TY  - JOUR
T1  - Örgüt Teorisinde Parsons'cu İşlevselcilik ve Gerilim Yönetimi
AU  - Yıldırım, Ahmet
PY  - 2020
DA  - December
JF  - Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
PB  - Süleyman Demirel Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1300-9435
SP  - 153
EP  - 167
IS  - 51
LA  - tr
AB  - Sosyoloji biliminin temelkuramlarından olan İşlevselcilik, ilk olarak Comte, Spencer ve Durkheim'in veAntropolog Bronislaw Malinovski'nin çalışmalarında yer almaya başlamıştır.Amerikan Sosyoloji geleneğinde bütüncül toplum anlayışını ön plana çıkararak işlevselciliğibir sistemler analizi biçiminde değerlendirilmesi gerektiğini düşünen T.Parsons, işlevselci kurama çok ciddi katkılar sağlamıştır. T. Parsons’ın işlevselcikuram anlayışının temelinde işlev,denge, sistem, yapı ve aktör gibi kavramlar yer alır. Bu kavramlar, birbiri ilebağlantılı olarak her biri kendi işlevini yerine getiren kurumlardan oluşansistem ve bunların içerdiği alt sistemlerden meydana gelen yapıların bir denge içerisinde varlığınısağlayıp çeşitli mekanizmalar aracılığıyla kendi devamlılığını sağlamasışeklinde kurgulanmıştır. Parsons, işlevsel gerekliliklerin sağlanmasının bütünleşmefonksiyonu aracılığı ile mümkün olacağını öngörmekteydi. Parsons bütünleşmekavramı ile ilişkilendirdiği aslında "gerilimyönetimi" kavramıdır. Parsons'ungerilim yönetimi ile sosyolojik duruşunu teyit ederken, kavramla toplumsaldüzene dair bir göndermeyi de içermektedir. İşlevselci kuram, örgütleri nesnelolgu olarak kabul etmekte örgütüçevresiyle olan karşılıklı ilişkileri düzeyinde incelemektedir. Parsons örgüt kuramlarınıntemel amacının “örgütün faaliyet gösterdiği ortama uyumunu, örgüt içi yapılar,süreçler ve karar verme ve son olarak örgütün sosyal sistemin bütünlüğü içindeyer alan diğer örgütlerle uyumunu” incelemek olduğunu ifade etmiştir. Bu çalışmada Parsons'un işlevselci kuramdakiyeri, Parsons'un işlevselci yaklaşımının örgüt kuramındaki karşılığı,Parsons'un işlevselci kuramdan hareketle temellendirdiği gerilim yönetimikavramının örgüt kuramlarına uzantıları incelenmektedir. Örgüt teorisiaçısından Parsons'un işlevselciliği ve bu çerçevede Parsons'un öne çıkardığıişlevsel bütünleşme açısından gerilim yönetimi anlayışının sınırlarınıbelirlemek amaçlanmaktadır.
KW  - Örgüt Sosyolojisi
KW  - Örgüt Kuramı
KW  - İşlevselcilik
KW  - Gerilim Yönetimi
KW  - T.Parsons
CR  - Abrahamson, M. (1978). İşlevselcilik.(çev: N. Çelebi). Konya: Sebat Ofset.
CR  - Akbulut, Ö. (2005). Siyaset ve Yönetim İlişkisi Kuramsal ve Eleştirel Bir Yaklaşım, TODAİE, Ankara.
CR  - Çelik, C. ( 2007). "Niklas Luhmann’da Sosyal Sistem Olarak Toplum Ve Modern Toplumun Karmaşıklığı Sorunu", Bilimname XII, 2007/1, 51-74.
CR  - Giddens, A. (1999). Toplumun Kuruluşu, (çev: Hüseyin Özel), Ankara:  Bilim ve Sanat Yayınları.
CR  - Durkheim, E. (2006). Toplumsal İşbölümü. (çev: Özer Ozankaya). İstanbul: Cem Yayınevi.
CR  - Furseth, I.; Pepstad, P. (2011). Din Sosyolojisine Giriş, (çev. İ. Çapcıoğlu, H. Aydınalp), Ankara: Birleşik Dağıtım Kitabevi.
CR  - Fıchter, J. (2004). Sosyoloji Nedir, (çev. Nilgün Çelebi), 7. Baskı, Ankara: Anı Yayınları
CR  - Moore, E.W. ( 1997). "İşlevselcilik", Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, ( ed.T.Bottomore, R.Nispet), Ankara: Ayraç Kitabevi,
CR  - Omay, U. ( 2009). "Endüstri İlişkileri Sisteminin Özü Olarak Parsons'un Sosyal Sistem ve Sosyal Sistem Teorileri", 11. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi,Antalya.
CR  - Özyurt, C. (2007). “Durkheim Sosyolojisinde Ahlaki Kontrol Sorunu”, Değerler Eğitimi Dergisi, C. 5, S. 13, ss. 95-121.
CR  - Parsons, T. (1949). The Structure of Social Action. New York: The Free Press
CR  - Parson, T, The System of Modern Societies, Prentice-Hall Inc., New Jersey, 1971. (Erişim) https://openlibrary.org/books/OL5220952M/The_system_of_modern_societies./borr ow
CR  - Parsons, T.(1991)., The Social System, London: Routledge Press. Parsons, T. (1956). "Suggestions for A Sociological Approah to Theory of Organizations", Administrative Science, Quarterly, i. 55.64.67.
CR  - Parsons, T.( 1970). “Social Systems” The Sociology of Organizations, Grusky, O ve Miller, G. (ed.) New York: The Gree Press.
CR  - Parsons, T. (1966). Societies: Evolutionary and Comparative Perspectives. New Jersey: Prentice- Hall Inc.
CR  - Pfeffer, J. ve Salancik G.R. ( 1978). The External Control of Organizations. New York: Harper and Row ( tıpkı basım:Stanford  CA:Stanford University Press, 2003).
CR  - Ritzer, G. (1996). Classical Sociological Theory. Mc. Graw HillBook Co. New York.
CR  - Sargut, S. (2010). "Yapısal Koşulbağımlılık Kuramının Örgütsel Çevre Kuramları Bağlamındaki Yeri",Örgüt Kuramları, İstanbul: İmge Yayınevi. Sargut, S. ( 2010). "Yapısal Koşul Bağımlılık Kuramının Örgütsel Çevre Bağlamındaki Yeri", Örgüt Kuramları, İstanbul:  İmge Kitabevi.
CR  - Spencer, H. (1896). First Principles (Cilt 1-2). Londra: Williams and Norgate.
CR  - Segre, S. (2012). Talcott Parsons: An Introduction, Lanham :University Press of America. Wallace, Ruth ve Wolfe, Alison (2012). “Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Genişletilmesi”, (Çevirenler, Leyla Elburuz ve Rami Ayaz), 3. Baskı, İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
CR  - Wallace, R.; A., A. Wolf. (2004). Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Geliştirilmesi. (Çev. Leyla Elburuz, M. Rami Ayas). İzmir: Punto Yayıncılık.
CR  - Yücedağ, İ.( 2015). Amerikan İşlevselciliğinin Krizi ve Refleksif Sosyolojinin Olanaklılığı Üzerine, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ağustos 2015, Sayı: 35, ss.127-146
CR  - Yıldırım, E. (2002). “Cogito Ergo Sum”Dan “Vivo Ergo Sum”A Örgütsel Analiz", Yönetim Araştırmaları Dergisi 2002, C. 2, S. 2, s.s. 155-185.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/issue//629159
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/823433
ER  -