TY  - JOUR
T1  - Tokat Ekolojik Koşullarında Lippia citriodora’ nın Uygun Dikim Sıklığı ve Yetiştirilme Potansiyelinin Belirlenmesi
TT  - Determination of Planting Density and Growing Potential of Lippia citriodora L.in Tokat Ecological Conditions
AU  - Özyılmaz, Başak
AU  - Yılmaz, Güngör
AU  - Koyutürk, Özge
AU  - Karataş, Rahime
AU  - Yazici, Levent
AU  - Astan, Kaya
PY  - 2020
DA  - April
Y2  - 2019
JF  - Ziraat Fakültesi Dergisi
JO  - ISUBU JAF
PB  - Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1304-9984
SP  - 166
EP  - 171
LA  - tr
AB  - Günümüzde halkhekimliğinde kullanımı yanında, kozmetik, vücut bakımı gibi birçok endüstriyelalanda uzun yıllardan beri değerlendirilen Lippiacitriodora, ülkemizde en çok yapraklarından elde edilen limon aroması içintüketilmektedir. Ancak üretimi oldukça sınırlı olmakla birlikte kullanımınıngiderek yaygınlaşması dolayısıyla bitkinin farklı ekolojilerdeyetiştirilebilirliğinin belirlenme gereksinimi ortaya çıkmaktadır. Buaraştırma, Tokat ekolojik koşullarında birim alandaki bitki yoğunluğuna bağlıolarak Lippia citriodora’nın verim vekalite özelliklerine ışık tutmak ve değişimlerini ortaya koyarak uygun dikimsıklığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tokat-Kazova şartlarında OrtaKaradeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü arazisindeTesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre üç tekerrürlüolarak yürütülen araştırmada, bitkinin tohumlarının çok küçük olması nedeniyle2015 yılında çelikler temin edilmiş ve köklendirilmiş fideler elde edilmiştir.2016 yılında dikimi yapılan bu bitkide iki farklı sıra arası (40 ve 60 cm) ileüç farklı sıra üzeri (20, 30 ve 40 cm) olmak üzere altı farklı dikim sıklığıincelenmiştir. Ana parsellerde sıra arası, alt parsellerde ise sıra üzerimesafeler yer almıştır. Araştırmada bitki boyu, dal sayısı, dekara yaş yaprakverimi, dekara kuru yaprak verimi ve uçucu yağ oranları belirlenmiştir.Araştırma sonunda bitki boyu 145,50-162,60 cm, dal sayısı 9,0-13,2 adet/bitki,yaş yaprak verimleri 553,6-786,4 kg/da, kuru yaprak (drog folia) verimleri 83,8-255,1kg/da, yaprakların uçucu yağ oranları %0,29-0,31 arasında değişmiştir. 2016yılında bitkiler hasat edildikten sonra kış şartlarına dayanımı incelenmişfakat Tokat ekolojik koşullarında sert kış şartlarından zarar gördüğübelirlenmiştir. Elde edilen veriler değerlendirildiğinde, çok yıllık olan bubitkinin Tokat ekolojik koşullarında ilk yılında tatminkar verimlerin alındığı,dekara kuru yaprak ve uçucu yağ verimi için 60x30 cm dikim sıklığının uygunolduğu ve çok yıllık yetiştiriciliği için ilave çalışmaların yapılması gerektiğisonucuna varılmıştır.
KW  - Lippia citriodora
KW  - Dikim sıklığı
KW  - Tokat
N2  - Nowadays, besidesbeing used in folk medicine, Lippiacitriodora has been used for many years in many industrial areas such ascosmetics and body care. In our country, most of taken from the leaves areconsumed for the aroma of lemon. However, although the production is quitelimited, the necessity of determining the cultivation of the plant in differentecologies arises due to its widespread use. This research was carried out inTokat ecological conditions in order to determine yield and qualitycharacteristics of Lippia citriodoradepending on plant density in the unit area. The experiment was conducted inTokat-Kazova condition in Middle Black Sea Transitional Zone AgriculturalResearch Institute. The experimental design was Randomized Complete BlockDesign with three replications. Due to the very small seeds of the plant, in2015, cuttings were obtained and seedlings were obtained. This plants, whichwas planted in 2016, six different planting frequencies, two different rowspacing (40 and 60 cm) and three different intra-row spacing (20, 30 and 40 cm)were examined. In the research, plant height, number of branches per plant, wetleaf yield per hectare, dry leaf yield per hectare and essential oil ratio wereinvestigated. At the end of the research, plant height 145,50-162,60 cm, number ofbranches 9,0-13,2 pcs/plant, wet leaf yields 55,36-78,64 kg/ha, dry leaf (drogfolia) yields 8,38-25,51 kg/ha, leaves essential oil content of 0.29-0.31% werefound. In 2016, after the plants were harvested, the resistance to winterconditions was examined but it was determined that Tokat ecological conditionswere damaged because of harsh winter conditions. When the obtained data wereevaluated, it was concluded that satisfactory yields were obtained in the firstyear of Tokat ecological conditions of this perennial plant, the plantingfrequency of 60x30 cm was suitable for the yield of dry leaves and essentialoil per hectare and additional studies were required for perennial cultivation.
CR  - Amini, F., Asghari, G.R., Talebi, S. M., Askary, M., ShahbaziI, M., 2016. Effect of Environmental Factors on The Ccompounds of The Essential Oil of Lippia citriodora. Bıologıja Vol. 62. No. 3. P. 194–201.
CR  - Anonim, 2016. www.imetos/fieldclimated.com
CR  - Düzgüneş O., Kesici T., Kavuncu O. ve Gürbüz F., 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:1021. Ankara
CR  - Katar, D., Katar, N., 2017. Farklı Sıra Aralıklarında Uygulanan Ekim Normlarının Ketenciğin (Camelina sativa L. Crantz) Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 34 (1), 76-85.
CR  - Karık, Ü., 2009. Farklı Dikim Aralıklarının Limon Otu (Lippia citriodora L.) Bitkisinde Herba ve Uçucu Yağ Verimi ile Uçucu Yağın Kalite Özelliklerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.
CR  - Kızıl, S., Dinç, H., Diraz, E., Tonçer, Ö., Kızıl, M., Karaman, S., (2018). Effects of Different Harvest Periods on Essential Oil Components of  Lippia citriodora Kunt under Semi-Arid Climatic Conditions and Biological Activities of Essential Oil. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus, 17 (2), 39–48.
CR  - Köse, İ., 2017. Bitki Sıklığının Fesleğende (Ocimum basilicum L.) Herba Verimi ve Uçucu Yağ İçeriğine Etkisi. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
CR  - Mosavi, A.A., 2012. The Optimization of Lemon Verbena (Lippia citriodora) Medicinal Plant. Tissue Culture. International Journal of Agronomy and Plant Production. Vol., 3 (11), 561-565.
CR  - Özyılmaz, B., Karataş, R., Koyutürk, Ö., Çınar, O., Yazici, L., Astan, K., Yılmaz, G., 2019. Farklı Dikim Normlarının Lippia citriodora (limonotu)’nın Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi. TAGEM Sonuç Raporu Yayın No: 185/T-86
CR  - Shahhoseini, R., Hosseini, N., Ghorbanpour, M., 2014. Study of Essential Oil Content and Composition of Different Parts of Lemon verbena (Lippia citriodora) Grown in Iran. TEOP 17 (1) pp 120-125.
CR  - Ullah, H., Mahmood, A., Ijaz, M., Tradesse, B., Honermeler, B., 2013. Evaluation of Anise (Pimpinella anisum L.) Accessions with Regard to Morphological Characteristics, Fruit Yield, Oil Contents and Composition. Journal of Medicinal Plants Research. Vol. 7(29), pp. 2177-2186.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduzfd/issue//650667
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/963294
ER  -