TY  - JOUR
T1  - TÜRKİYE’DE ÜÇÜNCÜ YAŞ TURİZM POTANSİYELİ VE KAYNAK KULLANIMI
AU  - Arıci, Fatih
PY  - 2019
DA  - December
DO  - 10.17295/ataunidcd.643419
JF  - Doğu Coğrafya Dergisi
JO  - Eastern Geographical Review
PB  - Atatürk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1302-7956
SP  - 123
EP  - 138
VL  - 24
IS  - 42
LA  - tr
AB  - Dünya genelinde yaşanandemografik dönüşüme bağlı olarak, üçüncü yaş turizmi giderek önemkazanmaktadır. Genel olarak günümüzdeki emekli veya emeklilik çağındakiler,geçmiştekilere kıyasla daha sağlıklı ve daha fazla ekonomik birikimesahiptirler. Bu imkânlara sahip yaşlılar, boş zamanlarını turizm için harcamayada isteklidirler. Bu sebeple turizm sektörü için yeni fırsatlar ortayaçıkarmaktadırlar. Kendine has bir pazar oluşturan bu turizmi şekli içinülkelerin çeşitli uygulama ve politikalar geliştirdiği görülür. Türkiye’de iseson yıllarda bu olayın önemi fark edildiğinden uygulama ve planlamalardayetersizlikler görülmektedir. Bu turist tipinin talep ve ihtiyaçlarına yönelikarz sunumunda da eksiklikler bulunmaktadır. Türkiye’de sadece sağlık turizmi veiklime bağlı kaynak sunulduğu, dolayısıyla onların asıl seyahatmotivasyonlarının dikkate alınmadığı anlaşılmaktadır. Çalışmada işte bu yaşgrubunun; motivasyonları, talep ve ihtiyaçları literatüre bağlı olarakirdelenmiş ve uygun kaynak kullanımına dair öneriler geliştirilmiştir. Ayrıcaüçüncü yaş turist potansiyeli üzerinde de bir değerlendirme yapılarakgelecekteki muhtemel pazar hakkında fikir elde edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada nitel araştırmalardayaygın kullanılan doküman analizi tekniğinden faydalanılarak değerlendirmeleryapılmıştır. Yapılan değerlendirmede; bu yaş grubunun, yaş ve bilinçdüzeylerine uygun; fazla aktivite istemeyen daha çok; kültürel, tarihi ve doğalturizm kaynaklarına yönelik ilgilerinin baskın olduğu görülmüştür. Türkiye butalebe yönelik güçlü bir arza sahiptir. Ancak, bu çekicilikler üzerineçalışmaların eksiklikleri dikkat çekmektedir. Ülke potansiyelinin bölge, altbölgeler ve iller düzeyindeki durumu ise henüz belirlenmiş değildir. Üçüncü yaşturizmine katılanlarının kaynak kullanımına ilaveten ulaşım ve konaklamaistekleri de göz önüne alındığında belli destinasyonların belirlenmesinin dahauygun olacağı düşünülerek, “cazibe şehirler” ve “turizm koridorları” önerisigeliştirilmiştir. Bu destinasyonlarda uygulanacak organizasyonlar üzerine deöneriler sunulmuştur. Son olarak, bu yaş grubu için kaynak kullanımınıntamamlayıcıları olarak erişilebilirlik ve yaşlı dostu konaklama tesislerinedair fikirler öne sürülmüştür. Çalışmanın Türkiye’de üçüncü yaş turizmini konualan yayınlardaki turistik kaynak sunumu ve turist potansiyeli üzerine kısıtlıolan literatüre katkı sağlaması ve sektörün karar vericilerine öngörü sunmasıumulmaktadır.
KW  - Üçüncü yaş turizmi
KW  - seyahat motivasyonları
KW  - kaynak kullanımı
CR  - Albayrak, A. (2013). Kış Turizmi Turistlerinin Seyahat Motivasyonları, 14. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı s.144-164, Kayseri.
CR  - Alén González, M. E., Domínguez Vila, T., Fraíz García, A. (2010). El Turismo Senior Como Segmento De Mercado Emergente (Ing. Senior Tourism As an Emergent Market Segment). Cuadernos De Turismo, (26), 9-24.
CR  - Alén, E., Domínguez, T., Losada, N. (2012). New Opportunities For The Tourism Market: Senior Tourism and Accessible Tourism. Visions For Global Tourism Industry: Creating and Sustaining Competitive Strategies, 139-166.
CR  - Alim, M. (2016). Türkiye’de Turizm. Serkan Doğanay ve Mete Alim (Ed.) Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası içinde (s. 253-275), Ankara:Pegem.
CR  - Altaş, N. T., Çavuş, A., Zaman, N. (2015). Türkiye’nin Kış Turizmi Koridorunda Yeni Bir Kış Turizm Merkezi: Konaklı. Marmara Coğrafya Dergisi, (31), 345-365.
CR  - Aydemir, B. ve Kılıç S. N. (2017). Dünya’da ve Türkiye’de Üçüncü Yaş Turizmi, Yüzüncü Yıl Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, Özel Sayı-3, 18-29.
CR  - Casado-Díaz, M. A., Casado-Díaz, A. B., Casado-Díaz, J. M. (2014). Linking Tourism, Retirement Migration and Social Capital. Tourism Geographies, 16(1), 124-140.
CR  - Cengiz, F. ve Kantarcı, K. (2013). Üçüncü Yaş Turistlere Yönelik Turistik Ürün Önem-Performans Analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(2), 29-35.
CR  - Doğanay, H. ve Zaman S. (2013). Türkiye Turizm Coğrafyası. Ankara:Pegem.
CR  - Doğaner, S. (2013). Türkiye Kültür Turizmi. İstanbul:Doğu.
CR  - Emekli, G. (2002). Turistik Ürün Çeşitlendirilmesinde Termal Turizmin Önemi ve İzmir, Türkiye Turizmini Araştırma Enstitüsü, III. Ulusal Türkiye Turizmi Sempozyumu Kitabı, s. 267-286.İzmir.
CR  - Harman, S., Çakıcı, A., Akatay, A. (2013). İstanbul’a Gelen Sırtçantalı Turistlerin Seyahat Motivasyonları Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13 (25) , 267-300.
CR  - Hongsranagon, P. (2006). Research Note: Needs of, And Readiness To Respond To The Needs Of Japanese Pensioners In Long-Stay Tourism In Chiangmai Province, Thailand. Tourism Economics, 12(3), 475-485.
CR  - Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara
CR  - Kılıçlar, A., Aysen, E.,  Küçükergin, F. (2017). Demografik Değişimlerin Turizm Türleri Üzerindeki Belirleyici Etkisi: Üçüncü Yaş Turizmi, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2, 80-100
CR  - Koca, H., Zaman, S., Coşkun, O. (2011). Erzurum’un Spor-Kamp Turizmi Potansiyeli, Doğu Coğrafya Dergisi,12 (18), 205-224.
CR  - Korgavuş, B. (2017). Erzurum Palandöken’in Kış Turizmi Açısından Değerlendirilmesi. ATA Planlama ve Tasarım Dergisi, 1(1), 13-23.
CR  - Kültür ve Turizm Bakanlığı (2007). Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı 2007-2023, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları-3085, https://www.ktb.gov.tr/Eklenti/906,ttstratejisi2023pdf.pdf?0
CR  - Littrell, M. A., Paige, R. C., Song, K. (2004). Senior Travellers: Tourism Activities And Shopping Behaviours. Journal of Vacation marketing, 10(4), 348-362.
CR  - Möller, C., Weiermair, K., Wintersberger, E. (2007). The Changing Travel Behaviour Of Austria’s Ageing Population And İts İmpact On Tourism. Tourism Review, 62(3/4), 15-20.
CR  - Mursalov, M. (2009). Bir turistik ürün çeşitlendirmesi olarak kış turizmi ve kış turizmi açısından Azerbaycan'ın Guba-Haçmaz turizm bölgesinin arz potansiyeli, (Yüksek Lisans Tezi),  Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İzmir.
CR  - MÜSİAD (2012). Sağlık Sektör Kurulu Raporu, Sektör Raporları, http://www.musiad.org.tr/F/Root%20/Pdf/Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20Raporlar%C4%B1/Sekt%C3%B6r%20Raporlar%C4%B1/Saglik_Sektor_Kurulu_Raporu_2012.pdf (Son erişim, 30.07.2019)
CR  - Özdipçiner, N. S. (2008). Türk Turizm Pazarında Yaşlı Yabancı Tüketicilerin Turistik Tercihleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1(2), 134-146.
CR  - Özgüç, N. (2015). Turizm Coğrafyası, İstanbul: Çantay.
CR  - Romsa, G., and Blenman, M. (1989). Vacation patterns of the elderly German. Annals of Tourism Research, 16(2), 178-188.
CR  - Sağlık Bakanlığı (2012). Sağlık Turizminde Süreçler ve Aracı Kuruluşlar Araştırma Raporu, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara. http://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/505,saglikturizmiwebpdf.pdf?0
CR  - Sargın, S. (2006). Yalvaç’ta inanç turizmi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 1-18.
CR  - Sedgley, D., Pritchard, A., Morgan, N. (2011). Tourism and ageing: A transformative research agenda. Annals of Tourism Research, 38(2), 422-436.
CR  - Sertkaya Doğan, Ö. ve Bostan, H. (2019).  Türkiye’nin Demografik Dönüşümü Ve Nüfus Projeksiyonlarına Göre Fırsatlar. Doğu Coğrafya Dergisi, 24(41), 61-90.
CR  - Şahin, İ.F. ve Yazıcı, H . (2004). Coğrafî Bir Tanıtım: Erzincan Yıldırım Akbulut Kayak Turizm Merkezi. Doğu Coğrafya Dergisi, 9 (12), 325-344.
CR  - Tufan, İ., Tamer Köse, M., Ayan, F. S. (2017). Türkiye ve Üçüncü Yaş Turizmi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 1 (1) , 29-36.
CR  - TÜSİAD (2017). Turizm Sektörünün Mevcut Durumu ve Sürdürülebilirliğine Yönelik Öneriler  TÜSİAD Görüş Belgesi.file:///C:/Users/GURPA/Desktop/TUSIAD-Gorus-Turizm-Sektorunun-Mevcut-Durumu-ve-Surdurulebilirligine-Yonelik-Oneriler_16-Kasim-2017.pdf (Son erişim, 30.08.2019)
CR  - Yıldırım, S. (1997). Üçüncü yaş turizmi ve bunun Türkiye açısından değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, (1–2), 77–81.
CR  - Yüceşahin, M. M. (2011). Küresel Bir Süreç Olarak Demografik Dönüşüm: Mekânsal Bir Değerlendirme. Coğrafi Bilimler Dergisi, 9(1), 11-28.
CR  - Zaman, M. (2010). Doğu Karadeniz Kıyı Dağları’nda Dağ ve Yayla Turizmi, Atatürk Üniversitesi Yayınları No:977, Erzurum: Mega.
CR  - https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.65UP.TO (Son erişim, 05.09.2019)
CR  - https://www.e-unwto.org/doi/abs/10.18111/wtobarometereng.2019.17.1.1(Son erişim, 11.09.2019)
CR  - http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/5977/attachments/1/translations/en/renditions/native (Son erişim, 02.09.2019).
CR  - http://www.oecd.org/els/family/CO_1_2_Life_expectancy_at_birth.pdf(Son erişim, 27.08.2019)
CR  - https://population.un.org/wpp/Download/Probabilistic/Population/ (Son erişim, 18.09.2019)
CR  - https://www.turizmajansi.com/haber/ucuncu-yas-turizmi-toparlaniyor-h28256 (Son erişim, 15.09.2019)
CR  - https://www.wttc.org/economic-impact/ (Son erişim, 29.09.2019)
UR  - https://doi.org/10.17295/ataunidcd.643419
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/869512
ER  -