîr’İn Yeri
TT  - IBN KATHIR’S PLACE IN THE TRANSFORMATION OF THE TRADITION OF TAFSIR BI AL-RIWAYAH
AU  - Türcan, Saliha
PY  - 2019
DA  - September
DO  - 10.30622/tarr.601381
JF  - Turkish Academic Research Review
JO  - tarr
PB  - Mehmet ŞAHİN
WT  - DergiPark
SN  - 2602-2923
SP  - 337
EP  - 364
VL  - 4
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Rivayettefsiri olarak nitelendirilen eserlerin her biri kendine özgü özelliklere sahipolmakla birlikte, bu tefsirlerdeki temel asgari müşterekler aynı zamandarivayet tefsiri geleneğinin karakterini oluşturmaktadır. Bu bağlamda rivayettelakkisi, kullanılan malzeme, malzemeyi nakletme yöntemi, malzemeyi istihdametme amacı ve tefsir yöntemindeki temel yaklaşımlar bu geleneğin belirleyicivasıflarıdır. Bu yaklaşımlarda zamanla bazı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Bufarklılıkların bütünü geleneğin yapısında görülen dönüşümü ifade eder. Budönüşümün göstergeleri tefsirlerde farklı düzeylerde gözlemlenebilir. Dönüşümün, bütün yönleriyle en belirginolduğu, bazı açılardan da nihaî noktasına ulaştığı eser ise, İbn Kesîrtefsiridir. Bu tespit özellikle İbn Kesîr tefsirinin kendisinden önceki rivayettefsirleri ile kıyaslandığında açıkça ortaya çıkmaktadır. Keza İbn Kesîrsonrası rivayet tefsiri geleneğindeki en önemli isim olan Suyûtî’nin tefsiriile yapılan karşılaştırmaların neticeleri, İbn Kesîr tefsirine ilişkin sözkonusu tespiti desteklemektedir.
KW  - İbn Kesîr
KW  - Rivayet Tefsiri Geleneği
KW  - Dönüşüm
KW  - Tefsir Rivayeti
KW  - Hadis
N2  - Abstract Each ofthe books qualified as “tafsir bi al-riwayah” has distinctive characteristics.At the same time, the common features of these different tafsirs represent thecharacteristic of the tradition of tafsir bi al-riwayah. The common distinctivefeatures of tafsir bi al-riwayah are the consideration of riwayah, the genre ofmaterial used, the method of transporting the material, the purpose ofemploying the material and the basic approaches on the method of tafsir. In thehistorical process, some different approaches occurred in the commondistinctivefeaturesof tafsir bi al riwayah. The whole different approaches should be accepted asan indicator of the transformation in structure of the tradition of tafsir bial-riwayah. This transformation can be observed in the sources belonging to thegenre of tafsir bi al-riwayah at different degrees. The work in which thetransformation in its all aspects is most salient and reaching its final degreein some respects , is Ibn Kathir’s commentary. This determination is beingwell-comprehended, especially when IbnKathir’s commentary is compared with the narrative (riwayah) commentariespreceeding it. Also, the results of comparing İb Kathir’s commentary withal-Suyuti’s work, the most important author of the narrative commentarytradition in the period after InbKathir, prove the determination cited above.
CR  - Abdurrezzak b. Hemmâm es-San‘anî. Tefsîru’l-Kur’an. tahk: Dr. Mustafa Müslim Muhammed, Mektebetü’r-rüşd, Riyad.
CR  - Albayrak, Halis. “Taberî’nin Kıraatleri Değerlendirme ve Tercih Yöntemleri”. AÜİFD, cilt. 42.
CR  - Bayar, Fatih. Taberî’nin Tefsir Metodolojisi, “Basılmamış Doktora Tezi”, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa: 2008.
CR  - Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Tarihi. Fecr yay, Ankara: 2014.
CR  - Cerrahoğlu, İsmail.  “Abdurrezzak b. Hemmam ve Tefsiri”. A.Ü.İ.F.D., c. XV.
CR  - Cerrahoğlu, İsmail.  “Süfyan b. Saîd es-Sevrî ve Tefsiri”. A.Ü.İ.F.D., c. XVIII.
CR  - Cerrahoğlu, İsmail. “Tefsirde Mukâtil b. Süleyman ve Eserleri”. A.Ü.İ.F.D., c. 21.
CR  - Akyüz, Davut. Tefsir Tarihi ve Çeşitleri. Işık Yayınları, İstanbul: 2004.
CR  - Ebû Abdillah Muhammed b. İsmaîl el-Buhârî, el-Câmiu’s-sahîh, I-VIII, Çağrı Yay.  İstanbul: 1992.
CR  - Ebû İshâk Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm es-Sa’lebî. el-Keşf ve’l-beyân. tahk: Muhammed b. Âşûr, I-X, Dâru ihyaî’t-türâsi’l-arabî, Beyrut: 1422/2002.
CR  - Ebû Muhammed el-Hüseyin b. Mes’ud el-Begavî. Me‘âlim’ut-tenzîl. tahk: Muhammed Abdullah en-Nemr-Osman Cuma Damîrî-Süleyman Müslim el-Harş, Dâr-u Tayyibe, IV. Baskı, 1997.
CR  - el-Kattân, Menna’ b. Halîl. Mebâhis fî ulûmi’l-Kur’an. III. Baskı, Mektebetü’l-meârif, 2000.
CR  - el-Leknevî, Muhammed Abdulhayy. el-ecvibetü’l-fâdıla li’l-esileti’i lâşirati’l-kâmile. tahk: A. Ebû Gudde, II. Baskı, Matbuâti’l-İslâmiyye, Beyrut: 1987.
CR  - Hâkim. el-Müstedrek ale’s-Sahihayn. tahk: Mustafa Abdulkadir Atâ, (Zehebî’nin Telhis’teki ta’likleri ile birlikte), I-IV, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut: 1990.
CR  - Hâkim. Ebû Abdillah Muhammed en-Neysâbûrî. Ma’rifet-u ulûmi’l-hadîs. tahk: Seyyid Mu’zam Hüseyin, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut: 1977.
CR  - Hatîb, Ahmed b. Ali Ebû Bekir. Tarihu Bağdat. I-XIV, Dâru’l-kütübü’l-ilmiyye, Beyrut: trsz.
CR  - Hatîb, Ahmed b. Ali Ebû Bekir. el-Câmî’ li ahlâki’r-râvî ve adâbi’s-sâmî. tahk: Mahmud et-Tahhân, Mektebetu’l-maârif, Riyad, 1983.
CR  - İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahman. Tefsîru’l-Kur’ani’l-azîm musneden ‘an rasûlillahi ve’s-sahâbeti ve’t-tâbi’în. tahk: Es’ad Muhammed et-Tayyib, el-Mektebetu’l-asriyye, ts., I-X.
CR  - İbn Hacer, Ahmed b. Ali Ebu’l-Fadl el-Askalânî. Tehzîbu’t-Tehzib. Daru’l- Fiker, I. Baskı, Beyrut: 1404.
CR  - İbn Kayyim, Muhammed b. Ebî Bekr el-Cevziyye. İ’lâmu’l-muvakkiin. tahk: Muhammed Abdusselam İbrahim, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, I. Baskı, Beyrut: 1991.
CR  - İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâil b. Ömer b. Kesîr el-Kuraşî ed-Dımeşkî. Tefsîrul-Kur’âni’l-Azîm. I-IV, Daru’l-Ma’rife, Lübnan-Beyrut: 1986.
CR  - İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâil b. Ömer b. Kesîr el-Kuraşî ed-Dımeşkî. Tefsîru’l-Kur’an’il-azîm, tahk:. Sâmi b. Muhammed b. Selâme, Dâr-u Tayyibe, I-VIII, II. Baskı, 1999.
CR  - İbn Sa’d, Ebû Abdillah ez-Zuhrî. et-Tabakâtu’l-kübrâ. I-VIII, Dâr-u Sâdır, Beyrut: trs.
CR  - İbn Teymiye, Takıyyüddîn Ebû’l-Abbâs Ahmed b. Teymiyye. Mukaddime fî usûli’t-tefsîr. tahk: Fevvâz Ahmed Zemralî, Dâru ibn Hazm, I. Baskı, Lübnan: 1994.
CR  - İbnu’s-Salah, Ebû Amr Osman b. Abdirrahman. Ulûmu’l-hadîs. Mektebetu’l-farâbî, 1984.
CR  - Kâsımî, Muhammed Cemaluddin b. Muhammed, Mehâsinu’t-te’vîl, tahk: Muhammed Bâsil Uyûn Sûd, I-XVII, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, I. Baskı, Beyrut: 1418.
CR  - Koç, M. Akif. “Taberî Tefsirini Anlamak Üzerine”, A.Ü.İ.F.D, c.51, sayı:1, Ankara: 2010.
CR  - Koç, M. Akif. İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri -İbn Ebî Hâtim Tefsiri Örneğinde Bir Literatür İncelemesi-. Kitabiyat yay., Ankara: 2003.
CR  - Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebû Bekir. el-Câmiu li ahkâmi’l-Kur’an, tahk: Hişâm Semîr el-Buhârî, Dâru’l-âlemi’l-kütüb, Riyad: 2003.
CR  - Mukâtil b. Süleyman, Ebu’l-Hasan. Tefsîru’l-Kebîr. tahk: Ahmed Ferîd, I-III, I. Baskı, Dâru’l-kütübü’l-ilmiyye, Beyrut: 2003.
CR  - Mukâtil b.Süleyman, Ebu’l-Hasan. Tefsîru’l-Kebîr. tahk: Abdullah Mahmud Şehate, Dâr-u ihyî’t-türâs, I-V, Beyrut: 1423.
CR  - Özafşar, M. Emin. Hadisi Yeniden Düşünmek, Ankara Okulu Yayınları, Ankara: 1998.
CR  - Semerkandî, Ebu’l-Leys Nasr b. Muhammed b. İbrahim. Bahru’l-ulûm. tahk: Dr. Mahmut Matracî, Daru’l-fiker, Beyrut.
CR  - Sezgin, M. Fuad, Tarihu’t-turâsi’l-arabî, İmam Muhammed Üniversitesi yay., Suudî Arabistan:1983.
CR  - Suyûtî, Celâlüddîn Ebû’l-Fadl Abdurrahman. el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân. (Hamişinde Bâkıllânî’nin İ’câzu’l-Kur’ân’ı bulunmaktadır), Matbaatu hicâzî, Kahire:ts.
CR  - Suyûtî, Celâlüddîn Ebû’l-Fadl Abdurrahman. ed-Dürrü’l-mensûr fi’t-te’vîl bi’l-me’sûr. I-VIII, Dâru’l-fiker, Beyrut.
CR  - Süfyan b. Saîd b. Mesruk es-Sevri, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, tahk: İmtiyaz Ali Arşî, Daru’l-kütübi’l-ilmiyye, I. Baskı, 1983.
CR  - Şâfiî, Muhammed b. İdrîs. el-Umm. Dâru’l-ma’rife, I-VIII, Beyrut: 1393.
CR  - Şâfiî, Muhammed b. İdrîs. Kitâbu’l-umm, Dâru’l-Mısrıyye, I-VII, Kahire: 1987.
CR  - Şâfiî, Risâle, tahk: Ahmed Muhammed Şakir, Dâru’l-kutubi’l-ilmiyye, Beyrut: trs.
CR  - Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l-beyân fî te’vîli’l-Kur’ân. thk: Ahmed Muhammed Şakir, Müessesetü’r-Risâle, I-XXIV, 2000.
CR  - Türcan, Zişan. “Üçüncü Asır Hadis Musannefâtı Üzerinde Şâfiî’nin Etkisi”. Hadis Tetkikleri Dergisi, cilt: VII.
CR  - Türcan, Zişan, “Hadis Rivayet Geleneği ve Tefsir -Sahîhu’l-Buhârî’nin Kitâbu’t-Tefsîr’i Örneği-”, SÜİFD, 29 (Bahar 2010).
CR  - Türker, Ömer. “Mukâtil”. DİA, İstanbul: 2006.
CR  - Yazıcı, İshak. “Bahru’l-ulûm” DİA.Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osman Mîzânü’l-i’tidâl fî nakdi’r-ricâl, tahk: Ali Muhammed el-Becâvî, I-IV, Dâru’l-ma’rife, Beyrut.
CR  - Zehebî, Muhammed Hüseyin. et-Tefsîr ve’l-mufessirûn, I-III, Mektebetu vehbe, trs.
CR  - Zerkânî, Muhammed Abdulazim. Menâhilü’l-irfân fî ulûmi’l-Kur’an, Matbaatu İsa Elbâbî el-Halebî, III. Baskı.
UR  - https://doi.org/10.30622/tarr.601381
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/824178
ER  -