TY  - JOUR
T1  - Rus Sömürüsüne Karşı Türkistan’da İsyan (1916): Sır Derya Örneği
AU  - Karataş, Ömer
PY  - 2021
DA  - March
Y2  - 2021
JF  - Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
JO  - ATDD
PB  - Hakan YILMAZ
WT  - DergiPark
SN  - 2148-2292
SP  - 221
EP  - 245
VL  - 8
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Ruslar Türkistan’ı 19. Yüzyılın ikinci yarsından sonra ilhak ve işgal etti. Ardından bölgeyi kendi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan düzenlemeler neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı, sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Bu ihtiyacı karşılamak için çarlık, 25 Haziran 1916’da bu tarihten önce askerlikten muaf olanları orduya almak amacıyla bir ferman yayınlandı. Söz konusu fermanla Türkistan’ın gayr-ı Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen Çarlık Rusya’sı, sömürünün insan kaynağına yönelmesine olanak tanıdı. Bu son gelişme önce Semerkant’ta başlayan daha sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Çalışmamızda 1916 Türkistan isyanında Sır Derya vilayetinde isyan sırasında meydana gelen gelişmeleri Rus arşiv belgeleri ve ilgili literatüre dayalı olarak ele alacağız.
KW  - Türkistan
KW  - Rusya İsyan
KW  - Sır Derya
CR  - HAYİT, Baymirza, Türkistan Rusya ile Çin Arasında,  Ankara 1975.
CR  - AKA, İsmail, Timur ve Devleti, TTK Ankara 2014.
CR  - KURAT, Akdes Nimet,  Rusya Tarihi Başlangıçtan 1917’ye Kadar, TTK Ankara 2014.
UR  - http://dergipark.org.tr/tr/pub/atdd/issue//892474
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1622711
ER  -