TY - JOUR T1 - ESKİ MEZOPOTAMYA’NIN BÜYÜK ARŞİVLERİ (Nippur, Tell Šemšāra, Babil, Mari (Tell Hariri) Arşivi ve Ninive (Asurbanipal) Kitaplığı) TT - Great Archıves Of Ancıent Mesopotamıa (Nippur, Tell Šemšāra, Babil, Mari (Tell Hariri) Archive and Library of Nineveh (Asurbanipal) AU - Kılıç, Yusuf PY - 2019 DA - December JF - Kafdağı PB - GÜNEŞ VAKFI WT - DergiPark SN - 2458-7923 SP - 88 EP - 106 VL - 4 IS - 2 LA - tr AB - MÖ 4. binyılda Mezopotamya’nın güneyine gelen Sumerler bölgeyeyerleşmiş ve burada şehir devletleri kurmuşlardır. Sumerler MÖ 3200 yıllarındaise çivi yazısını icat ederek uygarlık tarihine en önemli katkıyı yapmışlardır.Zaman içerisinde gelişerek hayatın her alanına yayılan ve giderek sadeleşen buyazı sistemi ile ilk yazılı vesikalar oluşturulmuştur. Daha sonra Mezopotamya’yagelen Sami toplumları da bu yazı sistemini alarak kendi dillerineuygulamışlardır. Aynı zamanda yazının keşfi, günümüz gelişmiş sistematikarşivlerinin en eski şekli olan arşiv kurumunun da ortaya çıkmasınısağlamıştır. Yapılan araştırmalar sonucu oldukça önemli bir yere sahip olanarşiv kurumunun ilk örneklerine Mezopotamya coğrafyasının çeşitli yerlerindekurulmuş olan yerleşim alanlarında rastlanılmıştır. Bu çalışmada arkeolojikbulgulardan yola çıkılarak Mezopotamya’da bulunan bazı önemli eskiçağyerleşimlerinde çeşitli yapılar içerisinde ortaya çıkarılan arşivler ileiçerdikleri tabletlerin sayısı, konusu hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. KW - EskiMezopotamya KW - Arşiv KW - Tablet N2 - The Sumerians, who came to the south of Mesopotamia in the 4th millennium BC, settled inthe region and established city states there. Sumerians invented the cuneiform script in 3200BC and made the most important contribution to the history of civilization. The first writtendocuments were created with this writing system which gradually developed and spread toall areas of life and became more and more simple. Sami societies who came toMesopotamia later took this writing system and applied it to their own language. At the sametime, the discovery of writing has led to the emergence of the archival institution, the oldestform of today's advanced systematic archives. As a result of the researches, the firstexamples of the archive institution, which has a very important place, were found in thesettlements established in various parts of Mesopotamia. In this study, it is tried to giveinformation about the archives and the number of tablets contained in various structures insome important ancient settlements in Mesopotamia based on archaeological findings. CR - Kılıç, Y.–Çelik, H.-Yılmaz, C., (2017). “Turukkular”, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, C. IV, S.XI, s. 58-73. Jacobsen, T., (1976).TheTreasures of Darkness a History of MesopotamianReligion, New HavenandLondon,Yale UniversityPress. Knott, E.,(2016). “ImaginingMari: Jean-ClaudeMargueronandtheArchaeology of Tell Hariri”, NearEasternArchaeology,Vol. 79, No. 1, s. 36-43. Köroğlu, K., (2016). Eski Mezopotamya Tarihi, İstanbul, İletişim Yayınları. Layard, A. H.,(2000). Ninova ve Kalıntıları,İstanbul,Avesta Yayınları. Malamat, A., (1971). “Mari”, TheBiblicalArchaeologist, Vol.34, No.1, s. 1-22. Mccown, D. E.,( UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/kafdagi/issue//658315 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/911138 ER -