TY - JOUR T1 - Muhammed Mehdî b. Muhammed Nâsır Esterâbâdî. Târîh-i Cihângüşâ-yı Nâdirî. Kaşmer: İntişarat-ı Âlem-i Efruz,1394/2015. TT - Muhammad Mahdī b. Muhammad Nāsır Astarābādī. Taʾrīk̲h-i Jahāngošāy-e Nādirī. Kashmer: Intisharat-ı Ālem-i Efruz,1394/2015. AU - Yıldırım, Alper PY - 2020 DA - June Y2 - 2020 JF - Turkish Journal of Shiite Studies PB - Habip DEMİR WT - DergiPark SN - 2687-1882 SP - 108 EP - 113 VL - 2 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışmada Şiî-İrantarihi açısından büyük bir öneme sahip olan Nâdir Şah Afşar'ın (ö. 1747)hayatına ve siyasî faaliyetlerine ilişkin hadiselerin yer aldığı Târîh-iCihângüşâ-yı Nâdirî aldı eser tanıtılmıştır. Bu eser Nâdir Şah’ın münşîlik(kâtiplik) görevini üstlenen Mirzâ Mehdî Han Esterâbâdî (ö.1757) tarafından Farsça olarak kalemealınmıştır. Esterâbâdî, Nâdir Afşar’ın münşîsi olduğundan onunla birlikte uzunseneler seyahat etmiş ve çeşitli seferlere katılmıştır. Bu sayede Esterâbâdî,dönemin tarihî olaylarını kaydetme ve Nâdir Şah’ın hayatına dair hususlarıaktarma fırsatı bulmuştur. İran tarihi ve edebiyatı açısından önemli bir yeresahip olan bu eserin orijinal yazma nüshası edebî bir üslupla ve ağır bir dilleyazılmıştır. Târîh-i Cihângüşâ-yı Nâdirî’nin esas aldığımız nüshasıçeşitli sadeleştirmeler ve açıklamalar içeren ilâvelerle yenidendüzenlenmiştir. Ele aldığı döneme dair birinci el kaynak niteliğindeki bueserin tanıtımının alan ilgilileri ve araştırmacıları için faydalı olacağıumulmaktadır. KW - Nadir Şah KW - Tarih KW - Esterâbâdî KW - Şia KW - İran N2 - In this study, Taʾrīk̲h-iJahāngošāy-e Nādirī, which includes events related to the life and politicalactivities of Nādir Shah Afshar (d. 1747), who has great importance in terms ofthe history of Shiite-Iran, was introduced. This work was written in Persian byMīrzā Mahdī K̲h̲ān Astarābādī (d. 1757), who undertook the clerk of Nâdir Shah.Since Astarābādī was the scribe of Nâdir Afshar, he traveled with him for manyyears and participated in various expeditions. In this way, Astarābādī had theopportunity to record historical events of the period and to convey issuesrelated to Nādir Shah's life. The original manuscript of this work, which hasan important place in Iranian history and literature, was written in a literalstyle and in a heavy language. The copy of Taʾrīk̲h-i Jahāngošāy-e Nādirī wasreorganized with additions containing various simplifications and explanations.It is hoped that the promotion of this work, which is a first-hand document,will be beneficial for the researchers who are interested in this field. CR - Arunova, M. R - K. Z. Eşrefyan. Nâdir Şah-ı Avşar. Çev. Nergize Turaeva. İstanbul: Selenge Yayınları, 2015. CR - Esterâbâdî, Mirzâ Mehdî Han. Târih-i Nâdirî. Milli Kütüphane, Nâdir Eserler Koleksiyonu, MK Yer No: 06 Mil EHT A 28271. CR - Esterâbâdî, Muhammed Mehdî Hân b. Muhammed Nâsır. Târîh-i Cihân-güşa. Konya: Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi, Antalya Akseki Yeğen Mehmet Paşa İlçe Halk Kütüphanesi Koleksiyonu, Demirbaş No: 07 Ak Çar Ca 5. CR - Han, Mirzâ Mehdî. Târîh-i Cihângüşâ-yı Nâdirî. Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi, Yer No: Y/0051-1. CR - Heyet, Mehmet. “Mirzâ Mehdî Han Esterâbâdî ve Onun Senglah Eserinde Dil Adlandırmaları Üzerine Bir İnceleme”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi 16/2 (2019), 380-389. CR - Karsî, Hâcibî. Terceme-i Târîh-i Nâdir Şâh. İstanbul Kütüphaneleri, İstanbul Kütüphanelerinde bulunan Türkçe Tarih-Coğrafya Yazmaları, Esad Efendi (Süleymaniye Ktb.) No. 2179. CR - Lockhart, L. Nâdir Shah. London: Luzac & Co., 1938. CR - Minorsky, Vilademir. “Nâdir”. İslam Ansiklopedisi. 9/21-31. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1964. CR - Muhammed Mehdi b. Muhammed Nâsır Esterâbâdî (ö. 18. yy). Târîh-i Cihângüşâ-yı Nâdirî. Kaşmer: İntişarat-ı Âlem-i Efruz,1394. CR - Özgüdenli, Osman Gazi. “Tarih”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40/54-58. İstanbul: TDV Yayınları, 2011. CR - Perry, J. R, “Astarābādī, Mahdī Khan”. Encyclopedia Iranica. 2/844-845. London and Boston: Routledge & Kegan Paul Press, 1987. CR - Yıldırım, Alper. Siyasî ve Mezhebî Açıdan Osmanlı-İran İlişkileri (Sultan I. MahmudDönemi). İstanbul: Akademik Kitaplar Yayınları, 2019. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/siader/issue//742390 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1172850 ER -