TY  - JOUR
T1  - Ayna Sembolü Çerçevesinde Metafiziksel Anlatımlar: İbnü’l-Arabî Örneği
AU  - Yiğit, Fevzi
PY  - 2019
DA  - December
DO  - 10.17859/pauifd.647375
JF  - Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
PB  - Pamukkale Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2148-4899
SP  - 248
EP  - 266
VL  - 6
IS  - 12
LA  - tr
AB  - Bu makalenin amacı, âriffilozofların çokça ilgi duydukları ayna sembolünü İbnü’l-Arabî (ö. 638/1240)örneği üzerinden değerlendirmeye çalışmaktır. Ayna, varlığın birliği öğretisinirahatlıkla sembolize edebilecek güçtedir. Bu gücü mahiyetinden alan aynasembolizmi, Tanrı-âlem ilişkisini açıklarken felsefi ve kelami izahbiçimlerinin karşı karşıya kaldığı birçok güçlüğü rahatlıkla aşmaktadır. Yine ayna;vacip-mümkün, birlik-çokluk ve bilen-bilinen gibi felsefi ayrımları daha doğruanlayabilmek için uygun bir semboldür. Şöyle ki aynadaki görüntü, görünenin netam kendisi ne de ondan farklı bir şeydir. Bu açıdan insan yaratılana kadarâlem cilasız bir ayna gibidir. İnsan bu aynanın cilasıdır. Yine İnsan-ı Kamilve onun kalbi en kuşatıcı, en parlak ve en düzgün ayna konumundadır. Şu haldeevren var olduğu müddetçe İnsan-ı Kâmil’in var olması gerekir. Bireysel insandakalp, ayna konumunda olup Allah’ın kendisine nazar ettiği şeydir. Ayna sembolizminegöre bir açıdan ayân Hakk’ın vücut, esma ve fiillerinin aynasıdır. Başka biraçıdan ise, Hakk’ın vücudu ayân için bir aynadır.
KW  - İslam Felsefesi
KW  - İbnü’l-Arabî
KW  - Simge
KW  - Ayna
KW  - Kalp
CR  - Abdülkerim el-Cîlî, İnsan-ı Kâmil. (çev. H. Fevzî Paşa), İstanbul: Kitsan Yayınları, ts.
CR  - Azizüddin Nesefî, İnsan-ı Kâmil (Tasavvufta İnsan Meselesi). (çev. Mehmet Kanar), İstanbul: Dergâh Yayınları, 1990.
CR  - Burckhardt, Titus, Aklın Aynası. (çev. Volkan Ersoy) İstanbul: İnsan Yayınları, 1994.
CR  - Cihan, Ahmet Kâmil, “Fusûsu’l-Hikem’de Din Kavramı”. Tasavvuf Dergisi 21, “İbnü’l-Arabî Özel Sayısı”, (2008), 145-159.
CR  - Çakmaklıoğlu, M. Mustafa, “Muhyiddin İbnü’l-Arabî’ye Göre Dil-Hakikat İlişkisi Marifetin İfadesi Sorunu”, (doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005).
CR  - Eflâtun, Birinci Alkibiades. (çev. İrfan Şahinbaş), İstanbul: MEB Yayınları, 1997.
CR  - Eflâtun, Devlet, (çev. Sabahattin Eyüpoğlu-M. Ali Cimboz), 32. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017.
CR  - Guénon, René, Yatay ve Dikey Boyutların Sembolizmi, (çev. Fevzi Topaçoğlu), İstanbul: İnsan Yayınları, 2001.
CR  - İbnü’l-Arabî, Fusûsü’l-hikem, (Tlk. Ebu’l A‘la Afifî), Beyrut: Dâru’l Kitâbi’l Arabî, ts.
CR  - İbnü’l-Arabî, el-Fütûhâtü’l-mekkiyye, (Tsh. Ahmed Şemseddin), Beyrut: Dâru’l-kütbü’l-ilmiyye, 1999, I-IX.
CR  - İbnü’l-Arabî, Arzuların Tercümanı, (çev. Mahmut Kanık), İstanbul: İz Yayıncılık, 2002.
CR  - İbnü’l-Arabî, Tuhfet’üs-Sefere (Bir Hediye). (çev. Abdülkadir Akçiçek), İstanbul: Rahmet Yayınları, 1971.
CR  - İbn Tufeyl, Hayy İbn Yakzan (Ruhun Uyanışı). (haz. Ahmet Özalp. İstanbul: İnsan Yayınları, 1985.
CR  - İzutsu, Toshihiko, İbn Arabî’nin Fusûs’undaki Anahtar Kavramlar. (çev. Ahmed Yüksel Özemre) İstanbul: Kaknüs Yayınları. 1998.
CR  - Molla Sadrâ, Kalbin Uyanışı (Tasavvuf Metafiziğinde Varlık Görüşü), (çev. Fevzi Yiğit) İstanbul: Önsöz Yayıncılık, 2018.
CR  - Molla Sadra, Mefatihü’l-Gayb. (thk. Necefkulu Habibi. Ed. Muhammed Hamenei),  Tahran: Bünyad-ı Hikmet-i İslamî Sadrâ, 1384, I-II.
CR  - Karadeniz, Osman, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. “Heyûlâ”. Erişim: 25 Şubat 2019. https://islamansiklopedisi.org.tr/heyula.
CR  - Konevî, Sadreddin, Yazışmalar, (çev. Ekrem Demirli), İstanbul: İz Yayıncılık, 2002.
CR  - Konevî, Sadreddin, Vahdet-i Vücûd ve Esasları, (çev. Ekrem Demirli), İz Yayıncılık, İstanbul 2002.
CR  - Ögke, Ahmet, “İbnü’l-Arabî’nin Fusûsu’l-Hikem’inde Ayna Metaforu”, Tasavvuf Dergisi 23. “İbnü’l-Arabî Özel Sayısı-2” (2009): 75-89.
CR  - Schuon, Frithjof, Beşer Tecellisi, (çev. Nebi Mehdiyev), İstanbul: İnsan Yayınları, 2012.
CR  - Uludağ, Süleyman, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. “a‘yân-ı sâbite”. Erişim: 25 Şubat 2019. https://islamansiklopedisi.org.tr/ayan-i-sabite.
CR  - Uluç, Tahir, İbn Arabî’de Sembolizm, İstanbul: İnsan Yayınları, 2007.
CR  - Ülken, H. Ziya, İslam Felsefesi, İstanbul: Cem Yayınları, 1993.
UR  - https://doi.org/10.17859/pauifd.647375
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/907484
ER  -