TY - JOUR T1 - DOĞUM ÂDETLERİ VE ZİYARET FENOMENİ: TOKAT ERBAA ÖRNEĞİ AU - Bolat, Yunus Emre AU - Kuşdemir, Orhan Fatih PY - 2019 DA - December DO - 10.30568/tullis.618113 JF - The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS) PB - Kamil Ali GIYNAŞ WT - DergiPark SN - 2536-4510 SP - 64 EP - 78 VL - 4 IS - 2 LA - tr AB - İnsanhayatının en önemli dönüm noktalarından olan geçiş dönemlerinde inanış veuygulamalar çok geniş yer tutar. Bu dönemlerde özellikle kutsala bağlı ritüellerağırlık gösterir. Bu dönemler "doğum, evlenme ve ölüm" şeklindebelirtilir; ancak kimi zaman bunlara "sünnet, askerlik ve hac" uygulamalarıda eklenir. Birçok yörede insanlar bu dönemlerde tanrısal bir güce ihtiyaçduyar ve çeşitli inanışlara bağlı olarak uygulamalar geliştirir. Buuygulamalardan bir kısmı da yöredeki ziyaret yerlerinde yapılır. İnsanlarziyaret yerlerinde kimi zaman orada metfun olan kişinin ya da o bölgedeki mekânınkutsiyetinden yararlanarak belli temennilerde bulunur. Edilen birçok duanınziyaret yerlerinde daha kutsal ve kabul edilebilir olduğu düşünülür. İnsanlarınen çok temennide bulunduğu ve kutsal mekânları bu amaçla ziyaret ettiği geçiş dönemlerindenbiri ise doğum dönemidir. Bu çalışmada da Tokat'ın Erbaa ilçesinde geçişdönemlerinden "doğum" âdetlerine bağlı inanış ve uygulamalarınziyaret yerlerindeki örnekleri incelenecektir. Bu incelemelerin sonucundainanış ve uygulamaların tarihsel ve mitolojik kökenine inilecektir. Çalışmanınhazırlanmasında gözlem ve görüşme yöntemleri kullanılmıştır. KW - Tokat KW - Erbaa KW - ziyaret fenomeni KW - doğum âdetleri KW - geçiş dönemleri CR - ARIK, Durmuş (2017). "Kutsal mekân ve ziyaret fenomeni". Durmuş Arık ve Ahmet Hikmet Eroğlu (Ed.), Halk inanışları el kitabı (s.70-95). Ankara: Grafiker Yayınları. CR - ADAM, Baki (2017). "Kutsal nedir?". Halk inanışları el kitabı. Durmuş Arık ve Ahmet Hikmet Eroğlu (Ed.), Halk İnanışları El Kitabı (s.45-66). Ankara: Grafiker Yayınları. CR - BOLAT, Yunus Emre (2012). Erbaa yöresi yatırları etrafında oluşan inanç ve uygulamalar. Lisans Bitirme Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Trabzon. CR - BORATAV, Pertev Naili (2012). Türk mitolojisi. Ankara: Bilgesu Yayınları. CR - CAMPBELL, Joseph (2013). Kahramanın sonsuz yolculuğu. Sabri Gürses (Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları. CR - ERGİN, Muharrem (1998). Oğuz Kağan Destanı (tercüme, metin, sözlük). Ankara: Hülbe Yayınları. CR - EROĞLU, Ahmet Hikmet (2017a). "Halk inanışlarına giriş". Durmuş Arık ve Ahmet Hikmet Eroğlu (Ed,). Halk inanışları el kitabı (s19-42).Ankara: Grafiker Yayınları. CR - EROĞLU, Ahmet Hikmet (2017b). "Geçiş dönemleri ile ilgili inanışlar". Durmuş Arık ve Ahmet Hikmet Eroğlu (Ed.), Halk inanışları el kitabı (s.257-282). Ankara: Grafiker Yayınları. CR - GÜNAY, Nasuh (2000). "Isparta'daki halk inanışlarında eski kültürlerin izleri". Isparta'nın dünü, bugünü ve yarını sempozyumu II bildirileri (s. 283-291). CR - İNAN, Abdulkadir (2015). Tarihte ve Bugün Şamanizm. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. CR - KALAFAT, Yaşar (1996). Karşılaştırmalı Bayır-Bucak Türkmen halk inançları. Ankara: Bayır Bucak Türkleri Derneği Yayınları. CR - KALAFAT, Yaşar (2002). Balkanlardan uluğ Türkistan'a Türk halk inançları -I. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. CR - KESKİN, Mustafa (2000). “Tokat yöresindeki Sünnî ve Alevi topluluklarında halk dindarlığının bir boyutunu oluşturan ziyaret inanç ve uygulamalarındaki benzer ve farklılıklar”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, 209-227. CR - KUŞDEMİR, Orhan Fatih (2004). Türk Dünyası halk inançlarında karşılaştırmalı doğum motifi ve Dr. Yaşar Kalafat'ın halk bilimi çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale. CR - MADEN, Fahri (2014). "Keçeci Baba ocağı". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 71, 147-169. CR - ÖRNEK, Sedat Veyis (1995). Türk halkbilimi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. CR - SAGALAYEV, Andrey Markoviç (2017). Ural-Altay mitolojisinde arketipler ve semboller. Ali Toraman (Çev.). İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları. CR - SEYİDOĞLU, Bilge (2017). Mitoloji üzerine araştırmalar (metinler ve tahliller). İstanbul: Dergah Yayınları. CR - TACEMEN, Ahmet (1995). Bulgaristan Türkleri inanışları veya Türk kimliği. Ankara: Niğde Üniversitesi Yayınları. CR - YEŞİL, Yılmaz (2014). Türk Dünyasında geçiş dönemi ritüelleri (doğum-evlenme-ölüm gelenekleri). Ankara: Grafiker Yayınları. CR - YONAR, Gönül (2011). Türk Edebiyatında fantastiğin kökenleri. Ankara: Ötüken Yayınları. UR - https://doi.org/10.30568/tullis.618113 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/909414 ER -