TY - JOUR T1 - Amaç ve Politikalar Açısından Yerel Yönetimler: Onuncu ve On Birinci Kalkınma Planları Karşılaştırmalı Analizi TT - Local Governments in Terms of Objectives and Policies: Comparative Analysis of the Tenth and Eleventh Development Plans AU - Öner, Serif PY - 2019 DA - December DO - 10.33712/mana.634837 JF - Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi JO - Yönetim Akademisi PB - Mehmet MECEK WT - DergiPark SN - 2636-8048 SP - 645 EP - 664 VL - 2 IS - 3 LA - tr AB - Toplumsal taleplere bağlı olarak kamu hizmetlerininetkin-verimli sunulması kurumların öncelikli amaçlarıdır. Mevcut kurumlaröngörülen amaçlara erişmek noktasında her zaman başarılı olamamıştır. Ekonomik,sosyal, siyasal, enformatik vb. alandayaşanan değişimler kurumların işleyişinde ciddi sorunlar ortaya çıkarmıştır.Mevcut yöneten-yönetilen ilişkisinin sıkışıp kaldığı demokrasi uygulamalarısorunların çözümünde yetersiz kalmıştır. Sorunları aşmak için kamu kesimi, özelsektör ve yerel unsurların birlikte hareket etmesi bir seçenek olarakbelirlenmiştir. Toplumsal, küresel ve bölgesel ölçekli sorunların çözümündedemokrasi ve katılım aracı öne çıkarılmıştır. Evrensel yönetim anlayışıaçısından katılım ve demokrasi uygulamaları için temel uygulama alanı yerelyönetimlerdir. Ülkemizde kurumsal açıdan yerel yönetimler Tanzimat reformlarıile ortaya çıkmıştır. Cumhuriyetin ilanıyla gerçekleşen reformlardan yerelyönetimlerde (özellikle belediyelerde) etkilenmiş ve yasal-kurumsal değişimlergerçekleştirilmiştir. Yerel yönetimler planlı kalkınma dönemi ile kapsamlışekilde ele alınmaya başlanmıştır. Yerel yönetimlerin idari, mali sorunları,kentleşme ve köy kalkınması öne çıkmıştır. Avrupa Birliği ile kurulanilişkilere bağlı olarak demokrasi ve katılım kavramları yerel yönetimlere dahaetkin şekilde yansıtılmıştır. Süreç içinde modern yönetim araçları yereleaktarılmaya çalışılmıştır: yönetişim, özerklik, açıklık, stratejik planlama,performans yönetimi, vb. Ayrıca, merkezi yönetim tarafından yerel yönetimlereilişkin mali ve idari sorunlar öne çıkarılmış ancak tatmin edici çözümler üretilememiştir.Türkiye’de, 1963’den günümüze on tane kalkınma planı hazırlanmış ve 23 Temmuz2019’da 11. plan yürürlüğe girmiştir. İçeriği itibariyle kalkınma planları tümsektörlere ve sorun alanlarına yönelik hedefler belirlemektedir. Ülkemizdehazırlanan kalkınma planları yerel yönetimlerle ilgili politika ve hedeflereyer vermiştir. Çalışmamızda dönemsel açıdan son iki plan ele alınmaktadır: onve on birinci plan. İlgili planlar yerel yönetimlere ilişkin öngördükleripolitika ve amaçlar açısından ele alınmaktadır. 11. Kalkınma planınıniçeriğinde geçmiş dönem planlarına ait atıflar bulunmakta ve büyükşehirlereyönelik reform öngörülmektedir. Ayrıca; insan odaklı şehir, yeşil şehir, akıllışehir, katılımcılık, şeffaflık, hesap verilebilirlik, vb. konulara yerverilmektedir. Tüm bu yaklaşımlar 11. plan döneminde yerel yönetimlere ilişkindeğişimin devam edeceğini göstermektedir. KW - Kalkınma Planları KW - Yerel Yönetimler KW - Yerel Demokrasi KW - Değişim KW - Katılım N2 - Active and efficient provision of public servicesdepending upon the social demands are the primary objectives of theinstitutions. Existing institutions have not always been successful in theforeseen objectives. Changes experienced in the economic, social, political,informatics, etc. fields have created serious problems for the functioning ofinstitutions. Democracy practices, which have gone into a stalemate in thecurrent ruler-ruled relationships, have remained incapable of solving theproblems. The joint action of the public sector, the private sector and thelocal elements have been identified as an option to overcome the problems. Inthe solution of social, global and regional problems, the instrument ofdemocracy and participation has been highlighted. In terms of universalgovernance, the fundamental application field for the participation anddemocracy practices is the local governments. In our country, local governmentswith respect to institutional approach emerged with Tanzimat reforms. Local governmentswere also affected by the reforms made with the proclamation of the Republic(especially in municipalities) and legal-institutional changes were realized.Local governments had started to be comprehensively taken into hand with theplanned development period. Administrative, financial problems of localgovernments, urbanization and village development came to the forefront. Withthe relations established with the European Union, the concepts of democracyand participation were reflected more effectively to the local governments. Inthe process, modern management tools were attempted to be applied on the locallevel: governance, autonomy, accountability, strategic planning, performancemanagement, etc. Moreover, financial and administrative problems related tolocal governments were brought forward by the central government, but nosatisfactory solutions were produced. In Turkey, ten development plans havebeen prepared since 1963 and the 11th plan came into force on July 23, 2019. Interms of content, development plans set targets for all sectors and problemareas. Development plans prepared in our country included policies and targetsrelated to local governments. In our study, the last two plans are discussedperiodically: the tenth and eleventh plans. The relevant plans are discussed interms of the policies and objectives they envisage for local governments. 11ththe development plan content includes references to past plans and reforms thatwere envisaged for metropolitan cities. Topics such as people-oriented city,green city, smart city, participation, transparency, accountability, etc. werealso included. All these approaches indicate that the changes regarding thelocal governments will continue in the 11th Plan period. CR - DPT - T. C. BAŞBAKANLIK DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2007), 1. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi (2007-2013), DPT Yayını, Ankara, https://kkp.tarim.gov.tr/Ulusal_kirsal_kalkinma_stratejisi%20(2007-2013).pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019). CR - ÖNER, Şerif (2003), Türkiye’de Belediye Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara. CR - T. C. BAŞBAKANLIK KANUNLAR VE KARARLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2003), Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı, https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss349m.htm (Erişim Tarihi: 09.09.2019). CR - T. C. CUMHURBAŞKANLIĞI (2004), "5227 sayılı 'Kamu Yönetiminin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun'", Kurumsal Basın Açıklaması, https://www.tccb.gov.tr/basin-aciklamalari-ahmet-necdet-sezer/1720/6352/5227-sayili-kamu-yonetiminin-temel-ilkeleri-ve-yeniden-yapilandirilmasi-hakkinda-kanun.html (Erişim Tarihi: 09.09.2019). CR - T. C. CUMHURBAŞKANLIĞI STRATEJİ VE BÜTÇE BAŞKANLIĞI (2019), Onbirinci Kalkınma Planı: 2019-2023, T. C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Yayını, Ankara, http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/On-Birinci-Kalkinma-Plani.pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019). CR - T. C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI (2015), 2. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi (2014-2020), Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yayını, Ankara, https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS%20(2014-2020).pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019). CR - T. C. KALKINMA BAKANLIĞI (2019), On Birinci Kalkınma Planı (2019 - 2023), Özel İhtisas Komisyonları ve Çalışma Grupları El Kitabı, Kalkınma Bakanlığı Yayını, Ankara. CR - T. C. ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI (2016), Ulusal AUS Strateji Belgesi Eki Eylem Planı (2014/2016) Gelişme Raporu, UDH Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayını, Ankara, http://www.ubak.gov.tr/BLSM_WIYS/SGB/tr/Pdf/20161110_090117_5643_1_88338.pdf (Erişim Tarihi: 09.09.2019). CR - TBMM (2013), Onuncu Kalkınma Planı: 2014-2018, (06.07.2013 tarih ve 28699/mükerrer sayılı Resmi Gazete). CR - 5216 sayılı Büyükşehir Kanunu (23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazete). CR - 5286 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kaldırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (28.01.2005 tarih ve 25710 sayılı Resmi Gazete). CR - 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu (04.03.2005 tarih ve 25745 sayılı Resmi Gazete). CR - 5393 sayılı Belediye Kanunu (13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete). CR - 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (10.07.2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete). CR - 13 nolu Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (24.07.2018 tarih ve 30488 sayılı Resmi Gazete). CR - Kırsal Kalkınma Programı İzleme Komitesinin Teşekkülü ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (23.07.2019 tarih ve 30840/mükerrer sayılı Resmi Gazete). CR - On Birinci Kalkınma Planı Hazırlıkları İle İlgili 2017/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi (29.07.2017 tarih ve 30138 sayılı Resmi Gazete). CR - 2017/2 sayılı 2007 Yılı Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi (Köydes) Ödeneklerinin İller Bazında Dağılımı, Kullandırılması, İzlenmesi Ve Denetimine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında YPK Kararı, www3.kalkinma.gov.tr › Download › Koydes_2007-2_Sayili__YPK (Erişim Tarihi: 03.09.2019). UR - https://doi.org/10.33712/mana.634837 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/918041 ER -