TY  - JOUR
T1  - İNSAN DOĞASI VE AHLAKIN YAPAYLIĞI: ARILARIN MASALI
AU  - Bayoğlu Kına, Filiz
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
JO  - AUEDFD
PB  - Atatürk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2602-2788
SP  - 619
EP  - 625
IS  - 63
LA  - tr
AB  - Ahlaküzerine sıra dışı düşünceleriyle tanınan Bernard Mandeville, Hobbes’a bağlıkalarak insan doğasının bencil, çıkarcı, ikiyüzlü, sahtekâr ve aşırı tüketimodaklı yönüne dikkat çekmiştir. Tüm bu doğal insani yönlerinde ilerlemeninitici gücü olduğunu savunan görüşleriyleahlak ve ekonomi arasındaki paradoksal ilişkiyi ortaya koymuştur. Bir ahlak,toplum ve ekonomi kuramı içeren The Fableof the Bees’de (Arıların Masalı-1705) bütün eylemlerin öz çıkardankaynaklandığını iddia etmiştir. İnsanın her eyleminin altında sürekli doyurulmaisteği içinde olan ben sevgisi, kibir ve kendini beğenme gibi duygularınolduğunu eserlerinde sıklıkla dile getirmiştir. Ahlakın temel esaslarınıninsanoğlunu itaatkâr ve birbirine faydalı hale getirmeye çalışan ‘hünerlisiyasetçiler’ tarafından ortaya konduğunu söylemiştir. Mandeville’e göre özündeiyi eylemeye meyilli olmayan insan, kanun koyucuların çabaları ve uzunsüreçlerin sonunda toplum yararına eylemeyi öğrenir. Doğasından vazgeçmesi mümkünolmayan insan bencilliklerini gizleyerek yine de bencil tutkularının peşindengider. Bu çalışmada Mandeville’nin insan doğasına dair söylemlerine ve toplumunsunduğu ahlaki kavramların yapaylığına dikkat çekilecektir.
KW  - Bernard Mandeville
KW  - insan doğası
KW  - bencillik
KW  - erdem
KW  - kibir
KW  - ahlak
CR  - Akarsu, Bedia. (1998) Mutluluk Ahlakı. İstanbul: İnkılap Yayınevi.Arat, Necla. (2006) Etik ve Estetik Değerler. İstanbul: Say Yayınları.Buhr, M.; Schroeder, W.; Barck, K. (2006). Aydınlanma Felsefesi, (çev. Veysel Atayman).İstanbul: Yeni Hayat Kütüphanesi.Çeşmeli, Işıl. (2017). “Erdemin Kökeni: Bernard Mandeville’nin Hünerli Siyasetçileri” Beytulhikme Int Jour Phil 7 (I). Research Article. ss:85-105.Mandeville, Bernard. (1705) The Fable of the Bess or Private Vices, Public Benefits. (çev. N. Ekrem Düzen). SCRIBD olarak 16 Şubat 2011 tarihinde yayınlandı.Mandeville, Bernard. (1988) The Fable of the Bees: or Private Vices, Publick Benefits. Vol. I ve II. (Ed. F. B. Kaye). Indianapolis: Liberty Fund.Norman, Bary. (2005) “Piyasa, Ahlak, Din ve Devlet”  Türkiye’de Din ve Vicdan Özgürlüğü-içinde- (Ed. Murat Yılmaz) Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu.Olsthoorn, Peter. (2019) “Bernard Mandeville on Honor, Hypocrisy and War”. The Heythrop Journal. Pp: 205-218.Paulhan, Fr.(1993) Ahlakın Ahlaksızlığı,(çev. Mehmet Naci Ecer).Ankara: Remzi Kitabevi.Güçlü, Abdülbaki; Uzun, Serkan;.Yolsal, Hüsrev; Uzun, Erkan. (2008) Felsefe Sözlüğü, Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniefd/issue//649296
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/903406
ER  -