@article{article_886297, title={1830’LARIN NÜFUS DEFTERLERİNDEN HAREKETLE OSMANLI’DA ASKERE ALINACAKLARIN TESPİTİ}, journal={Belgi Dergisi}, pages={747–770}, year={2021}, DOI={10.33431/belgi.886297}, author={Özekmekçi, Mustafa Mesut}, keywords={Nüfus Sayımı, Nüfus Defteri, Askerlik}, abstract={Osmanlı Devleti’nin ülke genelindeki ilk genel nüfus sayımının H. 1246- M. 1830-1831 tarihleri arasında gerçekleştirildiği bilinmektedir. Konuyla alakalı öncü çalışmaların tamamında nüfus sayımların asli amacının yeni kurulmuş Mansûre Ordusu için insan kaynağının tespiti ile cizye mükelleflerinin belirlenmesi olduğu konusunda hemfikirdir. Bununla beraber ilk sayıma dair bir talimatnamenin halen bulunamaması sebebiyle bu tahrirlerin tam olarak neye göre yapıldığı belirsizdir. Bu bağlamda örneğin askere alınacak nüfusun hangi özelliklere sahip olması gerektiği yahut da hangi yaş/yaşlardaki kişilerin askere alınacakları net bir şekilde belli değildir. Literatür bu konudaki açıklamalar için sayıma dair çeşitli yazışmaları ve bunların pratiğe yansımaları olan nüfus defterlerini merkeze koymaktadır. Bu belgelerden hareketle sayım esnasında askerlik yapabilecek olanların belirlenebilmesi için nüfus defterlerinde kaydedilenlerin isimlerinin altına mim (م ) harfinin konulduğu araştırmacılar tarafından belirtilmektedir. Özellikle bu konudaki öncü çalışmaların doğru olarak tespit ettiği sayımın askerî gayesi ve bunun öne çıkartılmasına rağmen bu çalışmaların hiç birisinde ordunun yeniden teşekkülüne dair mevzuat ile nüfus sayımının bağlantısı kurulamamıştır. Bu çerçevede çalışmada nüfus sayımlarının ve nüfus defterlerinin Asakir-i Mansure-i Muhammediye Kanunnamesi ile olan bağlantılar incelenmektedir.}, number={22}, publisher={Pamukkale Üniversitesi}