TY  - JOUR
T1  - GAZİ HÜSREV BEY VAKFINA AİT OLAN ÇİFTE HAMAM’IN MÜFREDAT DEFTERİNİN ÇÖZÜMLEMESİ
TT  - Analysies of “Çifte Hamam” Inventory Belonged to The Gazi Hüsrev Bey Foundation
AU  - Bekçi, İsmail
AU  - Apalı, Ali
AU  - Karataş Aracı, Özlem Nilüfer
PY  - 2016
DA  - December
Y2  - 2016
DO  - 10.31795/baunsobed.662156
JF  - Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
JO  - BAUNSOBED
PB  - Balıkesir Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1301-5265
SP  - 61
EP  - 73
VL  - 19
IS  - 36
LA  - tr
AB  - Osmanlı Devleti, yapmış olduğu seferler sonrasında topraklarına dahil ettiği bölgelerde ilk olarak halkın ortak faydalandığı varlıkları tespit edip bunların tamir, bakım veonarımının yapılmasına öncelik vermiştir. Tamir, bakım ve onarım süreci sonrasında isedevlet topraklarına dahil olan bölgelerde, başta Hanedan mensupları olmak üzere Sadrazamlar, Vezirler, Sancak Beyleri veya ileri gelen hayırseverler halkın menfaatine olan vakıfmüesseselerini inşa ettirmişlerdir.Osmanlı döneminde vakıflar, kendi içlerinde yerel olmasına rağmen devletin izni ile kurulan ve devlet tarafından denetlenen yapılardır. Bu haliyle, vakıfların parasal işlemlerinintakibi için muhasebe kayıtlarının tutuluyor olması gerekmektedir. Dolayısıyla ilgili dönemde faaliyet gösteren vakıfların denetimleri de büyük oranda günümüzde olduğu gibi muhasebe kayıtlarına bağlı olarak gerçekleştirilmiştir. Yıllar içinde çeşitli sebeplerle tamir vebakımları yapılarak oluşan masrafların kaydedildiği yani muhasebe kayıtlarının tutulduğuvakıflardan biri olan Saraybosna’da ki Gazi Hüsrev Bey musakkafatına ait müfredat defterlerine, Başbakanlık Osmanlı Arşivleri Genel Müdürlüğü’nden ulaşılmıştır. BaşbakanlıkOsmanlı arşiv belgelerinin taranması sonucunda elde edilen 16663 gömlek nolu müfredatdefterinin, Gazi Hüsrev Bey musakkafatında bulunan “Çifte Hamam”a ait tamir, bakımve onarım kayıtlarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle Osmanlı Devleti’nde vakıfların tamir, bakım ve onarımlarının bürokratik sürecinin nasıl olduğu, bu süreç içerisinde muhasebe müfredat defterlerinin öneminin ne olduğu sorularının cevabınınaranması çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Dolayısıyla, Gazi Hüsrev Bey Vakfına aitolan Çifte Hamam’ın müfredat defterinin çözümlemesinin yapılarak elde edilen sonuçlarınliteratüre kazandırılması çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
KW  - Gazi Hüsrev Bey Vakfı
KW  - Çifte Hamam
KW  - Tamir Bakım ve Onarım Müfredat Defteri
N2  - Ottoman Empire gave first priority to find entities allocated to common useof public, and their maintenances and repairs in regions where they conquered in consequence of wars. Following the period of the maintenance and repair, primarily Ottomandynasty, grand viziers, viziers, sanjak-beys, reputable beneficent people established charitable foundations in those regions.In the Ottoman era, even though the foundations were local in itself, they were legal entitieswhich could be established by state’s permission, and audited by the state. Therefore,it necessitated to keep accounting records for tracking monetary proceedings of thefoundations. Accordingly, the auditions of the foundations, operated in the related term,were carried out substantially based on the accounting records as it is now. Thus, someof the inventories belongs to Gazi Hüsrev Bey Foundation -located in Sarajevo, BosniaHerzegovina- which kept the accounting records, and the expenses arose out of repairs andmaintenances were reached from the Prime Ministry, Directorate of Ottoman Archives. As aresult of the research on the Ottoman archival records, the inventory with 16663 registrationnumber was found that it shows expense items of the maintenance and the repair of “ÇifteHamam” one of the entities of the Gazi Hüsrev Bey Foundation. Thus, the questions of howbureaucratic procedure and process of maintenance, repair of the foundations, and howimportant the inventories were in Ottomans are the main topics of this study. Therefore,the aim of this study is to give results obtained from the analysis of the inventory, and theaccounting records of “Çifte Hamam” belonged to the Gazi Hüsrev Bey Foundation.
CR  - Akar, T. (2010). Tanzimat Öncesinde Vakıf Kurumu ve Yapıların Korunması.
Vakıflar Dergisi, C.36.
CR  - Alkan, M. (2008). Kınık Vakıfları-Bir Tasnif ve Tasvir Denemesi. Turkish Studies,
3(4). 1-18.
CR  - Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 16663 Gömlek Nolu Ev.D. Defter.
CR  - Başol, S. ve Çam, M., (2010). Keşif ve Tamir Belgelerinin Osmanlı İktisat Tarihi
Araştırmaları Açısından Önemi (Konya Şeriye Sicillerinden Örneklerler). Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM). 1-27.
CR  - Beşirli, M. (2010). Vakıf Kurumunun Önemi ve Tokat’ta Hamza Bey Evkafı
Üzerine Bazı Bilgiler. History Studies, 2(1). 32-44.
CR  - Hızlı, M. (1993). Osmanlı Vakıf Eserlerinin İnşa, Tamir ve Restorasyonları. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(5), 219-232 Erişim Linki: 
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/uluifd/article/download/5000018231/5000018521.
CR  - Kabacık, M. (2013). 177 Numaralı Halep Şer’iye Siciline (Evkaf Muhasebe Defterine) Göre XIX. Yüzyıl Başlarında Halep Vakıflarının Gelir ve Giderleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(14). S. 63-86.
CR  - Orbay, K. (2005). Vakıfların Bazı Arşiv Kaynakları (Vakfiyeler, Şeriyye Sicilleri,
Mühimmeler, Tahrir Defterleri ve Vakıf Muhasebe Defterleri). Vakıflar
Dergisi, XXIX, S.27-42.
CR  - Özdeğer, M. (2007). Vize Kazası Vakıfları-XV. Yüzyıl Arşiv Kaynaklarına Göre.
Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 22(1), 165-187.
UR  - https://doi.org/10.31795/baunsobed.662156
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/893680
ER  -