@article{article_793804, title={Türkiye’de Plum pox virus’un altı yıllık ülkesel sürvey ve eradikasyon programının değerlendirilmesi}, journal={Plant Protection Bulletin}, volume={61}, pages={19–32}, year={2021}, DOI={10.16955/bitkorb.793804}, author={Birişik, Nevzat and Morca, Ali Ferhan and Erilmez, Serpil and Çiftçi, Osman and Yurtmen, Melike and Uzunoğulları, Nesrin and Deligöz, İlyas and Şahin, Murat and Öntepeli, Mehmet Levent}, keywords={eradikasyon, PPV, sert çekirdekli meyve, şarka, virüs}, abstract={Plum pox virus (PPV), sert çekirdekli meyve türlerinin bilinen en tehlikeli viral etmenidir. PPV vektör yaprak bitleri tarafından taşınmakta ve sert çekirdekli meyve ağaçlarında özellikle erik, kayısı ve şeftalinin meyveleri, yaprakları ve çiçeklerinde ciddi hasarlara neden olmaktadır. Enfekteli bitkilerin eradike edilmesi, PPV’ye karşı alınması gereken tedbirlerin başında gelmektedir. Bu çalışmanın temel amacı; Ulusal Bitki Sağlığı Kurumu olan, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü (GKGM) tarafından 2013-2018 yılları arasında yürütülen Ulusal PPV sürvey ve eradikasyon programının sonuçlarını değerlendirmektir. Altı yıllık çalışma süresince Türkiye’de yaklaşık 60.000 bitki makroskobik olarak incelenmiş ve yedi farklı meyve türünde toplam 21.394 bitkiden örnek (çiçek, yaprak ve meyve) alınmıştır. Alınan örnekler ELISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay) metodu ile analiz edilmiştir. ELISA’da şüpheli sonuç veren örnekler, RT-PCR (Reverse Transcription Polymerase Chain Reaction) yöntemi ile doğrulanmıştır. Test sonuçlarına göre 161 farklı noktadan alınan örneklerin 2.718’i PPV pozitif olarak tespit edilmiş ve enfeksiyon ortalaması altı yıl boyunca %12.70 olarak hesaplanmıştır. Çalışma süresince 78.868 bitki eradike edilmiş, yoğun sürvey ve eradikasyon programı sonucunda PPV enfeksiyon oranının %35.72’den %7.47’ye gerilediği görülmüştür. Diğer taraftan, daha önce PPV’den ari olarak bilinen yedi ilde (Aydın, Bolu, Denizli, Erzincan, Kırıkkale, Sivas, Samsun) PPV’nin varlığı belirlenmiş ve eradikasyonu gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu çalışma sonucunda eradikasyon uygulamalarının PPV’nin bulaşma ve yayılmasını baskılamada çok etkili bir yöntem olduğu ortaya konmuştur. Buna ek olarak ulusal sürvey ve eradikasyon programına ülke çapında devam edilmesi ve fidanlıklarda yoğunlaştırılması kanaatine varılmıştır.}, number={2}, publisher={TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI EĞİTİM VE YAYIN DAİRESİ BAŞKANLIĞI}, organization={Tarım ve Orman Bakanlığı}