TY  - JOUR
T1  - Organik ve İnorganik Gübre Uygulamalarının Karabuğdayda Kök Gelişimine Etkisi
TT  - The Effects of Organic and Inorganic Fertilizer Applications on Buckwheat Root Development
AU  - Çürük, Umur
AU  - Işık, Mehmet
AU  - Ferahoğlu, Elif
AU  - Kırıcı, Saliha
AU  - Ortaş, İbrahim
PY  - 2021
DA  - January
DO  - 10.21657/topraksu.693276
JF  - Toprak Su Dergisi
JO  - SWJ
PB  - Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü
WT  - DergiPark
SN  - 2146-7072
SP  - 41
EP  - 45
VL  - Özel Sayı
LA  - tr
AB  - Zengin protein, karbonhidrat, mineral ve vitamin içeriği ile insan beslenmesi açısından son derecesağlıklı olan karabuğday (Fagopyrum esculentum) bitkisi aynı zamanda hastalık oluşma riskini azaltangıdalar (fonksiyonel gıdalar) arasında yer alıp özellikle çölyak hastaları tarafından kullanılmaktadır.Karabuğday bitkisinin gelişimini sağlayabilmesi için gelişmiş bir kök sistemine ihtiyacı vardır. Literatürde kökmorfolojik özelliklerine ilişkin çok az çalışma olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı; iki farklıkarabuğday çeşidinde, organik ve inorganik gübre uygulamalarının bazı bitki kök parametreleri (uzunluk,alan, hacim ve çap) üzerine etkisini araştırmaktır. Deneme Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi TarlaBitkileri Bölümü Araştırma ve Uygulama Alanında 2019 yılında, bölünmüş parseller deneme deseninegöre kurulmuştur. Denemede tescilli Aktaş ve Güneş karabuğday çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada 5gübreleme uygulaması (Kontrol, Üre, Solucan gübresi, Tavuk gübresi, Sığır gübresi) uygulanmıştır.Karabuğday ekimi Nisan 2019’da yapılmış, Temmuz 2019’da da hasat edilmiştir. Hasat ile birlikte birim m2alanda bitki kökleri örneklenip yıkandıktan sonra laboratuvarda WinRhizo programı yardımı ile bitkikök morfolojik özellikleri belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre, kök uzunluğu bakımından gübreuygulamalarının arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık saptanmıştır. Kök uzunluğu bakımındanen iyi uygulama tavuk gübresi (39.7 km.da-1) olurken onu üre (27.8 km.da-1) izlemiştir. Kök alanı vekök hacmi parametreleri yönünden farklı çeşitler ve farklı gübreler arasında ayrıca istatistiksel önemlilikbelirlenmiştir. Aktaş karabuğday çeşidinde Güneş çeşidine göre kök gelişiminin arttığı saptanmıştır.Gübre uygulamalarından ise tavuk gübresi ve üre gübre uygulamaları kontrole göre kök gelişimini dahaiyi arttırmıştır.
KW  - Karabuğday
KW  - kök morfolojik özellikleri
KW  - organik gübreler
N2  - The buckwheat (Fagopyrum esculentum) is very healthy for human nutrition with its rich protein,carbohydrate, mineral and vitamin content. It is also among the functional foods that reduce the risk ofdisease especially used by celiac patients. The buckwheat plant needs an advanced root system for itshealthy growth. It has been found that there is a very few studies in the literature on root morphologicalcharacteristics of buckwheat plant. The aim of study is to investigate the effect of organic and inorganicfertilizer applications on two different buckwheat varieties some plant root parameters (length, area,volume and diameter). The experiment was established as randomize design in split-plots in 2019 inCukurova University, Department of Field Crops Research and Application. Aktaş and Güneş buckwheatvarieties were used in the experiment. Five different fertilizers (Control, Urea, Worm-manure, Chickenmanure,Cattle-manure) were used. Buckwheat cultivar were cultivated in April 2019 and harvestedin July 2019. After harvesting, the roots were sampled, washed and the morphological characteristicswere determined by WinRhizo program. In terms of root length, statistically a significant differencewas found between the fertilizer treatments. In terms of root length, the best practice was chickenmanure(39.7 km.da-1), followed by mineral urea (27.8 km.da-1). Statistically significant differences weredetermined between different buckwheat varieties and different fertilizers in terms of root area and rootvolume parameters. Aktaş cultivar increased the root growth better than that of Güneş cultivar. Amongthe fertilizer applications, chicken-manure and urea fertilizer applications increased root growth betterthan control treatment.
CR  - Acar R, Güneş A, Topal İ, Gummadov N, (2011). Farklı bitki sıklıklarının karabuğday’da (Fagopyrum esculentum Moench.) verim ve bazı verim unsurlarına etkisi. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences 25: 47-51.
CR  - Alagöz Z, Yilmaz E, Öktüren F, (2006). Organik Materyal İlavesinin Bazi Fiziksel ve Kimyasal Toprak Özellikleri Üzerine Etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), 245-254.
CR  - Anonim, (2019). http://www.hurriyet.com.tr/haberleri/gubre-fiyatlari. Erişim tarihi:26.11.2019.
CR  - Baldi E, Toselli M, Eissenstat D, Marangoni B, (2010). Organic fertilization leads to increased peach root production and lifespan. Tree Physiology 30: 1373-1382.
CR  - Chauhan RS, Gupta N, Sharma SK, Rana JC, Sharma TR, Jana S, (2010). Genetic and genome resources in buckwheat–present status and future perspectives. Buckwheat 2: 33-44.
CR  - Chen JH, (2006). The combined use of chemical and organic fertilizers and/or biofertilizer for crop growth and soil fertility. In International workshop on sustained management of the soil-rhizosphere system for efficient crop production and fertilizer use (Vol. 16, p. 20). Land Development Department Bangkok Thailand.Eissenstat, D.M. 1997. Trade-offs in root form and function. Ecology in agriculture: 173-199.
CR  - Hayit F, Hülya G, (2015). Karabuğday'ın Sağlık Açısından Önemi ve Unlu Mamüllerde Kullanımı. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 29: 123-132.
CR  - Hodge A, Berta G, Doussan C, Merchan F, Crespi M, (2009). Plant root growth, architecture and function. Plant and soil 321: 153-187.
CR  - Ji R, Dong G, Shi W, Min J, (2017). Effects of liquid organic fertilizers on plant growth and rhizosphere soil characteristics of chrysanthemum. Sustainability 9: 841.
CR  - Soyergin S, (2003). Organik Tarimda Toprak Verimliliğinin Korunmasi, Gübreler ve Organik Toprak İyileştiricileri.
CR  - Su R, Zhou R, Mmadi MA, Li D, Qin L, Liu A, …., Wu Z, (2019). Root diversity in sesame (Sesamum indicum L.): insights into the morphological, anatomical and gene expression profiles. Planta 250: 1461-1474.
CR  - Svačina P, Středa T, Chloupek O, (2014). Uncommon selection by root system size increases barley yield. Agronomy for sustainable development 34: 545-551.
CR  - Wang Z, Ma BL, Gao J, Sun J, (2015). Effects of different management systems on root distribution of maize. Canadian Journal of Plant Science 95: 21-28.
CR  - Yang C, Yang L, Yang Y, Ouyang Z,  (2004). Rice root growth and nutrient uptake as influenced by organic manure in continuously and alternately flooded paddy soils. Agricultural Water Management 70: 67-81. doi:https://doi.org/10.1016/j.agwat.2004.05.003.
UR  - https://doi.org/10.21657/topraksu.693276
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/979923
ER  -