TY  - JOUR
T1  - HALK İNANIŞLARI KAPSAMINDA İNCELENEN BİR ASTROLOJİ METNİ: "DÎV-NÂME"
TT  - AN ASTROLOGY TEXT STUDIED WITHIN THE EXTENT OF PUBLIC BELIEFS: “DÎV-NÂME”
AU  - Bingöl, Duygu
PY  - 2020
DA  - June
DO  - 10.12981/mahder.718172
JF  - Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
JO  - Motif Akademi
PB  - Motif Yayıncılık
WT  - DergiPark
SN  - 1308-4445
SP  - 717
EP  - 735
VL  - 13
IS  - 30
LA  - tr
AB  - Varoluşunbaşlangıcından beri gök cisimleri, yıldızlar, ay ve güneş insanoğlunun daimamerak ettiği, zaman zaman tanrılaştırdığı ve ilgilenmekten hiç vazgeçemediğiunsurlar olmuştur. İslamî anlayışta burçlarla ilgili her şeyin anlatıldığıeserler “Dîv-nâme, Yıldız-nâme” başlığı altında geçmektedir. Ele aldığımızLeipzig Üniversitesi Kütüphanesi’nin İslamîk El Yazmaları bölümünden alınaneser ise Hz. Süleymân ve bahsedeceğimiz burçların perileri arasında geçenkonuşmaları, bu perilerin insanlara ne gibi zararlar vereceğini ve buzararlardan korunma yöntemlerini anlatmaktadır. Her bir burca mensup peri,teker teker anlatılmış, hakkında açıklayıcı bilgiler verilmiştir. Metindeöncelikle bu perilerin isimleri verilmiştir. Ardından yaşadıkları yerler vebazı fiziksel özellikleriyle metne konu olan bu perilerin insanlara birtakımzararlar verdiği tespit edilmiştir. Kültürümüzdehala varlığını koruyan birtakım halk inanışlarına dayalı kavramları ele alaneser, kişilere doğaüstü varlıklardan korunma yollarını, iyileşmek için okunmasıgereken ayetleri, yapılacak eylemleri anlatmaktadır. Muska yazmak, kurbankesmek, mum yakmak, şifalı kâğıtları bir suya atıp, bu suyla abdest almakbahsedilen korunma yöntemlerindendir. Çalışmada bahsi geçen hastalıklar ve buhastalıklardan kurtulma yöntemleri halk inanışları bağlamında incelenmiş,barındırdığı folklorik ögelerle birlikte açıklanmıştır. Amacımız ilgililiteratürde bilinmeyen yeni bir eseri gün yüzüne çıkarmak ve bu alanda yapılançalışmalara katkı sağlamaktır.
KW  - Dîv-nâme
KW  - burç
KW  - peri
KW  - halk inanışları
KW  - Dîv-nâme Berây-ı Merdân u Zenân
N2  - Celestial bodies, stars, moon and the sun havealways been the elements that human beings have always wondered, sometimes havedivinised and never have given up since the beginning of existence. The worksthat describe everything about the horoscopes in Islamic understanding areunder the title of ‘Dîv-nâme, Yıldız-nâme’. The work that we have reseachedwhich were taken Islamic Manuscripts section of the Leipzig University Librarytells conversations between Hz. Süleyman and horoscopes which will be mentionedlater, how will fairies harm to human and the methods of proteciton from theseharms. The fairy belonging to eachsign is explained one by one and descriptive information is given about it. Thenames of these fairies are givenprimarily in the text.Then, ,t was determinedthat these fairies, which are the subject of the text with their places andsome physical features, caused some harm to people. Thework that exemines the some based on public beliefs concepts that still existin our culture, tells individuals the ways of protection from supernaturalbeings, verses to be read to recover and the action to be taken. Writingamulets, sacrificing, burning candles, throwing healing papers into water andtaking ablution with this water are among the meyhods oh protectipn mentioned. The diseases mentioned in the study and themethods of recovery of these diseases are examined in the context of folkbeliefs and explained with the folkloric elements they contain. Our aim is toreveal a new work that is not known in the related literature and contribute tothe studies in this field.
CR  - Artun, E. (2006). Adana Halk Kültürü. Adana: Altın Koza Yay.
CR  - Bekki, S. (1996). Türk Mitolojisinde Kurban. Akademik Araştırmalar. Yıl I. Sayı 3. Kış Sayısı. s.16-82.
CR  - Boratav, P. N. (1994). Türk Halkbilimi II 100 Soruda Türk Folkloru. İstanbul: Gerçek Yay.
CR  - Çatalbaş, R. (2011). Türklerde Hayvan Sembolizmi Ve Din İlişkisi. Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi.  Sonbahar 2011, C.3, S. 12.
CR  - Demirci, K. (2006). Muska. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, c.31, s.265-267, İstanbul.
CR  - Erciyas, O. (2010). 15. yy. Astroloji Eseri Kitâbu Esrâri’n-Nücûm ve Havvâs’ın Türk Bilim Dili ve Astroloji - Kronoloji Terimleri Açısından Önemi. Sosyal Bilimler Dergisi. s.1.
CR  - Güç, A. (2002). Kurban. DİA. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. c.26. s.433-435. İstanbul.
CR  - Gür, N. (2012). Osmanlı Fal Geleneği Bağlamında Yıldıznâme-i Falnâme ve Tâlinâme Metinleri. Milli Folklor Dergisi s.96.
CR  - Kandemir. F. (2016).  Halk İnançlarının Psiko-Sosyal Nedenleri Ve Türkiye’deki Halk İnançlarının Tarihi Temelleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi IX-I. Erzincan.
CR  - Kutluer, İ. (1992). Burç. DİA. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. c.6, s.422-424. İstanbul.
CR  - Sinmez, Ç. -  Aslım, G. (2017) İç Anadolu Bölgesindeki Hayvanlarla İlgili İnanış ve Uygulamalar Üzerine Bir Değerlendirme. Bilig, 2017 Bahar. Sayı 81. s.205-232.
CR  - Şentürk, A. A. (1993). Klasik Osmanlı Edebiyatı Işığında Eski Âdetler ve Günlük Hayattan Sahneler II.  Türk Dili, S 500, s. 211-223.
UR  - https://doi.org/10.12981/mahder.718172
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1145555
ER  -