TY - JOUR T1 - HANSEN’İN EVLATLARI: AVRUPA’NIN SON CÜZZAM HASTANESİ SAKİNLERİNİN HİKAYESİ AU - Sarıbaş, Serap PY - 2020 DA - February DO - 10.33406/molesto.626893 JF - MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi JO - Molesto PB - Bülent AYYILDIZ WT - DergiPark SN - 2636-798X SP - 229 EP - 240 VL - 3 IS - 1 LA - tr AB - Dünyaçapında sosyal ve toplumsal bir hastalık olarak kabul edilen “Cüzzam”, “Lepra”,“Hansen” hastalığı “Mycobacterium Leprae” basilinin neden olduğu kronik veenfeksiyonel bir hastalıktır. Bilinen en eski deri hastalıklardan biri olancüzzam hakkında Mısır, Çin ve Hindistan’da yazılı kaynaklar mevcuttur fakat HaçlıSeferleri süresince, hastalığın Doğu’dan Avrupa’ya doğru yayıldığı görüşühakimdir. Orta Çağ’da salgın halini alan cüzzam hastalığı; “Günah-Bedel”,“Sebep-Sonuç” çerçevesinde değerlendirip; hastaların bedenlerindekidamga/stigma olarak algılanmıştır. Hastalığın etiyolojisinde en önemli faktörolan toplumsal bakış açısı ise, cüzzamlıların tecrit edilerek, özel kıyafetlergiydirilerek kimi zaman, kıyafetlerinin üzerinde büyük bir “L” harfi taşıyarak,kimi zaman da zil ve çan çalarak dolaşmalarına sebep olmuştur. Orta Çağ’da filizlenen hastaları damgalama vehastalığın bir takım; “kirlenme, çürüme ve bozulma” gibi kelimelerleözdeşleştirilmesi, hastalığın kendisini bir metafor haline getirmiştir. OgnjenSpahic tarafından yazılan “Hansen’in Evlatları” başlıklı eseri, Avrupa’nın soncüzzam hastanesinde on iki cüzzam hastasının yaşam mücadelesini ele alırken,hastalığın sonucu olarak meydana gelen fiziksel bozukluklarla, hastalığınpatolojisi olan dışlayıcı ve itici karakterinin, toplumsal bağlamda algısınıgösterir. Aynı zamanda, eser, cüzzamlı bedenler üzerinden alegorik bir üslupla,Romanya Devrimi öncesine ve sonrasına değinerek paralel bir ilişki kurar. KW - Tiçhileşti Cüzzam Hastanesi CR - Akın, H. (2014). Antik Çağ’dan Yeni Çağ’a Delilik ve Cinlenme: Avrupa’da Aykırı Olma Üzerine Tarihsel Bir İnceleme (Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi). Nikiforuk, A. (2001). Mahşerin Dördüncü Atlısı: Salgın ve Bulaşıcı hastalıklar Tarihi. Çev. Selahattin Erkanlı. İstanbul: İletişim Yayınları. Hot, İ. (2007). “Orta Çağ’da Batı Tıbbı”. Tıp Tarihi ve Tıp Estetiği Kitabı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Matbaası. Kılıç, O. (2018). “Cüzzam Hastalığının Osmanlı Sosyal Hayatındaki Yansımaları Üzerine Bir Değerlendirme (XVI. XIX. Yüzyıllar)”. Tarihsel Süreçte Anadolu’da Cüzzam. Haz. Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Çağrı Büke, Eren Akçiçek. Ankara: Gece Akademi.Özlü, Z. ve Tiryaki K. (2018). “Osmanlı Dönemi Cildiye Uzmanlarından Doktor Muallim Ali Rıza Bey’in Cüzzam Hastalığı Hakkındaki Görüşleri”. Tarihsel Süreçte Anadolu’da Cüzzam. Haz. Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Çağrı Büke, Eren Akçiçek. Ankara: Gece Akademi.Kardaş, A. “Cumhuriyet Dönemi Sağlık Politikaları ve Cüzzamla Mücadele.” YYUSB Dergisi, (34). Aybar, M. (2018). “İllet-i Cüzzam: Osmanlı Dağılma Dönemi.” Tarih Okulu Dergisi, (XXXIII). Sancaktar, C. (2019). “Balkanlar’da Devletçi Sosyalizmden Kapitalizme Geçiş: Arnavutluk, Bulgaristan ve Romanya.” Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, (05). Bozkurt, G. S. (2008). “Tito Sonrası Dönemde Eski Yugoslavya Bölgesindeki Türkler ve Müslümanlar.” Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, (2). Özkol, U. H, Bulut, G. ve Güdücüoğlu, H. (2015). “Yeni Tanımlanmış Laepramatöz Lepra Olgusu ve Mikrobiyolojik Görüntüleri” Abant Medical Journal (2). CR - “Cüzzam hastalığı nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri nedir?” (Sabah Gazetesi, E.T. 02.09.2019) https://www.sabah.com.tr/saglik/2017/01/06/cuzzam-hastaligi-nedir-belirtileri-ve-tedavi-yontemleri CR - “Romanya’daki Cüzzamlı Köy: Tekeli.” (Haber Türk, E.T. 14.09.2019)https://haberturk.ro/2018/01/28/romanyadaki-cuzzamli-koy-tekeli/ UR - https://doi.org/10.33406/molesto.626893 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/955790 ER -