TY  - JOUR
T1  - Güvenlik, Piyasa ve Hukuksallaşma: 6222 Sayılı Yasa Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme
AU  - Hatipoğlu Aydın, Duygu
AU  - Berkay Aydın, Mustafa
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Mülkiye Dergisi
PB  - Mülkiyeliler Birliği Genel Merkezi
WT  - DergiPark
SN  - 1305-9971
SP  - 731
EP  - 758
VL  - 43
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Gündelik hayatın, her türlü ilişki biçimiyle hukukun konusu haline gelmesi, sporalanının hukuksallaşma sürecini de etkilemiştir. Bu hukuksallaşma sürecinin önemlibir parçası olan 6222 Sayılı sporda şiddet ve düzensizliğin önlenmesi yasası, spor veözellikle futbol alanını sosyolojik olarak etkileyen bir hukuksal düzenlemedir. 6222sayılı yasayla uygulamaya geçen Passolig ile, tribünlerde, spor alanlarında ve sporkültüründe önemli değişimler yaşanmaktadır. Türkiye’de tarihi çok da eski olmayansporda şiddetin önlenmesi yasalarının esas hedefi güvenliğin sağlanmasıdır. Böylece”spor severler” güvenli bir şekilde spor alanlarına gelebileceklerdir. Aynı zamandaPassolig’in de söylemi olan bu güvenlik ihtiyacının en önemli sonucu piyasalaştırmadır.Dünyadaki örneklere benzer şekilde spor alanında şiddet söylemi ve buna karşı alınanönlemlerle piyasalaştırma birbirini takip eden süreçler olmuşlardır. Güvenlik ve sermayekavramları, esasen modern devletin kökenlerinde de mevcuttur. Modern devlet, şiddettekeliyle birlikte bireysel güvenliği temin ederken, aynı zamanda sermaye hareketliliğiiçin güvenli bir ortam da yaratmaktadır. Spor alanında da, oyuncuların davranışlarındantaraftarların ıslahına kadar her alan yasalar yoluyla düzenlenirken, alan metalaştırılmaktave alanın yeni kuralları, piyasa ilişkilerine tabi kılınmaktadır. Futbol taraftarlığı kendindebulundurduğu organizasyon kapasitesi açısından önemli bir kolektif kimlik oluşturmazeminidir. Seyircinin göreceli pasif varoluşuna karşı, organizasyon kapasitesiyle taraftarbir anlamda kolektif bir aktiflik kapasitesini de işaret eder. Endüstriyel futbol çağındapiyasa merkezli düzenlemelerin istekleriyle de genelde bu taraftarlık zaten bir doğalçelişki içerisindedir.Bu çalışmada sporda ve özellikle futbolda şiddet filleri üzerine yapılan tartışmalaradeğinildikten sonra, futbolun endüstriyelleşmesi sürecinde güvenlik sağlamaya yönelikpolitikaların nasıl etkili olduğuna, modern devletin oluşumunda yer alan güvenlik vesermaye ilişkisi çerçevesinde bakılmıştır. Bu tartışmalar bağlamında Türkiye’de spordaşiddet ve düzensizliğin önlenmesi için atılan hukuksal adımlar değerlendirilmiştir. 6222sayılı yasa ve Passolig uygulamalarına dair değerlendirmenin ana gövdesini moderndevletin oluşumunda yaslandığı iki kavram olarak güvenlik ve sermaye oluşturmaktadır.Türkiye’deki hukuksal düzenlemelerin de esasen şiddet fiillerinin önlenmesi amacındaya da hukuksal yaptırımlar yoluyla, spor “alanlarını”, piyasa ilkelerine göre regüle etmeamacında olup olmadığı tartışılmaktadır.
KW  - Sporda şiddet
KW  - hukuksallaşma
KW  - 6222 sayılı yasa
KW  - futbol taraftarlığı
KW  - piyasalaştırma
CR  - Adalet Komisyonu (2004). Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine
Dair 2.3.2004 Tarihli ve 5100 Sayılı Kanun ile Anayasanın 89 uncu ve 104 üncü Maddeleri
Gereğince Cumhurbaşkanınca Bir Daha Görüşülmek Üzere Geri Gönderme Tezkeresi ve
Adalet Komisyonu Raporu. 1/777, 20 April. TBMM. https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/
donem22/yil01/ss424m.htm (Son Erişim Tarihi: 3 Mayıs 2019).
CR  - Alabay Ş (2019). Passolig Vurgunu. Yeni Şafak, 10 February. İstanbul. https://www.
yenisafak.com/ekonomi/passolig-vurgunu-3445750 (Son Erişim Tarihi: 14 Temmuz
2019).
CR  - Archetti E P ve Romero A G (1994). Death and Violence in Argentinian Football. İçinde:
Giulianotti R, Bonney N, ve Hepworth M (der) Football, Violence and Social Identity.
London: Routledge, 37–70.
CR  - Aydın M B, Hatipoğlu D ve Ceyhan Ç (2008). Endüstriyel Futbol Çağında ‘Taraftarlık’.
İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (26): 289–316.
CR  - Baykara A (2017). Futbol Müsabakalarındaki Elektronik Bilet Sisteminin Seyirci
Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi). Mersin
Üniversitesi, Mersin.
CR  - Benjamin W (2010). Şiddetin Eleştirisi Üzerine. İçinde: Çelebi (der) Şiddetin Eleştirisi
Üzerine. İstanbul: Metis Yayınları, 19–43.
CR  - Best S (2010). The Leicester School of Football Hooliganism: An Evaluation. Soccer &
Society 11(5): 573–587.
CR  - Çakmak G (2018). Süper Lig’deki Seyirci Azalmasının Nedenleri ile Futbol Taraftarlarının
E-Bilet Uygulamasına Bakış Açılarının Araştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi).
Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
CR  - Carlsson B (2009). Insolvency and the Domestic Juridification of Football in Sweden.
Soccer & Society 10(3–4): 477–494.
CR  - Coenen T M P, Pearson G ve Tsoukala A (2016). Legal Responses to Football ‘Hooliganism’
in Europe- Introduction. İçinde: Tsoukala A, Pearson G ve Coenen TMP (der) Legal
Responses to Football ‘Hooliganism’ in Europe. Springer, 1-18.
CR  - Dinç S C ve Demircan M (2016). Tribünde Güncel Tartışma: Takıma Psikolojik Bağlılığın
Passolig Uygulamasına İlişkin Taraftar Görüşleri Üzerine Etkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve
Spor Bilimleri Dergisi 11(2): 25-38.
CR  - Football Stadia After Taylor (2002). Fact Sheet 2. Leicester: Sir Norman Chester Centre
for Football Research, University of Leicester.
CR  - Foster K (2006). The Juridification of Sport. İçinde: Greenfield S ve Osborn G (der)
Readings in Law and Populer Culture. Routledge, 155–182. https://papers.ssrn.com/
abstract=1959909 (Son Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2019).
CR  - Gardiner S ve Felix A (1995). Juridification of the Football Field: Strategies for Giving
Law the Elbow. Marquette Sports Law Review 5(2): 189-219.
CR  - Gavin L ve Morris P (1998). Challenging Sports Bodies’ Determinations. Civil Justice
Quarterly (17): 128–148.
CR  - Gibson O (2009). Out of the ashes of Hillsborough, modern football was born. The
Guardian, 12 Nisan 2009. https://www.theguardian.com/football/2009/apr/13/
liverpool-hillsborough-disaster-anniversary (Son Erişim Tarihi: 20 Haziran 2019).
CR  - Giddens A (1991). Consequences Of Modernity. Stanford: Stanford University Press.
Girtler R (2005).Terbiyesizliğin Teorisi, İstanbul :Kale.
CR  - Gökalp E, Suğur N ve Ceyhan Ç (2018). Eskişehirsporlu Kimliği ve Taraftar Gözüyle
Eskişehirspor. Beau Bassin: Lambert.
CR  - Greenfield S ve Osborn G (2010). Regulating Sport: Finding a Role for the Law? SSRN
Scholarly Paper. Rochester, NY: Social Science Research Network. https://papers.ssrn.
com/abstract=1629778 (Son Erişim Tarihi: 12 Temmuz 2019).
CR  - Habermas J (2001). İletişimsel Eylem Kuramı. Çev. Tüzel M. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
CR  - Hatipoğlu D (2013). Santos’un Teorisinde Karşı Hegemonik Hukuk Arayışları.
(Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Ankara.
CR  - Hatipoğlu D ve Aydın M B (2007). Bastır Ankaragücü- Endüstriyel Futbol, Kent, Kimlik ve
Taraftarlık. Ankara: Epos Yayınları.
CR  - Keane J (1998). Şiddetin Uzun Yüzyılı. Çev. Peker B. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
CR  - King A (1998). End of the Terraces: The Transformation of English Football. London:
Leicester University Press.
CR  - King A (2001). Violent Pasts: Collective Memory and Football Hooliganism. The
Sociological Review 49(4): 568–585.
CR  - Marsh P, Rosser E ve Harre R (1978). The Rules of Disorder. Routledge.
CR  - Özdemir M S (2019). 6222 Sayılı Kanunda Tanımlanan Seyirden Yasaklanma ve Seyirden
Yasaklama Tedbirlerinin Verilmesi ve Uygulanmasına Eleştirel Bir Bakış. İçinde: Av. Atila
Sav Armağanı. Ankara: Türkiye Barolar Birliği, 453–468.
CR  - Parrish R (2003). The Birth of European Sports Law. Entertainment Law 2(2): 20-39.
CR  - Pierson C (2011). Modern Devlet. Çev. Erdoğan B, Kutluğ N. İstanbul: Chiviyazıları
Yayınevi.
CR  - Pendlebury A (2012). The Regulation of on-the-ball Offences: Challenges in Court. The
Entertainment and Sports Law Journal, 10(1), 3. DOI: http://doi.org/10.16997/eslj.22
CR  - Poggi G (2009). Modern Devletin Gelişimi: Sosyolojik Bir Yaklaşım. Çev. Kut Ş, Toprak B.
İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
CR  - Rowe D (1996). Popüler Kültürler. Çev. Küçük M. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
CR  - Sancar M (2001). Şiddet, Şiddet Tekeli ve Hukuk Devleti. Doğu Batı Dergisi (13): 25–45.
CR  - Teubner G (1987). Juridification- Concepts, Aspects, Limits and Solutions. İçinde:
Teubner G. (der). Juridification of Social Spheres: A Comparative Analysis in the Areas
Of Labor, Corporate, Antitrust and Social Welfare Law. Walter de Gruyter: 3-48.
CR  - Türkiye Futbol Federasyonu (2019). Profesyonel Disiplin Kurulu Kararları, 24.10.2019,
https://www.tff.org/default.aspx?pageID=246&ftxtID=32325. (Son Erişim Tarihi: 3
Kasım 2019)
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/mulkiye/issue//729653
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1079219
ER  -