TY  - JOUR
T1  - POST-TRUTH ÇAĞINDA HALKLA İLİŞKİLER’İN “HAKİKAT YÖNETİCİLİĞİ” ROLÜ: GIDA VE BESLENME ALANINDAKI YALAN HABERLERE YÖNELİK STRATEJİLER
AU  - Bıçakçı, Banu
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Kurgu
JO  - e:Kurgu
PB  - Anadolu Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1309-3487
SP  - 61
EP  - 78
VL  - 27
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Genellikle finansal, politik veya sosyal bir motivasyonla belirli bir amaca yönelik üretilen “Yalanhaber” ler sosyal medya ve arama motorları gibi iletişim teknolojileri sayesinde hızlıcayayılmakta, kamuoyunun gerçek bilgiye ulaşımını tehdit etmektedir. Gıda ve beslenmekonularında üretilen yalan haberlere rağmen bilinçli beslenen, sağlıklı toplumlar inşaaedilebilmesi için bu konularda farkındalık yaratılması ise ancak sürdürülebilir halkla ilişkilerçalışmaları ile mümkündür. Ana akım halkla ilişkiler strateji ve taktiklerinin, sivil toplumungelişmesine katkı sunan aktivist halkla ilişkiler çalışmalarında da kullanılabileceğidüşüncesinden yola çıkan bu betimsel çalışmada Halkla İlişkiler yöneticisi doğru ve gerçekbilgiyi sürekli arayan ve sorgulayan; hem iç hem de dış hedef kitlelere yönelik iletişimde doğruve nesnel bilgiyi odak noktasında tutan bir “Hakikat Yöneticisi” rolünde tanımlanmıştır. Bubağlamda çalışmanın amacı, Hakikat Yöneticisinin özelliklerini tanımlamak ve yalan haber ilekarşı karşıya olduğu durumlarda ne yapması ve hangi stratejiye göre hareket etmesi gerektiğinibelirlemektir.Yalan haberin yedi tip içeriği Türkiye ve beslenme özelinde örnekler ile açıklanmış, diğerboyutları ise kaynak güvenilirliği, içerik yayılımı ve zarar verme potansiyeli olarak belirlenmiştir.Sonuç olarak Hakikat Yöneticisi insanı merkeze alan anlayışa sahip, meslek etiğine bağlı,alternatif mecraları kullanabilen, haber teyit kurumlarıyla ve ilgili uluslararası kurumlar işbirliğiyapan özellikleri ile tanımlanmış, kamuoyunu gıda gerçekleri ile ilgili aydınlatma hedefiyleyalan haberlere karşı izlenebilecek stratejiler belirlenmiştir. Çalışma ile yürütülebilecek lobicilikfaaliyetleri, kurumsal halkla ilişkiler çalışmaları, sivil toplum örgütleri ve alan ile ilişkiliderneklerin faaliyetlerine yönelik bir uygulama çerçevesi çizilmesi amaçlanmıştır.
KW  - Hakikat-ötesi çağ
KW  - yalan haber
KW  - aktivist halkla ilişkiler
KW  - halkla ilişkiler stratejileri
KW  - gıda ve beslenme
CR  - Allcott, H. ve Gentzkow, M. (2017). “Social Media and Fake News in the 2016 Election”. Journal
of Economic Perspectives, 31(2), ss. 211–236.
CR  - Bernard J.C. ve Bernard D.J. (2010). “Comparing parts with the whole: willingness to pay for
pesticide-free, non-GM, and organic potatoes and sweet corn”. Journal of Agricultural
and Resource Economics, 35(3), ss. 457–475
CR  - Bıçakçı, A.B. ve Hürmeriç, P. (2013). “The historical development of PR in Turkey: the rise
of a profession in times of social transformation”. Pathways to Public Relations:
histories of practice and profession (eds. St John III, B., Lamme, M.O. ve L’Etang, J.)
içinde 16. Bölüm, ss. 257-272.
CR  - Bıçakçı İ.C. (2016). Halkla ilişkilerin kurmaca dünyası ve hakikatin direnişi. Ankara: Ütopya.
CR  - Bowen, S.A. (2008). “A state of neglect: Public Relations as ‘corporate conscience’ or Ethics
Counsel”. Journal of Public Relations Research, 20(3), ss. 271-296.
CR  - Coombs, W.T. ve Holladay, S.J. (2012). “Privileging an activist vs. a corporate view of public
relations history in the US”. Public Relations Review, 38(3), ss.347-353.
CR  - Edson C.T.Jr., Zheng W.L. ve Ling R.,(2018). “Defining ‘Fake News’”, Digital Journalism, 6(2),
ss.137-153.
CR  - Falkheimer, J. (2007). “Antony Giddens and PR: A third way perspective”. Public Relations
Review, 33(3), ss.287-293.
CR  - Figueira Á. ve Oliveira, L. (2017). “The current state of fake news: challenges and
opportunities”. Procedia Computer Science, 121, ss.817-825.
CR  - Foça, A. (2019). “Yanlış bilginin en yaygın 7 türü”, çevrimiçi erişim: https://teyit.org/sozlukyanlis-bilginin-en-yaygin-7-turu/
CR  - Harari, Y. N. (2018). 21. Yüzyıl için 21 ders (çev. Selin Siral), 3. Baskı, İstanbul: Kolektif Kitap.
CR  - Herman, E.S. ve Chomsky, N. (2002). Manufacturing consent: The political economy of the
mass media. New York: Knopf Doubleday Publishing Group.
CR  - Hughner, R.S., McDonagh, P., Prothero, A., Shultz II C.J., ve Stenton J. (2007). “Who are
organic food consumers? A compilation and review of why people purchase organic
food”. Journal of Consumer Behavior, 6(2-3), ss.94-110.
CR  - Kavaklı, N. (2019). “Yalan haberle mücadele ve Internet teyit/doğrulama platformları”, Erciyes
İletişim Dergisi, 6(1), ss. 663-682.
CR  - Kovach, B. ve Rosenstiel, T. (2007). The Elements of Journalism : What Newspeople Should
Know and The Public Should Expect. 1st rev. ed. New York: Three Rivers Press.
CR  - McGonagle, T. (2017). “’Fake news’: False fears or real concerns?”. Netherlands Quarterly of
Human Rights, 35(4), ss.203-209.
CR  - McIntyre, L. (2018). Post-Truth. Massachusetts: The MIT Press
CR  - Moloney, K. (2006). Rethinking Public Relations, 2nd. Ed., Oxon, US: Routledge.
CR  - Moran, A. V. (1999). Büyük Türkçe-İngilizce Sözlük, 5.basım, İstanbul: Adam.
CR  - Mules, P., (2019) "Changing representations of activists and activism in public relations
textbooks". Journal of Communication Management, 23(1), ss.18-30.
CR  - Neill, S. M. ve Drumwright, M.E. (2012). “PR professionals as organizational conscience”.
Journal of Mass Media Ethics, 27(4), ss.220-234.
CR  - Özgen, E. ve Bayraktar, N. (2014). “Spin Doctor kavramının tehdidi altında halkla ilişkiler”.
Marmara İletişim Dergisi, 21, ss.1-18.
CR  - Paktin, S. ve Karaca, H.S. (2018). “Post-Truth, Medya ve İktidar”, Medya ve yalanlar (ed.
Savaş Çoban) içinde, bölüm 5, İstanbul: Siyah-Beyaz.
CR  - Ryan M.ve Martinson D. L. (1983). “The PR officer as corporate conscience”. Public Relations
Quarterly, 28(2), ss. 20–23.
CR  - Shoemaker, P.J. ve Stephen D. R. (2013). Mediating the Message in The 21st Century: A
Media Sociology Perspective. 3. baskı. New York: Routledge.
CR  - Smith, R. D. (2009). Strategic Planning for Public Relations, 3rd ed., New York: Routledge.
CR  - Tandoc Jr., E. C, Lim, Z. W., ve Ling, R. (2018) “Defining ‘Fake News’: A Typology of Scholarly
Definitions”, Digital Journalism, 5 (7), ss. 1-17
Verstraete, M., Bambauer, D. E., Yakowitz B. ve Jane R., “Identifying and Countering Fake
CR  - News” (August 1, 2017). Arizona Legal Studies Discussion Paper No. 17-15. Çevrimiçi
erişim: SSRN: https://ssrn.com/abstract=3007971 veya http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3007971
CR  - Vico, G. (2007). Yeni Bilim (çev. Sema Önal), Ankara: Doğu Batı.
CR  - Vosoughi, S., Roy, D., ve Aral, S. (2018). “The spread of true and fals news online”, Science,
359(6380), ss.1146-1151.
CR  - Wardle, C. (2017) “Fake News. It’s Complicated”, First Draft News. Çevrimiçi erişim:
https://firstdraftnews.com/fake-news-complicated/
CR  - Wardle, C. ve Derakhshan, H., (2017) Information Disorder: Toward an interdisciplinary
framework for research and policy making, Council of Europe report, DGI (2017)09, Strasbourg Cedex: Council of Europe. Çevrimiçi erişim: https://rm.coe.int/informationdisorder-toward-an-interdisciplinary-framework-for-researc/168076277c
CR  - Williams, P.R.D. ve Hemmit, J.K. (2001). “Perceived risks of conventional and organic
produce: pesticides, pathogens and natural toxins”, Risk analysis, 21(2), ss. 319-330.
CR  - Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı).
Ankara: Seçkin Yayıncılık.
CR  - https://www.gidahatti.com/bm-yalan-haberle-mucadele-icin-kollari-sivadi-paylasa-basmadandusun-85982/
CR  - http://www.greenpeace.org/turkey/Global/turkey/report/2018/yagmur-ormanlari-icin-gerisayim.pdf
CR  - https://www.mynet.com/bir-hata-nasil-populer-olur-ispanaktaki-demirin-hikayesi-ve-temelreis-190101067464
CR  - https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2354580/Popeyes-legendary-love-spinachactually-misplaced-decimal-point.html
CR  - https://www.medimagazin.com.tr/ilac-sanayi//tr-gdonun-zararindan-cok-yarari-var-8-88-24855.html
CR  - https://www.webtekno.com/yeni-arastirmalar-ile-birlikte-gdo-nun-sagliga-yararli-olduguortaya-cikti-h41311.html
CR  - https://teyit.org/starbucksin-kahvelerinde-fil-diskisi-kullandigini-kabul-ettigi-iddiasi/
CR  - https://teyit.org/fotograflar-hastalikli-ciftlik-baliklarini-mi-gosteriyor/
CR  - https://teyit.org/turkiyedeki-bes-markanin-urunlerinde-domuz-eti-kullandigi-iddiasi/
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/kurgu/issue//752382
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1149451
ER  -