TY  - JOUR
T1  - Resimde Gölgenin Kullanımı ve Burhan Doğançay’ın Yapıtlarında Gölge
AU  - Kaçmaz Ateş, Özlem
PY  - 2020
DA  - December
JF  - Sanat ve Tasarım Dergisi
PB  - Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1308-2264
SP  - 497
EP  - 515
IS  - 26
LA  - tr
AB  - Işığın engellenmesi olarak tanımlanan “gölge”, sanat tarihi sürecinde her zaman önemli bir yere sahipolmuştur. Resim sanatı tarihinde, başlangıçta basık, hacimsiz gölge imgeler yer alırken; Rönesansdönemiyle birlikte, gölge, hacimlendirmenin, espasın ve perspektifin vazgeçilmez unsuru halinegelmiştir. Modern resim döneminde ve sonrasında gölge, sanatçılar tarafından bilinçli olarak her ikişekilde de resim sanatında kullanılmıştır.Burhan Doğançay, kent duvarlarının içeriksel ve biçimsel zenginliğinden etkilenerek, yaşamı boyuncabir antropolog gibi duvarları belgelemiş, yeniden kurgulayarak resimlerine ve heykellerine taşımıştır.Bunu yaparken gölgeyi, kimi zaman üçüncü boyut yaratmanın aracı olarak kullanmış, kimi zaman dakaligrafik bir öğe olarak yapıtlarının merkezine oturtmuştur. Bu makalede, duvarları kaynak alarakoluşturduğu seriler içerisinde, gölgenin başat rol oynadığı, Hücum Serisi (1972-1977), KurdelelerSerisi (1972-1989), Koniler Serisi (1972-1990), Çifte Gerçeklik Serisi (1990-2009) ve KurdelelerSerisi’ni çıkış noktası olarak alan Aubusson halıları ve Gölge heykeller üzerinde yoğunlaşılmış, “gölge”bağlamında incelenmiştir.
KW  - Gölge
KW  - Espas
KW  - Boyut
KW  - Burhan Doğançay
KW  - Kaligrafi
CR  - Çalıkoğlu, L. (2008). Burhan Doğançay, Gölge Heykeller. İstanbul: Mas Matbaacılık.
CR  - Çalıkoğlu, L. (2012). Kent Kültürünün Yarım Yüzyılı: Tarihin Kaydı ve Duvarların Anatomisi.
E. Eşkinat. (Editör). Burhan Doğançay, Kent Duvarlarının Yarım Yüzyılı (çev. B. Kadıoğlu, B.
Kovulmaz). Münih. Prestel Yayıncılık, 14-17.
CR  - Erol, T. Renda, G. (1982). “19. Yüzyıl Türk Ressamları”. Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi
(1. cilt). İstanbul: Tiglat Yayınları, 79-170.
CR  - Erzen, J. N. (2011). Çoğul Estetik. İstanbul: Metis Yayınları.
CR  - Flomenhaft, E. (2001). Doğançay: Bir Kahramanlık Serüveni. Z. Rona. (Editör). Burhan
Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları, 59-85.
CR  - Giboire, C. (2012). Doğançay’ın Serileri: İçerik ve Teknik. E. Eşkinat. (Editör). Burhan
Doğançay, Kent Duvarlarının Yarım Yüzyılı (çev. B. Kadıoğlu, B. Kovulmaz). Münih. Prestel
Yayıncılık, s. 36-274.
CR  - Gombrich, E.H. (1986). Sanatın Öyküsü. (çev. B. Cömert). İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
CR  - Papila, A. (2008). “Rubens’in Resimleri Üzerinden, Barok Dönem Avrupasının Sosyopolitik
Bir Analizi”. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat Yazıları Dergisi, 18,
79-92.
CR  - Picaud, J. F. (2001). Burhan Doğançay ve Aubusson Duvar Halıları. Z. Rona. (Editör). Burhan
Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları, 261-265.
CR  - Renda, G. ve Erol, T., (1982). “Türk Resminde Batılılaşma Yönünde İlk Denemeler”. Çağdaş
Türk Resim Sanatı Tarihi (1. cilt). İstanbul: Tiglat Yayınları, 19-76.
CR  - Rona, Z. (2001). Gölge Heykeller: Burhan Doğançay’ın Gerçek Gölgeleri. Z. Rona. (Editör).
Burhan Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları, 265-275.
CR  - Sönmez, N. (2001). Doğançay’ın Duvar Sanatının Evrimi. Z. Rona. (Editör). Burhan
Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları, 85-261.
CR  - Stoichita, I. Victor. (2006). Gölgenin Kısa Tarihi. (çev. B. Aydın). Ankara: Dost Kitabevi
Yayınları.
CR  - Tansuğ, S. (1986). Çağdaş Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
CR  - Taylor, B. (2012). Doğançay’ın Dünyası. E. Eşkinat. (Editör). Burhan Doğançay, Kent
Duvarlarının Yarım Yüzyılı (çev. B. Kadıoğlu, B. Kovulmaz). Münih: Prestel Yayıncılık,17-26.
CR  - Turani, A. (1983). Dünya Sanat Tarihi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
CR  - Turani, A. (2007). Sanat Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
CR  - Ünsal, B. (2011). Sanat Terimleri ve Kavramları Sözlüğü. İstanbul: Sev Yayıncılık.
CR  - Ünver, M. (2013). Kaligrafi, Güzel Yazı Sanatı. Ankara: Asil Yayıncılık.
CR  - Venturi, L. (1954). Resim, Giotto’dan Chagall’a kadar bin resme nasıl bakmalı? Doğuş
Matbaası.
CR  - Wikipedia.org/wiki/Gaius-Plinius-Secundus. Erişim Tarihi: 02.06.2019.
CR  - Görsel 1. Eşkinat, E. (2012). Burhan Doğançay, Kent Duvarlarının Yarım Yüzyılı. Münih:
Prestel Yayıncılık. s. 137.
CR  - Görsel 2. Rona, Z. (2001). Burhan Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları. s.
139.
CR  - Görsel 3. http://lebriz.com/pages/artist.aspx?section=130&lang=TR&artistID=198&
Erişim. 3. Mayıs. 2019.
CR  - Görsel 4. Rona, Z. (2001). Burhan Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları. s.
267.
CR  - Görsel 5. http://www.artnet.com/usernet/awc/awc_workdetail.asp?
aid=424600715&gid=424600715&cid=103762&wid=424642517&cur=1. Erişim: 4.
Mayıs. 2019.
CR  - Görsel 6. Rona, Z. (2001). Burhan Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları. s.
270.
CR  - Görsel 7. Rona, Z. (2001). Burhan Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları. s.
95.
CR  - Görsel 8. Eşkinat, E. (2012). Burhan Doğançay, Kent Duvarlarının Yarım Yüzyılı. Münih:
Prestel Yayıncılık. s. 155.
CR  - Görsel 9. Eşkinat, E. (2012). Burhan Doğançay, Kent Duvarlarının Yarım Yüzyılı. Münih:
Prestel Yayıncılık. s. 225.
CR  - Görsel 10. Rona, Z. (2001). Burhan Doğançay, Retrospektif. İstanbul: Duran Kitapları. s.
201.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue//848462
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1473476
ER  -