TY - JOUR T1 - IBSEN OYUNLARINDA KALITIM VE ÇEVRENİN ETKİSİ: ÖLÜMÜ SEÇENLER AU - Semercioğlu, Abdullah PY - 2021 DA - June JF - Görünüm JO - Vision PB - Kocaeli Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2458-8970 SP - 4 EP - 22 IS - 10 LA - tr AB - Realizmin bir kolu olarak değerlendirilen natüralizmin etkisinde oyunlar yazan Ibsen, doğa bilimlerinden etkilenmiş ve dönemin toplumunu gözlemleyerek oyunlarına aktarmıştır. Özellikle Darwin’in kalıtım ve çevreye bağlılık üzerine düşüncelerinden etkilenerek yazdığı oyunları, çevreye uyum sağlayamayan karakterlerin ölümüyle sonuçlanır. Karakterler kimi zaman kalıtsal bir hastalık kimi zaman doğal yollarla ölürken, bazı karakterlerin kendi kararıyla ölümü tercih ettiği görülür. Çevrenin etkisi veya kalıtsal hastalıkların ağırlığını taşıyamayarak çıkmaza giren karakterler, bu çıkmazdan çıkış yolu olarak hayatlarına son vermeyi seçerler. Bu çalışmada, Ibsen oyunlarında çevrenin etkisi ve kalıtım unsurlarına değinilerek, geçmişlerinin ve/veya atalarının günahlarını yanlarında götürerek süregelen döngüye son vermek için ölümü seçen karakterler ele alınmaktadır. KW - Henrik Ibsen KW - Natüralizm KW - Kalıtım KW - Doğal Seçilim KW - Ölüm CR - Akpınar, B. (2013). Ibsen’in Sıradışı Kadınları. İstanbul: Foo Prodüksiyon CR - Ejder, Eylem (2018). “Dar Alanda Geniş Zamanlar: Ibsen Oyunlarında Yeniden Canlandırılan Geçmiş”. (Ed. Kerem Karaboğa). Tiyatroda Zaman/Mekan. İstanbul: Habitus Yayıncılık, s.75-93. CR - Ibsen, H. (2001). Hortlaklar. (çev: İbrahim Yıldız). Ankara: İmge Kitabevi Yayıncılık CR - Ibsen, H. (2013). Rosmerler. (çev: T. Yılmaz Öğüt). İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları CR - Ibsen, H. (2011). Toplu Oyunları 2 – Nora, Bir Bebek Evi, Hedda Gabler. (çev: T. Yılmaz Öğüt). İstanbul: Mitos Boyut Yayınları CR - Ibsen, H. (2015). Yaban Ördeği. (çev: T. Yılmaz Öğüt). İstanbul: Mitos Boyut Yayınları CR - Keskin, İ. Yasin (2012). Doğa Bilimleri ve Tiyatro Etkileşimi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü, İstanbul CR - Nutku, Ö. (2001). Dram Sanatı: Tiyatroya Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınevi CR - Öndül, S. (2007). “Ibsen Kadınları İçin Sonra Bir Hayat Var Mı?”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, Sayı:23, s. 153-164 CR - Sevim, Yasemin (2010). Modern ve Modern Sonrası Tiyatroda Karakterin Evrimi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sahne Sanatları Anasanat Dalı, İzmir CR - Shepherd-Barr, Kirsten E. (2015) Theatre and Evolution from Ibsen to Beckett. Columbia University Press, New York CR - Shideler, Ross (1997). Ibsen and the Name of the Father. Scandinavian Studies, Vol. 69, No. 3, pp. 277-295 CR - Şener, S. (2010). Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi Ankara: Dost Kitabevi Yayınları CR - Yetkin, S. K. (1967). Edebiyatta Akımlar. İstanbul: Yükselen Matbaası UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/gorunum/issue//913361 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1698452 ER -