@article{article_703825, title={Thanatopolitika ve Danse Macabre: Andrey Platonov’un Can Adlı Eserinde Ölümün Siyasallaşması}, journal={Kültür Araştırmaları Dergisi}, pages={43–69}, year={2020}, DOI={10.46250/kulturder.703825}, author={Özakın, Duygu}, keywords={Thanatopolitika,Biyopolitika,Andrey Platonov,Stalinizm,Danse Macabre}, abstract={<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:6pt;text-align:justify;line-height:normal;"> <span style="font-size:9pt;font-family:’Be Vietnam’;">Bu çalışma, Rus yazar Andrey Platonov’un Orta Asya gezisi
kapsamında ziyaret ettiği Türkmenistan topraklarındaki halk inanışlarından
hareketle kaleme alınan <i>Can (Djan) </i>
adlı eserini konu edinmektedir. Sovyetler Birliği’nin “Orta Çağı” olarak
nitelendirilen 1930’lu yılların toplumsal ve edebî atmosferinin bir ürünü olan
novella, Türkmen halk inanışında “mutluluğu arayan bir ruh” anlamına gelen can
kavramı etrafında kurgulanmıştır. Toplumun “ötekilerinden” mürekkep, göçebe ve
sefalet içinde bir kabile olan Can’ın, iktidarın devamlılığı için yerleşik
hayata geçmeyi ve yaşamayı reddederek mutlu bir ölümü seçmesini hikâye eden
eser, sosyolojik çözümleme yöntemiyle, thanatopolitika olgusu ekseninde
incelenmiştir. En genel tanımıyla ölüm siyaseti anlamına gelen thanatopolitika,
nüfusun yaşamsal yetilerinin egemen iktidarın denetimi altına alındığı siyasal
pratiklere işaret eden biyopolitikanın karşıtı, onun öteki yüzü, bir uzantısı,
tamamlayıcısı, ters yüz edilişi, yaşatma ve öldürme siyasetinin iç içe geçişi
ya da biyopolitik normlara yönelik bir direniş biçiminde tanımlanmaktadır. Çalışma,
ölümün siyasallaştırılmasını kurbanın penceresinden ele almayı ve
thanatopolitikanın direngen karakterini totalitarizmin ürünü ve aynası olan
örnek bir edebî metin üzerinden okumayı amaçlamaktadır. Ayrıca bu çalışma,
kendini yavaş bir ölüme teslim eden Can halkının sivil itaatsizliğinde ve bir
Orta Çağ veba salgını alegorisi olan Danse Macabre ile benzeşen geleneksel ölüm
dansında, thanatopolitikanın nasıl iktidar aleyhine tersine çevrilen ve
doğrudan ona yöneltilen bir silaha dönüştüğünü sorgulamaktadır. </span> </p> <p> </p> <p> </p>}, number={5}, publisher={Mehmet Ali YOLCU}