@article{article_649296, title={İNSAN DOĞASI VE AHLAKIN YAPAYLIĞI: ARILARIN MASALI}, journal={Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi}, pages={619–625}, year={2019}, author={Bayoğlu Kına, Filiz}, keywords={Bernard Mandeville,insan doğası,bencillik,erdem,kibir,ahlak}, abstract={<p class="Gvde" style="text-align:justify;line-height:115%;"> <span style="font-family:’Times New Roman’, serif;">       Ahlak
üzerine sıra dışı düşünceleriyle tanınan Bernard Mandeville, Hobbes’a bağlı
kalarak insan doğasının bencil, çıkarcı, ikiyüzlü, sahtekâr ve aşırı tüketim
odaklı yönüne dikkat çekmiştir. Tüm bu doğal insani yönlerinde ilerlemenin
itici gücü olduğunu savunan görüşleriyle </span> <span style="font-family:’Times New Roman’, serif;">
ahlak ve ekonomi arasındaki paradoksal ilişkiyi ortaya koymuştur. Bir ahlak,
toplum ve ekonomi kuramı içeren <i>The Fable
of the Bees </i>’de (Arıların Masalı-1705) bütün eylemlerin öz çıkardan
kaynaklandığını iddia etmiştir. İnsanın her eyleminin altında sürekli doyurulma
isteği içinde olan ben sevgisi, kibir ve kendini beğenme gibi duyguların
olduğunu eserlerinde sıklıkla dile getirmiştir. Ahlakın temel esaslarının
insanoğlunu itaatkâr ve birbirine faydalı hale getirmeye çalışan ‘hünerli
siyasetçiler’ tarafından ortaya konduğunu söylemiştir. Mandeville’e göre özünde
iyi eylemeye meyilli olmayan insan, kanun koyucuların çabaları ve uzun
süreçlerin sonunda toplum yararına eylemeyi öğrenir. Doğasından vazgeçmesi mümkün
olmayan insan bencilliklerini gizleyerek yine de bencil tutkularının peşinden
gider. Bu çalışmada Mandeville’nin insan doğasına dair söylemlerine ve toplumun
sunduğu ahlaki kavramların yapaylığına dikkat çekilecektir. </span> </p> <p> </p>}, number={63}, publisher={Atatürk Üniversitesi}