TY  - JOUR
T1  - SAFEVİLERDE VEZİR-İ AZAMLIK MÜESSESESİ
AU  - Erdoğan, Eralp
PY  - 2019
DA  - September
DO  - 10.33692/avrasyad.628228
JF  - Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
JO  - Avrasyad
PB  - Kürşat ÖNCÜL
WT  - DergiPark
SN  - 2147-2610
SP  - 111
EP  - 120
VL  - 7
IS  - 19
LA  - tr
AB  - slamiyet sonrası Türk devletlerinde görülen vezirlik kurumu Akkoyunlular yolu ile Safevilere intikal etmiştir. İlk dönemler vezir olarak atanan kişi yönetimde çok etkili değildi. Çünkü Şah İsmail vezirlik makamını oluşturduktan sonra aynı zamanda Vekil-i Nefs-i Nefis-i Humayun adlı bir makam daha oluşturmuş ve başına da Hüseyin Beg Şamlu adında bir kızılbaş emirini getirmişti. Kızılbaşların devlet üzerindeki etkisi nedeniyle, vezir yeni oluşturulan Vekil-i Nefs-i Nefis-i Humayun makamının gölgesinde kalmıştır. Ancak Safeviler,  zamanla kızılbaşların devlet yönetimindeki etkisinin azaltılmasıyla, kendisinden önceki ve muasırı olan Türk devletlerindeki gibi bir etkili bir vezaret makamına sahip olmuşlardı. Babası Şah Muhammed Hudabende’nin yerine tahta geçen I. Şah Abbas, devlette oldukça etkili olan Ustaclu Mürşid Han’ı katledince Vekalet makamı ortadan kaldırılmış ve bundan sonra yönetimde kızılbaşlar yerine gulamlar ve İranî unsurlar daha fazla görülmeye başlanmıştır. İtimatü’d devle olarak bilinen Vezir-i azam şahın güvendiği ve her konuda bilgisi olan kişilerden seçilmekteydi. Zira onun adalet dağıtmak, vergi toplamak ve gerekli yerlere liyakatli insanları atamak gibi önemli görevleri vardı. Şah, tüm bu özellikleri taşıdığına inandığı için İranî unsurları bu göreve atamaktaydı. Aynı zamanda onların kendi ordusu ve çok fazla akrabası olmaması bunda etkiliydi. Zira bu şekilde isyan çıkarmaları imkansızdı. İtimatü’d devle ünvanı Safeviler yıkılana kadar varlığını korumuş ve kendisinden sonra gelen devletlere intikal etmiştir.
KW  - vezir-i azam
KW  - İtimatü’d devle
KW  - safevi
CR  - ALĠCAN,  Mustafa,  (2014),  “Selçukluların  Erken  Döneminde  Vezirlik  Kurumu”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:7, Sayı:16.
UR  - https://doi.org/10.33692/avrasyad.628228
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/821932
ER  -