TY - JOUR T1 - Yahudi Göçleri ve Yahudi Kimliğinin Oluşumu AU - Ballı, Abdulvehap AU - Gökçe, Ali Fuat PY - 2021 DA - July JF - İletişim ve Diplomasi JO - I&D PB - Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı WT - DergiPark SN - 2147-6772 SP - 57 EP - 80 IS - 5 LA - tr AB - Yahudilerin kutsal kitabı Tanah bilinmeden, Yahudi tarihi vekimliğinin anlaşılması güçtür. Zira Yahudiler, dünü ve bugünükutsal kitapları üzerinden yorumlarlar. Tanah, bir anlamda Yahudigöçünün ve kimliğinin manifestosudur. Kutsal kitaplarınoluşumu, jeopolitik koşullarla da paralellik gösterir. Tanah’ta Hz.İbrahim’in Kenan topraklarına yolculuğu, seçilmiş bir halkın vadedilmiştopraklarla müjdelenmesinin yürüyüşü olarak aktarılır.Bu yürüyüş, Hz. Musa döneminde Tevrat’la desteklenir. Yahudiütopyası, Kudüs’ün başkent olması ve Süleyman Mabedi’nin inşasıylasiyasi ve dinî bir çehreye bürünür.Din ile etnik aidiyetlilerini aynı kimlikte bütünleştiren Yahudiler,Kudüs’ün ve Süleyman Mabedi’nin yıkılmasını Tanrı’nın bir cezasıolarak algılarlar. Dünyanın farklı coğrafyalarına dağılan Yahudiler;İslam coğrafyasında zımmi hukuk çerçevesinde daha rahat bir ortamdayaşarken Hristiyan bölgesinde dışlanır, ötekileştirilir ve sürgünetabi tutulurlar. Yahudiler, Siyonistlerin öncülüğünde 1948’deİsrail Devleti’nin kurulmasıyla ütopyalarına kavuşurken kadim birtoplumun da felaketine neden olurlar. Kendilerini özgür kadınınçocukları olarak gören Yahudiler, köle kadının çocukları olarakgördükleri Filistinliler ile aynı topraklarda bir arada yaşamaya yanaşmazlar.Diasporada yaşamış, dışlanmış ve göçe zorlanmış birhalkın muktedir olduktan sonra benzer bir uygulamanın öznesiolması, kutsal kitapların ruhu ve mesajıyla çelişen bir durumdur.Bu çalışmada Yahudilerin tarih sahnesine çıkışı, vadedilmiş topraklara ulaşması, trajikbir şekilde yeryüzünün farklı coğrafyalarına göç etmek zorunda kalması ve yakındönemde Filistin’e dönüşü, göç ve diaspora tecrübesi bağlamında incelenmiş; sözkonusu tecrübenin Yahudi kimliğine ve siyasetine etkisi, Tanah çerçevesinde tartışılmıştır.Bu doğrultuda tarihsel ve betimsel araştırma türü ile belgeye dayalı analizuygulamasından yararlanılarak sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. KW - Tanah KW - Yahudi göçleri KW - Yahudi kimliği KW - diaspora KW - Siyonizm CR - Armaoğlu, F. (1994). Filistin meselesi ve Arap-İsrail savaşları. 3. baskı, Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları. CR - Attias, J. C. & Benbassa E. (2012). Paylaşılamayan kutsal topraklar ve İsrail. (N. Önol, Çev.). 3. baskı, İstanbul: İletişim Yayınları. CR - Ballı, A. (2019). Arzın arşa en yakın olduğu şehir Kudüs. İstanbul: Çıra Yayınları. CR - Ballı, A. (2020). Yitik bir medeniyet Endülüs. İstanbul: Çıra Yayınları. CR - Batuk, C. & Mert R. (2017). Çatışan kutsalların ortasındaki şehir: Kudüs. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 17(2), 129-149. CR - Besalel, Y. (2001). Yahudilik ansiklopedisi 3 cilt. İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş. CR - Brenner, M. (2011). Kısa Yahudi tarihi. (S. Altınçekiç, Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları. CR - Cleveland, W. L. (2008). Modern Ortadoğu tarihi. (M.Harmancı, Çev.). 3. baskı, İstanbul: Agora Kitaplığı. CR - Cohn-Sherbok, D. & Cohn-Sherbok, L. (2010). Yahudiliğin kısa tarihi. (B. Baş, Çev.). İstanbul: İz Yayıncılık. CR - Durant, W. & Lambelin, R. (2013). Yahudi tarihi ve siyonist liderlerin protokolleri. (S. S. Karaman, Çev.). 3. baskı, İstanbul: İnkılâb yayınları. CR - Elon, A. (2005). Çöküşe tırmanış Alman Yahudilerinin öyküsü. (D. Altaras, Çev.). İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş. CR - Garaudy, R. (1983). Siyonizm dosyası. (N. Uzel, Çev.). İstanbul: Pınar Yayınları. CR - Goitein, S. D. (2004). Yahudiler ve Araplar. (N. Arslantaş & E. B. Sağlam, Çev.). İstanbul: İz Yayıncılık. CR - Goldhill, S. (2011). Kudüs tapınağı. (İ. Şener, Çev.). İstanbul: Doruk Yayımcılık. CR - Graves, R. & Patai, R. (2009). İbrani mitleri tekvin-yaratılış kitabı. (U. Akpur, Çev.). İstanbul: Say Yayınları. CR - Groepler, E. (1999). İslam ve Osmanlı dünyasında Yahudiler. (S. Kaya, Çev.). İstanbul: Belge Yayınları. CR - Gürkan, S. L. (2012). Yahudilik. 4. baskı, İstanbul: İSAM Yayınları. CR - Gürkan, S. L. (2016). İbrânîler. 2. baskı, TDV İslam Ansiklopedisi, Ek 1, 625-627. CR - Gürsan, T. (2011). Dünyanın gizli tarihi 1. 2. baskı, İstanbul: Pegasus Yayınları. CR - Johnson, P. (2001). Yahudi tarihi. (F. Orman, Çev.). İstanbul: Pozitif Yayınları. CR - Karaman, M. L. (2009). Siyonizm. TDV İslam Ansiklopedisi, 37, 329-335. CR - Kur’an-ı Kerim. (2009). Kur’an-ı Kerim ve yüce meali. (S. Ateş, Çev.) İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat. CR - Lewis, B. (1996). İslam dünyasında Yahudiler. (B. S. Şener, Çev.). İstanbul: İmge Kitabevi. CR - Mearshimer, J. J. & Walt, S. M. (2017). İsrail lobisi ve Amerikan dış politikası. (H. Kösebalaban, Çev.). 2. baskı, İstanbul: Küre Yayınları. CR - Nânâ, M. (2008). Yahudi tarihi. (D. Ahsen Batur, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları. CR - Pappe, I. (2007). Modern Filistin tarihi. (N. Plümer, Çev.). Ankara: Phonenix Yayınları. CR - Rabkin, Y. M. (2014). Yahudilerin siyonizm karşıtlığı. (Ş. Tokel, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları. CR - Schneer, J. (2012). Balfour deklarasyonu. (A. C. Akkoyunlu, Çev.). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi. CR - Schoenman, R. (1992). Siyonizmin gizli tarihi. (A. Pesen, Çev.). İstanbul: Kardelen Yayınları. CR - Shlaim, A. (2018). Filistin’i bölüşmek. (M. Tütüncü, Çev.). 2. baskı, İstanbul: Küre Yayınları. CR - Tevrat (Tanah). (2015). Ankara: Andaç Yayınları. CR - Watt, W. M. (2000). Geçmişten günümüze Müslüman-Hristiyan diyaloğu. (F. Aydın, Çev.). İstanbul: Birey Yayıncılık, 2000. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/iletisimvediplomasi/issue//972777 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1885784 ER -