TY  - JOUR
T1  - DOĞUM VE KORUYUCULUK İLE İLİŞKİLİ FİBULA-İĞNE KULLANIMI
AU  - Erdan, Emre
AU  - Toprak, Gül Tuğçe
AU  - Sıdal, Elif
PY  - 2020
DA  - December
DO  - 10.22520/tubaar2020.27.008
JF  - TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
JO  - TÜBA-AR
PB  - Türkiye Bilimler Akademisi
WT  - DergiPark
SN  - 1301-8566
SP  - 0
EP  - 0
VL  - 0
IS  - 27
LA  - tr
AB  - Kadınlar, içgüdüsel olarak hamilelik, doğum ve sonrasında tarih boyunca koruyucu bir rol oynamışlardır. Bu bağlamdakadınlar, hamilelikte ve doğumdan sonra bebeklerini kötü ruhlardan koruduğuna inandıkları ilahi varlıklara apotropaikyaklaşımlar sergilemişlerdir. Bu çalışma, fibulaların kadınlarla, batıl inançlarla ve doğumla ilişkisini açıklamayıamaçlamaktadır. İlk uygulamalar, fibula gibi işlev gören iğnelerin kadınlar ve tanrıçalar tarafından benzerinançlar bağlamında kullanıldığı bilinen Yakın Doğu toplumlarında ortaya çıkmaktadır. Muhtemelen fibulaların veiğnelerin koruyucu yönleri hakkındaki inanç, kültürleşme veya göç gibi faktörlerin bir sonucu olarak, özellikle MÖ1. binyılda Batı toplumlarının dini geleneklerine de yansımaya başlamıştır. Burada da nesnelerin özellikle doğumlailgili olarak tanrıçaların kutsal alanlarına sunulduğu görülmektedir. Yazıtlardan ve tasvirlerden de anlaşılacağı üzerefibulalar ve iğneler çoğunlukla tanrıçaların kimlikleriyle ilişkilendirilmiştir. Çalışmamız kapsamında Yakın Doğu’daLamaštu-Pazuzu ve Batı Anadolu’dan İtalya’ya doğurganlığı temsil eden tanrıçalar ile fibula ve iğnelerin ilişkileriincelenmiştir. Bu bağlamda, günümüzde devam eden fibulaların ve iğnelerin kötü ruhlara karşı koruyucu bir nesneolduğu inancı açıklanmıştır.
KW  - Fibulalar
KW  - İğneler
KW  - Kadın
CR  - Arslan, N/Dennert, M/ Böhlendorf-Arslan/B. 2009. 
“Assos 2007 Yılı Kazı Çalışmaları”, KST XXX. 3. Ankara: 105-122.
CR  - Arthur, M. 1977. 
“Politics And Pomegranates: An Interpretation of the Homeric Hymn to Demeter”, Arethusa/10.1: 7-47.
CR  - Bammer, A/Muss, U. 1996. 
Das Artemision von Ephesos: das Weltwunder Ioniens in archaischer und klassischer Zeit. Mainz.
CR  - Baykan, D. 2012. 
“Nif (Olympos) Dağı Kazısı Metal Buluntularının Tipolojik ve Analojik Değerlendirilmesi”, Arkeometri Sonuçları Toplantısı XXVII: 231-236.
CR  - Baykan, D. 2017. 
“Metal Buluntular ve Arkeometalurji Verileri”, Nif Dağı Ballıcaoluk (2008-2016) Prof. Dr. Elif Tül Tulunay Onuruna, (Eds. M. Peker/C. Baykan/D. Baykan). İstanbul: 119-160.
CR  - Birmingham, J.M. 1961. 
"The Overland Route across Anatolia in the Eighth and Seventh Centuries B.C.", AnSt/11: 185-195.
CR  - Boehlau, J/Schefold, K. 1942.
Larisa am Hermos: die Ergebnisse der Ausgrabungen,1902- 1934, 3. Die Kleinfunde. Berlin.
CR  - Brøns, C. 2014.
"Representation and realities: Fibulas and pins in Greek and Near Eastern iconography", Greek and Roman Textiles and Dress, An Interdisciplinary Anthology, (Eds. M. Harlow/ M.L. Nosch). Barnsley: 60-94.
CR  - Brøns, C. 2017.
God & Garments: Textiles in Greek Sanctuaries in the 7th to the 1st Centuries BC. Oxford.
CR  - Bulut, M. 2017.
“Geçiş Ritüellerinden Doğum: Sağaltım Yolları”, Turkish Studies 12.21: 121-132.
CR  - Burke, B. 2016. 
“Phrygian Fibulae as Markers of Textile Dedication in Greek Sanctuaries”, Textiles, Trade and Theories: From the Ancient Near East to the Mediterranean, (Eds. K. Droß-Krüpe/M.L. Nosch). Münster: 159-168.
CR  - CAD 
The Assyrian Dictionary of the Oriental Institute of the University of Chicago.
CR  - Caner, E. 1983. 
Fibeln in Anatolien I Prähistorische Bronzefunde Abteilung XIV Band 8. München.
CR  - Cole, S.G. 2004.
Landscapes, Gender, and Ritual Space: The Ancient Greek Experience. London.
CR  - Cooper, J.S. 2002. 
“Virginity in Ancient Mesopotamia”, CRRAI/47.1 (Eds. S. Parpola/R.M. Whiting). 91-112.
CR  - Dawkins, R.M. 1929. 
“Objects in Carved Ivory and Bone”, The Sanctuary of Artemis Orthia at Sparta: Excavated and described by members of the British School at Athens 1906-1910 (Ed. R.M. Dawkins). London: 203-248.
CR  - Delitzsch, W. 1896.
Assyrisches Handwörterbuch. London.
CR  - Deonna, W. 1938.
Exploration Archeologique de Delos faite par l’e Francaise D’Athenes XVIII: Le Mobilier Delien. Paris.
CR  - Dönmez, Ş. 2017a.
Dönmez, Ş., “Byzantion’dan Önce Thrakion Vardı Şehr-i İstanbul’un Kuruluş Ezberlerine Arkeoloji Darbesi”, Tarih/34: 64-68.
CR  - Dönmez, Ş. 2017b.
“The Protohistoric Times of Istanbul in the Light of New Evidence”, TÜBA-AR/21: 93-115.
UR  - https://doi.org/10.22520/tubaar2020.27.008
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1509603
ER  -