TY - JOUR T1 - Osmanlı’da Eş‘arîlik - Mâturîdîlik İhtilafı Edebiyatı AU - Kalaycı, Mehmet PY - 2019 DA - February JF - Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi JO - TALID PB - Bilim ve Sanat Vakfı WT - DergiPark SN - 1303-9369 SP - 79 EP - 151 VL - 15 IS - 29 LA - tr AB - Eş‘arîler ve Mâturîdîler arasındaki ilişkiler gelgitlerle dolu uzunca bir hikâyedir. İki kesim arasında itikadî ve kelamî konulardaki görüş ayrılıklarını içeren ihtilafedebiyatı, bu ilişkinin en özgün yanını oluşturur. Bu edebiyatın niçin ortaya çıktığı sorusu, nasıl bir gelişim gösterdiği sorusundan çok daha önemli, ancak bir o kadarda zordur. İkinci soru, metinlerin birbirleriyle olan ilişkileri merkeze alınarak daha kolay cevaplanabilir. Ancak niçin ortaya çıktığı, özellikle de önemli bir kısmınınniçin XVIII. yüzyılda kaleme alındığı sorusunu cevaplamada metinlerin kendisi tek başına yeterli değildir. Bunun cevabı, Osmanlılar’ın kuruluşundan başlayarak beşasır boyunca yaşanan fikrî değişimler, kırılmalar ve dönüşümlerin tespitinde gizlidir; bu ise müstakil ve kapsamlı bir tetkiki gerektirir. Bu makalede daha çokikinci soru merkeze alınmış ve Eş‘arîlik-Mâturîdîlik ihtilafı bağlamında üretilmiş edebiyatın genel bir dökümü çıkarılmak istenmiştir. Bununla birlikte, sadecemetinlerin iç bağlamı değil, dış bağlamı da tahlil edilmeye ve yazarlarının ait olduğu toplumsal bağlam ile metin arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmıştır.Bazen metinden yazara, bazen de yazardan metine yönelen bağlamsal bir analiz yöntemi izlenmiştir. KW - osmanlı KW - eşarilik KW - maturidilik CR - Ebû’l-Mu’în Meymûn b. Muhammed en-Nesefî, Tebsıratu’l-edille fî Usûlü’d-Dîn, thk. H. Atay, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1993. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/talid/issue//678791 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/940684 ER -