@article{article_651053, title={MOLLA SADRÂ’DA VÂCİBÜ’L-VÜCÛD’UN İSPATINDA BURHAN-I SIDDIKÎN}, journal={Diyanet İlmi Dergi}, volume={56}, pages={205–224}, year={2020}, DOI={10.61304/did.651053}, author={Baran, Sedat}, keywords={İslam Felsefesi,Vâcibü’l-Vücûd,Varlığın Asaleti,Varlığın Teşkîki,Molla Sadrâ}, abstract={<div style="text-align:justify;"> <span style="font-size:.9em;">Mümkün varlıkları aracı kılmadan Vâcibü’l-Vücûd’un  </span> <span style="font-size:.9em;">varlığını ispatlama çabalarının bir sonucu olan sıddıkîn  </span> <span style="font-size:.9em;">burhanı ilk defa Müslüman filozoflar tarafından dillendirildi.  </span> <span style="font-size:.9em;">İbn Sînâ (ö. 428/1037) da Fârâbî’nin etkisiyle yeni bir  </span> <span style="font-size:.9em;">burhan açıkladı ve buna sıddıkîn adını verdi. Molla Sadrâ (ö.  </span> <span style="font-size:.9em;">1050/1641) varlığın asaleti ilkesini mutasavvıflardan, teşkîk  </span> <span style="font-size:.9em;">ilkesini de Sühreverdî’den iktibas ederek yeni bir sıddıkîn  </span> <span style="font-size:.9em;">burhanı dillendirdi. Bu burhanın, varlığın asaleti, basîtliği/  </span> <span style="font-size:.9em;">yalınlığı, teşkîkî ve ma’lûlün illete ihtiyacı olmak üzere bazı  </span> <span style="font-size:.9em;">öncülleri vardır. O, bu öncülleri açıkladıktan sonra teselsüle  </span> <span style="font-size:.9em;">ihtiyaç duymadan Vâcibü’l-Vücûd’un varlığını ispatlar.  </span> <span style="font-size:.9em;">Onun burhanı diğer sıddıkîn burhanlarına nispetle bazı üstün  </span> <span style="font-size:.9em;">özelliklere sahiptir. Öncelikle bu burhan varlığın asaleti ilkesi  </span> <span style="font-size:.9em;">üzerine bina edildiğinden dayanağı varlık kavramı değil,  </span> <span style="font-size:.9em;">varlığın nesnel hakikatidir. İkincisi bu burhan Vâcibü’l-  </span> <span style="font-size:.9em;">Vücûd’un zâtını ispatlamakla birlikte Vâcibü’l-Vücûd’un  </span> <span style="font-size:.9em;">birliğini ve kemâlî  sıfatlarını ispatlar. Üçüncüsü bu burhana  </span> <span style="font-size:.9em;">göre mümkün varlıklar hiçbir aracı olmadan Vâcibü’l-  </span> <span style="font-size:.9em;">Vücûd’a bağımlı olduklarından burhanın açıklanmasında  </span> <span style="font-size:.9em;">teselsül ve kısır döngüden yararlanma ihtiyacı yoktur.  </span> <span style="font-size:.9em;">Molla Sadrâ’nın teselsül ve kısır döngüden de yararlanarak  </span> <span style="font-size:.9em;">Vâcibü’l-Vücûd’un varlığını ispatladığı burhanlar da vardır.  </span> <span style="font-size:.9em;">Molla Sadrâ bu burhanıyla hem Vâcibü’l-Vücûd’un varlığını  </span> <span style="font-size:.9em;">ve hem de onun kemâlî sıfatlarını ispatladığını iddia eder. Bu  </span> <span style="font-size:.9em;">çalışmada bu iddia incelecek ve ispat-ı vacip meselesinde  </span> <span style="font-size:.9em;">Molla Sadrâ’nın ne gibi yenilikler getirdiği ele alınacaktır </span> </div>}, number={1}, publisher={Diyanet İşleri Başkanlığı}